Giáo án Ngữ văn 8 - Kì II - Tiết 95: Tiếng việt: Hành động nói

Ngày soạn:................................
Lớp 8A: Tiết (theo TKB):.... Ngày dạy:  Sĩ số: .. Vắng: 
	Tiết 95 - Tiếng Việt: 
Hành động nói
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Khái niệm hành động nói và các kiểu hành động nói thường gặp.
2. Kỹ năng: 
- Xác định hành động nói trong các văn bản đã học và trong giao tiếp.
- Tạo lập được hành động nói trong hoạt động giao tiếp.
3. Thái độ: - Có ý thức sử dụng hành động nói một cách có hiệu quả trong giao tiếp.
II. Các kĩ năng sông cơ bản được giáo dục.
1. Ra quyết định: - Lựa chọn cách sử dụng kiểu hành động nói để giao tiếp đạt hiệu quả.
2. Giao tiếp: - Trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về cách lựa chọn các kiểu hành động nói.
III. Chuẩn bị:
1. Giáo viên.
- Tài liệu tham khảo: SGV, Thiết kế bài giảng, Tư liệu tham khảo.
- Phương tiện: SGK, Giáo án.
- Phương pháp, kĩ thuật dạy học: 
+ Phân tích các tình huống mẫu.
+ Động não.
+ Thực hành có hướng dẫn.
2. Học sinh: - SGK, Vở soạn, Vở ghi.
IV. Tiến trình dạy học.
1. Kiểm tra: ? Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định?
2. Bài mới.
Hoạt động của của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
* Hoạt động 1 – Hành động nói là gì?
- Gọi HS đọc đoạn trích trong SGK.
? Lý Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích chính là gì?
? Câu nào thể hiện rõ mục đích ấy?
? Lý Thông có đạt được mục đích của mình không?
? Lý thông thực hiện mục đích của mình bằng phương tiện nào? Việc làm của Lý Thông có phải là một hành động không?
Vậy hành động nói là gì?
Gọi HS đọc Ghi nhớ.
- Đọc.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Đọc.
I. Hành động nói là gì ?
1. Đọc đoạn trích trong SGK.
2. Trả lời câu hỏi.
- Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi.
- “Thạch sanh vội vã...”.
- Mục đích của Lý Thông đã thực hiện được vì Thạch Sanh đã bỏ đi.
- Lý Thông thực hiện mục đích của mình bằng lời nói.
- Việc làm của Lý Thông là một hành động vì nó là việc làm có mục đích.
- Hành động nói là hành động được thực hiện bằng cách nói ra một điều gì đó.
* Ghi nhớ 1: (SGK).
* Hoạt động 2 - II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
Gọi HS đọc yêu cầu của Bài tập 1.
? Trong đoạn trích ở mục I, mỗi câu còn lại trong lời nói của Lý Thông nhằm mục đích gì?
? Chỉ ra các hành động nói và cho biết mục đích của các hành động?
GV kết luận.
Gọi HS đọc Ghi nhớ.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Chỉ ra.
- Nghe hiểu.
- Đọc.
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
1. Bài tập 1.
- Câu 1 là câu trần thuật dùng để thông báo.
- Câu 2 là câu trần thuật dùng để đe doạ.
- Câu 4 là câu trần thuật dùng để hứa hẹn.
2. Bài tập 2.
Hành động nói của cái Tý:
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu? -> Dùng để hỏi.
- Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi! -> Dùng bộc lộ cảm xúc.
Hành động của Chị Dậu: “Con ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài”. -> Dùng để thông báo.
* Ghi nhớ 2: (SGK). 
* Hoạt động 3 – Luyện tập.
Gọi HS đọc Bài tập 1.
Trần Quốc Tuấn viêt bài hịch nhằm mục đích gì ?
- Hướng dẫn HS làm Bài tập 2. 
Gọi HS trình bày 
Nhận xét bổ sung.
- Hướng dẫn HS về nhà làm Bài tập 3. 
 - Đọc
- Làm bài.
- Trình bày.
- Tiếp nhận.
- Thực hiện.
III. Luyện tập.
1. Bài tập 1.
Trần Quốc Tuấn viết bài hịch nhằm mục đích khích lệ, khơi lòng căm thù quân cướp nước, nâng cao lòng yêu nước, ý chí quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
2. Bài tập 2.
Các hành động nói và mục đích nói
- Bác trai.... dùng để hỏi.
- Cảm ơn cụ... lòng biết ơn. 
- “Này bảo bác ấy..." thông báo.
- Đây là trời ... dùng thông báo.
3 . Bài tập 3. (Về nhà).
3. Củng cố.
- Hành động nói là gì? Nêu một số kiểu hành động nói thường gặp ?
4. Dặn dò.
- Học Ghi nhớ, làm Bài tập 3.
- Chuẩn bị bài Nước Đại Việt ta.