Giáo án Ngữ văn 8 Tiết 25+26: Đánh nhau với cối xay gió (Trích “Đôn-Ki-hô-tê”) Xéc - van – téc

 Tiết 25+26
Đánh nhau với cối xay gió
(Trích “Đôn-ki-hô-tê”)
 Xéc - van – téc
A/ Mục tiêu bài học
 Sau bài học này HS đạt được:
1. Kiến thức
 - Thấy rõ tài nghệ của Xec-van-tec trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ, tương phản.
2. Kỹ năng
 - Hiểu được thế nào là tình thái từ, biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp.
 - Biết cách viết bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
3. Thái độ
 - Đánh giá đúng đắn mặt tốt, xấu cuả 2 nhân vật trong truyện và rút ra bài học thực tiễn.
B/ Chuẩn bị
 - GV: 
 +/ Kế hoạch bài học
 +/ Tranh minh hoạ Đôn-ki-hô-tê
 - HS:
 +/ Bài soạn
C/ Tiến trình bài học
1.Kiểm tra bài cũ
 - Tóm tắt truyện “Cô bé bán diêm” và nêu những suy nghĩ của em về nhân vật chính trong truyện?
3. Bài mới: 
 Vì sao hiệp sĩ mặt buồn Đôn - Ki - Hô - Tê và người trợ thủ Xan - Chô - Pan - Xa trong cả 3 chuyến đi chu du thiên hạ, ngang dọc khắp nước Tây Ban Nha để cứu khổ phò nguy, lặp lại công bằng xã hội, để lặp những chiến công hiển hách, xứng với danh hiệu cao quý. Hiệp sĩ anh hùng lại chỉ gặp toàn thất bại.
	Vì sao ông ta lại xông vào tấn công những cối xay gió như tấn công những tên khổng lồ độc ác? Ý nghĩa của chiến công điên rồ này là ở đâu? Hai thầy trò hiệp sĩ là những người như thế nào? Một phần những câu hỏi đó sẽ được làm sáng tỏ trong 2 tiết học hôm nay.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
 GV: Gọi HS đọc chú thích SGK và nêu vài nét sơ lược về tác giả.
 ? Em hiểu gì về tác phẩm?
 GV: Hướng dẫn HS cách đọc.
 Chú ý các câu đối thoại nhưng không in xuống dòng của 2 nhân vật chính, những câu nói với cối xoay gió, bọn khổng lồ của Đôn - Ki - Hô - Tê cần đọc với giọng thích hợp vừa ngây thơ vừa tự tôn xen lẫn hài hước.
GV: Nhận xét cách đọc. 
GV: Giải thích từ khó
GV: Dựa vào nội dung đoạn trích em hãy phân bố cục của đoạn trích? Và nội dung của đoạn của từng đoạn?
HS: Bố cục: 3 đoạn 
 Đoạn 1: Từ đầu . .... không cân sức.
-> Hai thầy trò trước trận đấu.
 Đoạn 2: Tiếp theo .... ngã văng ra.
-> Hiệp sĩ Đôn - Ki - Hô - Tê liều minh tấn công bọn khổng lồ và thảm bại.
- Đoạn 3: Còn lại.
-> Hai thầy trò lại tiếp tục lên đường.
GV: Giới thiệu ngắn gọn về cội nguồn gốc, xuất xứ nhân vật.
? Đọc những câu nói và câu trả lời của Đôn - Ki - Hô - Tê khi ông ta nhìn thấy giữa đồng , qua những câu nói đó, em thấy Đôn - Ki - Hô - Tê suy nghĩ và chuẩn bị hành động có giống như mọi người bình thường không? Vì sao? Trong đó có điểm nào đáng buồn cười, điểm nào tốt đẹp cao quý?
HS: Nhân vật Đôn - Ki - Hô - Tê .
- Ki - Ha - Đa: Lão quý tộc nghèo, khoảng 50 tuổi, mê truyện kiếm hiệp -> muốn trở thành hiệp sĩ -> đổi tên thành Đôn - Ki - Hô - Tê .
- Đôn - Ki - Hô - Tê có đầu óc mê muội, những gì ông quan sát thấy, nghe... đều xuất phát từ sách kiếm hiệp.
- Chiếc cối xoay gió thì tưởng nhưng tên khổng lồ quỉ quái, hung ác.
- Lão rất tự tin vào phán đoán của mình .
- Lí tưởng chiến đấu của Đôn - Ki - Hô - Tê thì cao quý, kiên định, chắc nịch => đáng trân trọng.
- Chiến đấu kiên cường dũng cảm, một mình một ngựa, một cây giáo xông thẳng vào lũ khổng lồ.
? Thất bại nhanh chóng và thê thảm của Đôn - Ki - Hô - Tê, thái độ của ông ta sau cái ngã như trời giáng đã biểu hiện rõ hơn nữa đặc diểm gì tính cách của ông ta?
HS: Thất bại: Những Đôn - Ki - Hô - Tê vẫn ngoan cố, cố chịu đau đớn, không hề rê la, coi thất bại chẳng vào đâu.
? Trên đường đi tiếp, trong cuộc trò truyện cới Xan - Chô - Pan - Xa ta thấy Đôn - Ki - Hô - Tê có gì đáng khen, đáng cười?
HS: Đôn - Ki - Hô - Tê không quan tâm đến nhu cầu cuộc sống hằng ngày: không ăn, ngủ, thức suốt đêm để nghỉ tới tình nương.
=> Xéc - Van - Tét sáng tạo một hình tượng hiệp sĩ, nhại hiệp sĩ.
? Dưới ngòi bút độc đáo của tác giả, hình ảnh Xan - Chô - Pan - Xa được xây dựng tương phản toàn diện với nhân vật Đôn - Ki - Hô - Tê như thế nào?
HS: 
Đôn - Ki - Hô - Tê 
Xan - Chô - Pan - Xa 
- Gầy, cao.
- Dũng cảm.
- Mơ mộng -> hoang tưởng.
- Ít chú ý tời đời sống.
- Đau không rên la. 
- Điên rồ.
- Béo, lùn.
- Nhút nhát.
- Thực tế -> thực dụng.
- Thích ăn, ngủ, uống..
- Đau thì kêu rên.
- Tỉnh táo.
? Theo em, tác dụng của nghệ thuật của việc xây dựng 2 nhân vật vừa song song vừa tương phản trên như thế nào?
HS: 
- Làm nổi bật 2 nhân vật.
- Góp phần bổ sung cho nhau => sự hấp dẫn, độc đáo của truyện.
Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào trong đoạn trích?
 - HS trả lời
 ( sử dụng tình thái từ kết hợp với miêu tả và biểu cảm)
 - GV nhận xét
 ? Nội dung chính của đoạn trích này là gì?
 - HS trả lời
 - GV gọi HS đọc phần ghi nhớ (sgk-t 80)
 ? Trong 2 nhân vật Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô-pan-xa, em thích nhân vật nào? Vì sao?
I. Tác giả- tác phẩm.
1. Tác giả. 
 - Xec-van-tec (1547-1616), là nhà văn Tây Ban Nha.
 - Sáng tác của ông thuộc nhiều lĩnh vực: tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, kịch
 - Tác phẩm tiêu biểu: Xon-nê, Tặng hoàng hậu Idaben, Đôn-ki-hô-tê
2. Tác phẩm
 - Thể loại: Tiểu thuyết
 - Trích: tiểu thuyết Đôn-ki-hô-tê.
 - Đọc
 - Giải thích từ khó
- Bố cục
 Đoạn 1: Từ đầu . .... không cân sức.
-> Hai thầy trò trước trận đấu.
 Đoạn 2: Tiếp theo .... ngã văng ra.
-> Hiệp sĩ Đôn - Ki - Hô - Tê liều minh tấn công bọn khổng lồ và thảm bại.
 Đoạn 3: Còn lại.
-> Hai thầy trò lại tiếp tục lên đường.
II. Tìm hiểu chi tiết.
1. Nhân vật Đôn - Ki - Hô - Tê.
- Ki - Ha - Đa: Lão quý tộc nghèo , khoảng 50 tuổi, mê truyện kiếm hiệp => muốn trở thành hiệp sĩ => đổi tên thành Đôn - Ki - Hô - Tê .
- Đôn - Ki - Hô - Tê có đầu óc mê muội, những gì ông quan sát thấy, nghe... đều xuất phát từ sách kiếm hiệp.
- Chiếc cối xoay gió thì tưởng nhưng tên khổng lồ quỉ quái, hung ác.
- Lão rất tự tin vào phán đoán của mình .
- Lí tưởng chiến đấu của Đôn - Ki - Hô - Tê thì cao quý, kiên định, chắc nịch => đáng trân trọng.
- Chiến đấu kiên cường dũng cảm, một mình một ngựa, một cây giáo xông thẳng vào lũ khổng lồ.
- Thất bại: Những Đôn - Ki - Hô - Tê vẫn ngoan cố, cố chịu đau đớn, không hề rê la, coi thất bại chẳng vào đâu.
- Đôn - Ki - Hô - Tê không quan tâm đến nhu cầu cuộc sống hằng ngày: Không ăn, ngủ, thức suốt đêm để nghỉ tới tình nương.
-> Xéc - Van - Tét sáng tạo một hình tượng hiệp sĩ, nhại hiệp sĩ.
2.Giám mã Xan-Chô-Pan - Xa 
Đôn - Ki - Hô - Tê 
Xan - Chô - Pan - Xa 
- Gầy, cao.
- Dũng cảm.
- Mơ mộng => hoang tưởng.
- Ít chú ý tời đời sống.
- Đau không rên la. 
- Điên rồ.
- Béo, lùn.
- Nhút nhát.
- Thực tế => thực dụng.
- Thích ăn, ngủ, uống..
- Đau thì kêu rên.
- Tỉnh táo.
+ Tác dụng của nghệ thuật.
- Làm nổi bật 2 nhân vật.
- Góp phần bổ sung cho nhau => sự hấp dẫn, độc đáo của truyện.
III/ Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. N ội dung
 - ghi nh ớ sgk-t80
IV/ Luyện tập
D/ Củng cố - dặn dò
1. Củng cố:
 ? Theo em, đặc điểm tính cách của mỗi nhân vật đáng khen và đáng chê nhất?
 ? Biện pháp nghệ thuật song song và tương phản đã có tác dụng to lớn như thế nào trong việc khắc hoạ 2 nhân vật chính?
2. Dặn dò:
- Về nhà học bài.
- Soạn bài: “Chiếc lá cuối cùng”.