Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 15-17

TUAÀN 4 TIEÁT 15 TÖØ TÖÔÏNG HÌNH, TÖØ TÖÔÏNG THANH
I./ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT :
 Giuùp HS :
_ Hieåu ñöôïc theá naøo laø töø töôïng hình, töø töôïng thanh .
_ Coù yù thöùc söû duïng töø töôïng hình , töø töôïng thanh ñeå taêng theâm tính hình töôïng , tính bieåu caûm trong giao tieáp .
II./ TIEÁN TRÌNH 
A./ OÅN ÑÒNH TOÅ CHÖÙC
B ./ KIEÅM BAØI CUÕ
 ? Theá naøo laø tröôøng töø vöïng ?Em haõy tìm caùc töø thuoäc tröôøng töø vöïng “ngöôøi ruoät thòt”.
 ? Haõy ñaët teân tröôøng töø vöïng cho moãi daõy töø döôùi ñaây :
 _ buoàn , vui, phaán khôûi ,sôï haõi 
 _ï hoøai nghi, khinh mieät, ruoàng raãy, thöông yeâu, kính meán .
C./ BAØI MÔÙI
Giôùi thieäu baøi
 HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAO VIEÂN
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HSØ
 NOÄI DUNG HOAÏT ÑOÄNG 
 Gv yeâu caàu HS ñoïc thaàm caùc ñoïan vaên ôû muïc I sgk vaø traû lôøi caâu hoûi:
?Trong caùc töø ngöõ in ñaäm töø naøo laø gôïi taû h/aû , daùng veû, h/ ñoäng , tr/thaùi cuûa söï vaät; töø naøo moâ phoûng aâm thanh cuûa töï nhieân cuûa con ngöôøi.
? Nhöõng töø naøy coù taùc duïng gì trong vaên mieâu taû vaø töï söï
Höôùng daãn HS ñoïc ghi nhôù
?hs ñoïc baøi taäp vaø xaùc ñònh yeâu caàu cuûa moãi baøi taäp
? BT1 tìm töø töôïng hình, töôïng thanh
?BT2 tìm 5 töø töôïng hình gôïi daùng ñi cuûa ngöôøi
? Ñaët caâu vôùi caùc töø töôïng hình , töôïng thanh
? Em haõy söu taàm 1 baøi thô coù söû duïng töø töôïng hình, töôïng thanh
Ñoïc ñoïan trích
Ñoïc caâu hoûi vaø traû lôøi
Thaûo luaän nhoùm 2
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
3HS ñoïc laïi ghi
 nhô ùSGK/ 49
Ñoïc baøi taäp 1
Xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi
Caù nhaân phaùt bieåu yù kieán
Ghi laïi noäi dung chính
Thaûo luaän nhoùm
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Caù nhaân ñoïc baøi söu taàm ñaõ soïan 
I ./ ÑAËC ÑIEÅM, COÂNG DUÏNG CUÛA TÖØ TÖÔÏNG HÌNH, TÖØ TÖÔÏNG THANH
 a./ moùm meùm, vaät vaõ, ruõ röôïi, xoàng xoäc. xoäc xeäch,soøng soïc : laø nhöõng töø gôïi hình aûnh, daùng veû traïng thaùi
_ hu hu :töø moâ phoûng aâm thanh.
 b./ Töø töïông hình, töôïng thanh gôïi ñöôïc h/aû cuï theå , sinh ñoäng , coù giaù trò bieåu caûm cao.
 GHI NHÔÙ ( SGK TR 49)
II ./ LUYEÄN TAÄP 
 1./ Töø töôïng hình, töôïng thanh: soøan soajt, roùn reùn, bòch, boáp, leûo khoûeo , (ngaõ) choûng queøo
 2 ./ Töø töôïng hình :Loø doø, roùn reùn, kheäng khaïng, leûo khoûeo, huøynh huîch.
 3./ Phaân bieät yù nghóa cuûa caùc töø töôïng thanh taû tieáng cöôøi:
 _ Ha haû : gôïi taû tieáng cöôøi to, toû ra raát khoùai chí.
 _ hì hì : taû t’cöôøi phaùt ra ñaèng muõi , thöôøng bloä th/ñoä khoâng ñoàng tình , cuõng khoâng phaûn ñoái .
 _ Hoâ hoá : moâ taû t’cöôøi to vaø thoâ loã.
 _ Hô hôù : moâ taû t’cöôøi thoaûi maùi , vui veû 
4./ Ñaët caâu vôùi caùc töø töôïng hình, töôïng thanh:
 _ Gioù thoåi aøo aøo, nhöng vaãn nghe roõ nhöõng tieáng caønh khoâ gaõy laéc raéc.
_ Coâ beù khoùc , nöôùc maét rôi laõ chaõ.
 _ Treân caønh ñaøo ñaõ laám taám nhöõng nuï hoa.
 _ Mö a rôi loäp ñoäp treân nhöõng taøu laù chuoái.
 _Ñaøn vòt ñang laïch baïch veà chuoàng.
 _ Ngöôøi ñaøn oâng caát tieáng oàm oàm.
 5./ Söu taàm baøi thô coù duøng töø töôïng hình töôïng thanh
 ÑOÄNG HÖÔNG TÍCH
 Baøy ñaët kìa ai kheùo kheùo phoøm 
 Nöùt ra moät loã hoûm hoøm hom 
 Ngöôøi quen coõi Phaät chen chaân xoïc
 Keû laï baàu tieân moûi maét doøm 
 Gioït nöôùc höõu tình rôi thaùnh thoùt
 Con thuyeàn voâ traøo cuùi lom khom 
 Laâm tuyeàn quyeán caû phoàn hoa laïi
 Roõ kheùo trôøi giaø ñeán dôû dom.
 D ./ HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP ÔÛ NHAØ
 _ Hoïc baøi , thuoäc phaàn ghi nhôù, laøm caùc baøi taäp.
 _ Soïan baøi môùi :Töø ngöõ dòa phöông vaø bieät ngöõ xaõ hoäi.
 TUAÀN 4 tieát 16 Baøi :4 LIEÂN KEÁT CAÙC ÑOÏAN VAÊN
 TRONG VAÊN BAÛN 
I./ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT :
 Giuùp HS :
__ Hieåu ñöôïc caùch söû duïng caùc phöông tieän ñeå lieân keát caùc ñoaïn vaên , khieán chuùng lieàn yù, lieàn maïch .
__ Vieát ñöôïc caùc ñoaïn vaên lieân keát maïch laïc, chaët cheõ.
II./ TIEÁN TRÌNH 
A./ OÅN ÑÒNH TOÅ CHÖÙC
B./ KIEÅM BAØI CUÕ :
? Theá naøo laø ñoïan vaên ?Neâu ví duï
? Töø ngöõ chuû ñeà laø gì ?Caâu chuû ñeà laø theá naøo
? Em haõy neâu töø ngöõ chuû ñeà cuûa vaên baûn veà Ngoâ Taát Toá sgk tr34
? Caâu chuû ñeà cuûa vaên baûn naøy laø gì ?Chuùng ñoùng vai troø gì trong vaên baûn
C ./ BAØI MÔÙI 
Giôùi thieäu baøi
 HOAT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS
 NOÄI DUNG HOAÏT ÑOÄNG 
 Gv yeâu caàu HS ñoïc thaàm 2 vaên baûn ôû 2 muïc I. 1 I.2 
? Hai ñoïan vaên ôû muïc I.1 coù moái lieân heä gì khoâng ? Taïi sao
? Nhaän xeùt hai ñoïan vaên ôû muïc I.2
Cuïm töø “tröôùc ñoù maáy hoâm ñöôïc vieát theâm vaøo ñaàu ñoïan vaên coù taùc duïng gì
?Cuïm töø “tröôùc ñoù maáy hoâm”laø phtieän lieân keát ñoïan.Haõy cho bieát taùc duïng cuûa vieäc lieân keát ñoïan trong vaên baûn naøy
? Ñoïc hai ñoïan sau vaø thöïc hieän caùc yeâu caàu beân döôùi:
Hai ñoïan vaên treân lieät keâ hai khaâu cuûa quaù trình lónh hoäi vaø caûm thuï taùc phaåm vaên hoïc.Ñoù laø nhöõng khaâu naøo
?Tìm caùc töø ngöõ lieân keát trong hai ñoïan vaên treân 
? Haõy keå tieáp caùc phöông tieän lieân keát coù quan heä lieät keâ 
 Höôùng daãn HS ñoïc hai ñoïan vaên (b sgk tr 51)ø 
? Tìm quan heä yù nghóa giöõa 2 ñoïan vaên treân , tìm töø ngöõ lieân keát trong hai ñoïan vaên ñoù.
?Haõy keå tieáp caùc phöông tieän mang yù nghóa toång keát, khaùi quaùt
? Töø ñoù thuoäc loïai töø naøo ?Tröôùc ñoù laø khi naøo
? Haõy keå tieáp caùc töø coù taùc duïng naøy ( ñoù , naøy.)
 d./ Hs ñoïc 2 ñoïan vaên 
? Phaân tích moái quan heä yù nghóa giöõa 2 ñoïan vaên treân
?Tìm töø ngöõ lieân keát 2 ñoïan vaên ñoù , keå tieáp caùc phöông tieän lieân keát mang yù nghóa toång keát, kh/quaùt
Gv h/daãn HS k/quaùt, toång keát nhö phaàn ghi nhôù
 Hs ñoïc caùc baøi taäp vaø xaùc ñònh yeâu caàu theo töøng baøi
 BT1 : ?Tìm caùc töø ngöõ lieân keát vaø cho bieát chuùng coù moái quan heä gì
BT 2 :
? Choïn töø ngöõ hoaëc caâu thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng
BT 3 : laøm ôû nhaø
GV höôùng daãn
Đọc văn bản
thảo luận nhoùm 
phaùt bieåu yù kieán
Ghi laïi noäi dung chính
Ñoïc vaên baûn I. 2 
Caù nhaân tìm hieåu
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Thaûo luaän nhoùm
Toå 1
Ñoïc ñoaïn vaên( a )/ 51
Vaø traû lôøi caâu hoûi 
Ghi laïi noäi dung chính 
Toåû 2( thaûo luaän nhoùm)
Caù nhaân ñoïc ñoan vaên (b) / 51 , caâu hoûi vaø traû lôøi
GHi laïi noäi dung chính
Thaûo luaän nhoùm (toå 3)
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Thaûo luaän nhoùm ( toå 4 )
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Ñoïc (2)/ 53 
Caù nhaân trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu 
Ghi yù chính
Ñoïc ghi nhôù 
Ñoïc BT 1 ,xaùc ñònh yeâu caàu cuûa BT
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Ñoïc BT2, xaùc ñònh yeâu caàu
Thaûo luaän nhoùm
Toå 1 (a), toå 2 (b), toå 3(c)
Toå 4 (d)
Phaùt bieåu yù kieán 
Ghi laïi yù chính 
I ./ TAÙC DUÏNG CUÛA VIEÄC LIEÂN KEÁT CAÙC ÑOÏAN VAÊN TRONG VAÊN BAÛN
 1 ./ Hai ñoïan vaên cuøng vieát veà ngoâi tröôøng (taû vaø phaùt bieåu caûm nghó )nhöng thôøi ñieåm taû vaø phaùt bieåu caûm nghó khoâng hôïp lyù( ñaùnh ñoàng thôøi gian hieän taïi vaø quaù khöù) neân söï lieân keát hai ñoïan vaên coøn loûng leûo , do ñoù ngöôøi ñoïc caûm thaáy huït haång .
 2./ 
 a./ Boå sung yù nghóa veà thôøi gian phaùt bieåu caûm nghó cho ñoïan vaên .
 b./ Cuïm töø aáy taïo ra söï lieân keát veà hình thöùc vaø noäi dung vôùi ñoïan vaên thöù nhaát, do ñoù hai ñoïan vaên trôû neân gaén boù chaët cheõ vôùi nhau. 
 Phöông tieän lieân keát ñoïan coù taùc duïng taïo söï gaén boù , quan heä veà yù nghóa giöõa caùc ñoïan vaên.
 II ./ CAÙCH LIEÂN KEÁT CAÙC ÑOÏAN VAÊN TRONG VAÊN BAÛN
 1 ./ Duøng töø ñeå lieân keát caùc ñoïan
 a./ Hai ñoïan vaên lieät keâ hai khaâu cuûa quaù trình lónh hoäi caûm thuï taùc phaåm VH : tìm hieåu vaø caûm thuï.
 _ Caùc töø ngöõ lieân keát trong ñoïan vaên : Baét ñaàu, saulaø.cuõng nhöng 
 _ Caùc töø ngöõ lieân keát caùc ñoïan coù quan heä lieät keâ : tröôùc heát, ñaàu tieân, cuoái cuøng , sau nöõa, moät maët, maët khaùc , moät laø , hai laø, theâm vaøo ñoù , ngoaøi ra .
 b./ 
 Hai ñoïan vaên coù quan heä so saùnh töông phaûn.
 Töø ngöõ lieân keát giöõa hai ñoïan laø “ nhöng”
 Caùc töø ngöõ lieân keát caùc ñoïan coù yù nghóa toång keát, khaùi quaùt : toùm laïi, nhìn chung, noùi toùm laïi, noùi moät caùch toång quaùt, noùi cho cuøng , coù theå noùi 
 c./ 
 _Töø “ñoù” thuoäc chæ töø .Moät soá töø cuøng töø loaò vôùi töø ño :naøy, kia, aáy , noï.
 _Tröôùc ñoù trong ñoïan vaên chæ thôøi gian tröôùc ngaøy töïu tröôøng laàn ñaàu cuûa nhaân vaät toâi,
Ù _ Caùc chæ töø duøng ñeå lieân keát ñoïan: ñoù, ñaây, naøy, aáy vaäy.
 d./ 
 _Hai ñoïan vaên treân coù quan heä toång keát, khaùi quaùt .
 _ Töø ngöõ lieân keát giöõa 2 ñoïan :noùi toùm laïi .
 _ Caùc töø ngöõ lieân keát caùc ñoïan coù quan heä toång keát , khaùi quaùt : toùm laïi, nhìn chung , toång keát laïi.
 2 ./ Duøng caâu noái ñeå lieân keát caùc ñoïan vaên 
 _ Caâu lieân keát giöõa hai ñoïan vaên :aùi daø, laïi coøn chuyeän ñi hoïc nöõa cô ñaáy.
 Caâu ñoù coù taùc duïng noái lieàn yù nghiaõ ñoïan vaên tröôùc vôùi ñoïan vaên sau .
 GHI NHÔÙ (SGK tr 53) 
 III ./ LUYEÄN TAÄP
 1 ./ Töø ngöõ lieân keát giöõa caùc ñoïan :
Noùi nhö vaäy:toång keát 
Theá maø : töông phaûn 
Cuõng : noái tieáp, lieät keâ
 tuy nhieân : töông phaûn
2./ Ñieàn töø ngöõ lieân keát vaøo choã troáng giöõa caùc ñoïan :
Töø ñoù
Noùi toùm laïi
Song
Thaät laø khoù traû lôøi 
3./ Vieát 1ñoaïn vaên chöùng minh yù kieán cuûa Vuõ Ngoïc Phan: “ Caùi ñoaïn chò Daäu ñaùnh nhau vôùi teân cai Leä laø moät ñaïon tuyeät kheùo” 
D ./ HÖÔÙNG DAÃN HOÏC ÔÛ NHAØ ;
_ Laøm baøi taäp 3 :Vieát ñoïan vaên ngaén 
_ Hoïc baøi, thuoäc phaàn ghi nhôù
_ Soïan baøi môùi : Toùm taét vaên baûn töï söï
 NS: BAØI 5 
 ND : TIEÁT : 17, 18, 19, 20 
 Tuaàn : 5
MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
* Hieåu roõ theá naøo laø töø ngöõ ñòa phöông , bieät ngöõ xaõ hoäi. Coù yù thöùc söû duïng töø ngöõ ñòa phöông , bieät ngöõ Xh phuø hôïp vôùi tình huoáng giao tieáp, traùnh laïm duïng caùc töø ngöõ naøy.
* Naém ñöôïc muïc ñích caùch thöùc vaø coù kyõ naêng toùm taét vaên baûn töï söï.
 Tieát 17 TÖØ NGÖÕ ÑÒA PHÖÔNG VAØ BIEÄT NGÖÕ XAÕ HOÄI
I./ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT :
Giuùp HS :
_ Hieåu roõ theá naøo laø töø nguõ ñòa phöông , theá naøo laø bieät ngöõ xaõ hoäi 
_ Bieát söû duïng töø ngöõ ñòa phöông vaø bieät ngöõ XH ñuùng luùc , ñuùng choã. Traùnh laïm duïng töø ngöõ ñòa phöông vaø bieät ngöõ XH , gaây khoù khaên trong giao tieáp .
II./ TIEÁN TRÌNH :
A ./ OÅN ÑÒNH TOÅ CHÖÙC
B ./ KIEÅM BAØI CUÕ
? Theá naøo laø töø töôïng thanh, töø töôïng hình
? Nhöõng töø töôïng thanh, töôïng hình coù taùc duïng gì trong vaên mieâu taû vaø töï söï
C ./ BAØI MÔÙI
 Hoaït ñoäng cuûa GV 
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung hoaït ñoäng
Gv cho hs ñoïc ví duï
?Töø naøo laø töø ñòa phöông, töø naøo ñöôïc phoå bieán trong toaøn daân 
Gv cho hs ñoïc ghi nhôù/56 
GV höôùng daãn HS ñoïc ñoaïn vaên (a) cho bieát taïi sao coù choã t/giaû duøng töø meï , coù choã duøng töø môï 
Caùc töø ngöõ “ngoãng”, “truùng tuû” coù nghóa laø gì? Taàng lôùp XH naøo thöôøng duøng caùc töø ngöõ naøy?
? Khi söû duïng töø ngöõ ñ. phöông bieät ngöõ XH chuù yù ñieàu gì ? Taïi sao khoâng neân laïm duïng töø ngöõ ñphvaø bieät ngöõ XH.
?Tai sao trong caùc ñoïan vaên , thô sau ñaây , tgiaû vaãn duøng 1 soá töø ngöõ ñph va bieät ngöõ XHø
 GV goi hs ñoïc BT vaø xaùc ñònh yeâu caàu cuûa moãi baøi
 Gv cho hs ñoïc phaàn ghi nhôù
BT1. Tìm 1 soá töø ngöõ ñòa ph nôi em ôû vaø neâu töø ngöõ toøan daân töông öùng ?
BT2 :Tìm 1 soá töø ngöõ cuûa taàng lôùp hs hoaëc cuûa taàng lôùp XH khaùc maø em bieát ?
Gv cho hs laøm caùc baøi taäp 3, 4
GV höôùng daãn HS trao ñoåi baøii laøm vaên theo yeâu caàu cuûa BT 5
D./ CUÛNG COÁ:
Theá naøo laø töø ngöõ ñòa phöông ?
Theá naøo laø bieä ngöõ xaõ hoäi ?
Ñ./ HÖÔÙNG DAÃN HOÏC ÔÛ NHAØ
_ Hoïc baøi 
_ Laøm baøi taäp 
_ Soaïn baøi môùi : Trôï töø, thaùn töø
_ Nhaän xeùt tieát hoïc, ñaùnh giaù xeáp loaïi
Ñoïc ví duï 
Thaûo luaän nhoùm
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu 
Ghi noäi dung chính
Ñoïc ghi nhôù 
Ñoïc ví duï 
Caù nhaân phaùt bieåu
Ghi laïi nmoäi dung chính
Ñoïc ghi nhôù 
Thaûo luaän nhoùm
Trình baøy yù kieán
Phaùt bieåu
Ghi laïi noäi dung chính
Ñoïc ghi nhôù /58
( 3 HS )
Ñoïc BT 1
Xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi
Thaûo luaän nhoùm theo toå
Phaùt bieåu yù kieán
BT3 : caù nhaân 
Phaùt bieåu 
BT 4 : Caù nhaân 
Trình baøy yù kieán
Trao ñoåi trong nhoùm caùc baøi taäp laøm vaên
I ./ TÖØ NGÖÕ ÑÒA PHÖÔNG
 _ Baép, beï : ñeàu coù nghóa laø ngoâ. 
 Baép, beï : laø töø ñòa phöông
 _ Ngoâ : laø töø ngöõ vaên hoùa chuaån möïc , ñöôïc söû duïng r/raõi trong caû nöôùc .
 GHI NHÔÙ (SGK tr 56) 
II ./ BIEÄT NGÖÕ XAÕ HOÄI
 a./ Meï vaø môï laø 2 töø ñoàng nghóa 
 ÔÛ XH nöôùc ta tr CM8 , trong taàng lôùp trung löu , thöôïng löu , con goïi meï laø môï 
_ Meï laø töø ngöõ toaøn daân 
_ Môï laø töø ngöõ cuûa moät taàng lôùp nhaát ñònh 
 b./ Caùc töø ngoãng, truùng tuû laø bieät ngöõ ñöôïc giôùi HS , sinh vieân duøng
 GHI NHÔÙ (sgk tr 57 )
III./ SÖÛ DUÏNG TÖØ NGÖÕ ÑÒA PHÖÔNG , BIEÄT NGÖÕ XAÕ HOÄI
 1./ Söû duïng sao cho phuø hôïp vôùi tình huoáng giao tieáp , traùnh laïm duïng gaây khoù hieåu vì chuùng khoâng phoå bieán baèng töø ngöõ toøan daân.
 2./ Trong vaên thô, vieäc söû duïng töø ngöõ ñph vaø bngöõ XH coù taùc duïng toâ ñaäm tính chaát ñphöông vaø taêng tính chaát bieåu caûm cho vaên baûn.
 GHI NHÔÙ ( SGK tr 58)
 IV./ LUYEÄN TAÄP
1.Töø ngöõ ñòa phöông Töø ngöõ toaøn daân
 _ Maù, u , baàm _ meï 
 _ mì _ saén
 _ bieåu _ baûo 
 2 ./ sinh vieân : truùng tuû, leäch tuû, ngon 
 3 . a . Neân duøng töø ñòa phöông
 b ./ b, c, d,e, g : khoâng neân duøng töø ñòa phöông
 4 ./ Ñöùng beân ni ñoàng ngoù beân teâ ñoàng
 _ “O du kích nhoû, giöông cao suùng 
.Thaèng Mó leânh kheânh, böôùc cuùi ñaàu”
5./ Ñoïc vaø söûa giuùp nhau caùc loãi laïm duïng töø ngöõ ñòa phöông trong moãi baøi taäp laøm vaên