Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 32 - Trường THCS BTCX Nguyễn Bá Ngọc

Tuần : 32
Tiết : 117
ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍ
NS: 8/4/2012
ND: 10/4/2012
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức :
- Nội dung cơ bản và những nét đặc sắc về nghệ thuật của các tác phẩm truyện, ký hiện đại đã học .
- Điểm giống nhau và khác nhau giữa truyện và ký .
2. Kĩ năng:
- Hệ thống hóa, so sánh, tổng hợp kiến thức về truyện và ký đã dược học .
- Trình bày được những hiểu biết và cảm nhận mới, sâu sắc của bản thân về thiên nhiên, đất nước, con người qua các truyện, ký đã học .
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Sách giáo khoa, sách giáo viên.
2. Học sinh:
- Soạn bài.
III. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Thuyết trình, nêu vấn đề.
IV. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định:(1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (2 phút) - Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
3. Bài mới: 
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho hs.
Phương pháp: Thuyết trình, so sánh đối chiếu.
Thời gian: 2 phút.
Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu néi dung c¬ b¶n cña truyÖn vµ kÝ.
Mục tiêu: Hs nắm được nội dung cơ bản của truyện và kí.
Phương pháp: Phân tích - tổng hợp.
Thời gian: 15 phút.
- Hãy kể tên các tác phẩm đã học thuộc thể loại truyện và kí?
- GV yêu cầu HS điền những văn bản đã học vào bảng ở SGK.
STT
Tªn t¸c phÈm ®­îc trÝch
T¸c gi¶
ThÓ lo¹i
Tãm t¾t néi dung
1
Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn
T« Hoµi
TruyÖn(®­îc trÝch)
DM cã vÎ ®Ñp c­êng tr¸ng cña mét chµng dÕ thanh niªn nh­ng tÝnh t×nh xèc næi, kiªu c¨ng. Trß ®ïa ngç nghÞch cña DM ®· g©y ra c¸i chÕt th¶m th­¬ng cña DC vµ DM ®· rót ra ®­îc BH ®¹o ®øc ®Çu tiªn cho m×nh. 
2.
S«ng n­íc Cµ Mau (®­êng rõng ph­¬ng nam)
§oµn Giái
TruyÖn ng¾n
C¶nh quan ®éc ®¸o cña vïng Cµ Mau víi kªnh r¹ch s«ng ngßi bña gi¨ng chi chÝt rõng ®­íc trïng ®iÖp hai bªn vµ c¶nh chî N¨m C¨n tÊp nËp trï phó häp ngay trªn mÆt s«ng.
3
Bøc tranh cña em g¸i t«i
T¹ Duy Anh
TruyÖn ng¾n
Tµi n¨ng héi ho¹ vµ t©m hån trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña c« em g¸i gióp cho ng­êi anh v­ît lªn lßng tù ¸i vµ sù tù ti cña m×nh
4
V­ît th¸c (trÝch quª néi)
Vâ Qu¶ng
TruyÖn (®­îc trÝch)
Hµnh tr×nh v­ît s«ng Thu Bån, v­ît th¸c cña con thuyÒn do DHT chØ huy c¶nh s«ng n­íc vµ hai bªn bê, søc m¹nh vµ vÎ ®Ñp cña con ng­êi trong cuéc v­ît th¸c. 
5
Buæi häc cuèi cïng
An-phong-xo ®«-®ª
TruyÖn ng¾n
Buæi häc cuèi cïng cña líp häc tõ vïng Anzat bÞ Thæ chiÕm ®ãng vµ h×nh ¶nh thÇy Hamen qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña chó bÐ ph. r¨ng
6 
 C« T«(trÝch)
NguyÔn Tu©n
KÝ
VÎ ®Ñp t­¬i s¸ng, phong phó cña c¶nh s¾c thiªn nhiªn vïng ®¶o C« T« vµ mét nÐt sinh ho¹t cña ng­êi d©n trªn ®¶o.
7
Tre ViÖt Nam
 ThÐp míi
kÝ
C©y tre lµ ng­êi b¹n gÇn gòi th©n thiÕt cña n«ng d©n ViÖt Nam trong cuéc sèng h»ng ngµy, trong lao ®éng vµ chiÕn ®Êu à c©y tre ®· thµnh biÓu t­îng cho ®Êt n­íc vµ d©n téc VN
8 
Lßng yªu n­íc(trÝch)
I-lia-renbua
chÝnh luËn
Lßng yªu n­íc khë nguån tõ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm th­êng nhÊt, gÇn gòi nhÊt. Tõ t×nh yªu gia ®×nh, quª h­¬ng lßng yªu n­íc ®­îc thö th¸ch vµ béc lé m¹nh mÏ trong cuéc chiÕn ®Êu vµ b¶o vÖ tæ quèc
9 
Lao Xao(tu«i th¬ im lÆng)
Duy Kh¸n
Håi kÝ tù sù
Miªu t¶ c¸c loµi chim ë ®ång quª qua ®ã béc lé vÎ ®Ñp, sù phong phó cña thiªn nhiªn lµng quª vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n gian.
Hoạt động 3: Hướng dẫn tìm hiểu đặc điểm của truyện và kí.
Mục tiêu: Hs nắm được đặc điểm của truyện và kí.
Phương pháp: Phân tích, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 18 phút.
- Hd hs lập bảng ở mục 2 ở SGK.
Teân taùc phaåm (hoaëc ñoaïn trích)
Theå loaïi
Coát truyeän
Nhaân vaät
Nhaân vaät keå chuyeän
Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân 
Truyeän
(Ñoaïn trích)
X
X
X
Soâng nöôùc Caø Mau 
Truyeän ngaén
X
X
X
Böùc tranh cuûa em gaùi toâi.
Truyeän ngaén
X
X
X
Vöôït thaùc 
Truyeän
X
X
X
Buoåi hoïc cuoái cuøng.
Truyeän ngaén
X
X
X
Coâ Toâ
Kí
X
Caây tre Vieät Nam
Kí
X
Loøng yeâu nöôùc
Tuyø buùt-chính luaän
X
Lao xao 
Hoài kí töï truyeän 
X
- Qua c¸c v¨n b¶n h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm cña truyÖn vµ kÝ ?
+ Gièng: TruyÖn vµ phÇn lín c¸c thÓ ký ®Òu thuéc lo¹i h×nh tù sù. Tù sù lµ ph­¬ng thøc t¸i hiÖn bøc tranh ®êi sèng h»ng ngµy: C¸ch t¶ vµ kÓ lµ chÝnh. T¸c phÈm tù sù ®Òu cã lêi kÓ, cã chi tiÕt vÒ h×nh ¶nh vµ thiªn nhiªn, x· héi, con ng­êi thÓ hiÖn th¸i ®é vµ c¸i nh×n cña ng­êi kÓ.
+ Kh¸c: * TruyÖn phÇn lín dùa vµo sù t­ëng t­îng, s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ (c¬ së quan s¸t, t×m hiÓu ®êi sèng con ng­êi theo sù c¶m nhËn ®¸nh gi¸ cña t¸c gi¶).
* Nh­ vËy nh÷ng g× ®­îc kÓ ë trong truyÖn kh«ng ph¶i lµ ®· tõng x¶y ra ®óng nh­ trong thùc tÕ, cßn kÝ l¹i kÓ vÒ nh÷ng g× cã thùc ®· tõng x¶y ra.
* Trong truyÖn th­êng cã cèt truyÖn nh©n vËt, cßn trong ký th­êng kh«ng cã cèt truyÖn cã khi kh«ng cã c¶ nh©n vËt. Trong truyÖn vµ kÝ ®Òu cã ng­êi kÓ chuyÖn hay ng­êi trÇn thuËt cã thÓ xuÊt hiÖn trùc tiÕp d­íi d¹ng mét nh©n vËt hoÆc gi¸n tiÕp ë ng«i thø 3 thÓ hiÖn qua lêi kÓ?
- Qua c¸c v¨n b¶n em cã c¶m nhËn g× vÒ ®Êt n­íc, cuéc sèng, con ng­êi?
- Cho hs trả lời tự do
Hoạt động 5: Củng cố.
Mục tiêu: Khắc sâu kiến thức bài học.
Phương pháp:Tái hiện.
Thời gian: 5 phút.
- Kể tên một số vb truyện kí mà em đã học
Hoạt động 6: Dặn dò.
 Thời gian: 2 phút.
- Học bài.
 - Chuẩn bị Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử
4. Rút kinh nghiệm:
Tuần : 32
Tiết :118
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ “ LÀ”.
NS:8/4/2012
ND: 10/4/2012
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức :
- Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là .
- Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là 
2. Kĩ năng:
- Nhận diện và phân tích đúng cấu tạo của kiểu câu trần thuật đơn không có từ là. 
- Đặt được các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là .
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Sách giáo khoa, sách giáo viên.
2. Học sinh:
- Soạn bài.
III. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Thuyết trình, nêu vấn đề.
IV. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định:(1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (2 phút) - Nêu đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”. Cho ví dụ minh hoạ.
3. Bài mới: 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho hs.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
Hoạt động 2: Tìm hiểu chung của câu trần thuật đơn không có từ “ là”:
Mục tiêu: Hs hiểu đặc điểm chung của câu trần thuật đơn không có từ “ là”. 
Phương pháp: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 8 phút.
- Gọi học sinh đọc to ví dụ ở SGK.
- Hãy xác định chủ ngữ và vị ngữ trong hai ví dụ trên?
- Vị ngữ của hai câu trên do những từ hoặc cụm từ nào tạo thành?
- Hãy chọn những từ, cụm từ : Không, chưa, không phải, chưa phải thích hợp điền vào vị ngữ các câu trên?
- Từ đó em hãy rút ra đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ “ là “?
Hoạt động 3: Phân loại câu trần thuật đơn không có từ “ là”:
Mục tiêu: Hs phân loại câu trần thuật đơn không có từ “ là”. 
Phương pháp: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 8 phút.
- Treo bảng phụ có hai ví dụ / 119.
- Hãy xác định chủ ngữ và vị ngữ trong hai câu trên?
- Chọn 1 trong 2 câu điền vào chỗ trống trong đoạn văn SGK / 119. Giải thích vì sao em chọn câu ấy ?
- Dựa vào nội dung 2 câu trên em hãy cho biết mục đích nói của từng câu?
- Vậy thế nào là câu miêu tả, câu tồn tại?
Hoạt động 4: HDHS làm luyện tập :
Mục tiêu: Hs vận dụng kiến thức vào bài tập thực hành.
Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhóm.
Thời gian: 20 phút.
- HD học sinh làm bt 1, 2.
Hoạt động 5: Củng cố.
Mục tiêu: Khắc sâu kiến thức bài học.
Phương pháp: Tái hiện.
Thời gian: 3 phút.
- Thế nào là câu trần thuật đơn không có từ là? Cho ví dụ ?
Hoạt động 6: Dặn dò.
Thời gian: 2 phút
- Học bài.
- Chuẩn bị: Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ .
- Đọc theo yêu cầu.
- Phú ông / mừng lắm.
Chúng tôi / tụ họp ở góc sân.
- Cụm tính từ : Mừng lắm.
Cụm động từ : Tụ họp ở góc sân.
- Thực hiện
- Đọc ghi nhớ
Đằng cuối bãi, hai cậu bé / tiến lại.
Đằng cuối bãi, tiến lại / hai cậu bé.
- Chọn câu b điền vào chỗ trống.
- Hai cậu bé lần đầu xuất hiện trong đoạn trích, nếu đưa hai cậu bé lên đầu có nghĩa là những nhân vật đó đã được biết từ trước.
a. Dùng để tả.
b. Dùng để thông báo.
- Làm
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ “ là “ :
 Ghi nhớ 1: SGK / 119.
II. Câu miêu tả và câu tồn tại:
Ghi nhớ 2: SGK / 119.
III. Luyện tập :
Bài tập 1: 
a. ( 1 ), ( 3 ) câu miêu tả
 ( 2 ) Câu tồn tại.
b, c. ( 1, 3 ) câu tồn tại.
 ( 2, 4 ) câu miêu tả.
4. Rút kinh nghiệm:
Tuần : 32
Tiết : 119
ÔN TẬP VĂN MIÊU TẢ
NS:8/4/2012
ND: 10/4/2012
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức :
- Sự khác nhau giữa văn miêu tả và văn tự sự ; văn tả cảnh và văn tả người .
- Yêu cầu và bố cục của một bài văn miêu tả .
2. Kĩ năng:
- Quan sát, nhận xét, so sánh và liên tưởng .
- Lựa chọn trỉnh tự miêu tả hợp lý .
- Xác định đúng những đặc điểm tiêu biểu khi miêu tả .
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Sách giáo khoa, sách giáo viên. 
2. Học sinh:
- Soạn bài.
III. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Thuyết trình, nêu vấn đề.
IV. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định:(1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (2 phút) - Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
3. Bài mới: 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho hs.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu chung của văn miêu tả:
Mục tiêu: Hs hiểu đặc điểm và yêu cầu chung của văn miêu tả. 
Phương pháp: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 8 phút.
- Thế nào là văn miêu tả và văn tự sự?
- Trong văn miêu tả có mấy loại chủ yếu?
- Muốn làm văn miêu tả người viết cần có năng lực gì?
- Bài văn tả cảnh gồm mấy phần?
Hoạt động 3: HDHS làm luyện tập :
Mục tiêu: Hs vận dụng kiến thức vào bài tập thực hành.
Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhóm.
Thời gian: 20 phút.
- Chia nhóm theo tổ. Mỗi tổ làm một bài tập.Sau đó cử đại diện trình bày.
- Sau mỗi bài gv chốt và rút ra ý đồ của mỗi bài tập.
Hoạt động 4: Củng cố.
Mục tiêu: Khắc sâu kiến thức bài học.
Phương pháp: Tái hiện.
Thời gian: 3 phút.
- Văn miêu tả người khác văn miêu tả cảnh ntn?
Hoạt động 5: Dặn dò.
Thời gian: 2 phút
- Học bài.
- Chuẩn bị: Viết bài TLV miêu tả sáng tạo.
- Văn tự sự là văn kể chuyện, trình bày lại cái gì vốn có.
- Văn miêu tả là làm nổi bật tính chất sự vật, con người, phong cảnh bằng quan sát.
- Tả người và tả cảnh
- Quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét.....
- Bố cục gồm ba phần.
- Các tổ khác nhận xét, bổ sung.
I. Bài học :
* Ghi nhớ / 121.
II. Luyện tập:
Bài tập 1 .
- Một đoạn văn miêu tả hay cần phải :
+ Lựa chọn đươc các chi tiết, hình ảnh đặc sắc thể hiện được linh hồn cảnh vật.
+ Có những liên tưởng, so sánh, nhận xét độc đáo.
+ Có ngôn ngữ phong phú, biết diễn đạt một cách sống động, sắc sảo.
+ Thể hiện rõ thái độ, tình cảm của người tả với đối tượng được tả.
Bài tập 2.
Mở bài : Đầm sen nào, mùa nào, ở đâu.
Thân bài ;
- Tả chi tiết :
+ Theo trình tự nào? Từ bờ hay giữa đầm? 
+ Lá, hoa, nước, hương, màu sắc, hình dáng, gió, không khí.
Kết bài :
- Ấn tượng của du khách.
- Đầm sen gợi cho em cảm xúc, suy nghĩ gì.
Bài tập 3 
Mở bài : Giới thiệu em bé con ai? Tên? Quan hệ với em như thế nào.
Thân bài :
- Tả hình dáng chung.
- Tả tính nết
Kết bài : Tình cảm của em đối với bé
4. Rút kinh nghiệm:
Tuần : 32
Tiết : 120
CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ VÀ VỊ NGỮ
NS: 8/4/2012
ND: 10/4/2012
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức :
- Lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ .
- Cách chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ .
2. Kĩ năng:
- Phát hiện ra các lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ .
- Sửa được lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ .
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Sách giáo khoa, sách giáo viên.
2. Học sinh:
- Soạn bài.
III. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Thuyết trình, nêu vấn đề.
IV. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định:(1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (2 phút) - Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
3. Bài mới: 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho hs.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
Hoạt động 2: Chữa câu thiếu CN.
Mục tiêu: Hs chữa câu thiếu CN. 
Phương pháp: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 8 phút.
- Treo bảng phụ có hai mẫu câu mục I1/ 129 SGK.
- Đọc to và xác định chủ ngữ và vị ngữ của câu.
- Em hãy nêu cách chữa câu a để câu có đủ hai thành phần chủ ngữ và vị ngữ.
Hoạt động 3: Chữa câu thiếu VN.
Mục tiêu: Hs chữa câu thiếu VN. 
Phương pháp: Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề.
Thời gian: 8 phút.
- Treo bảng phụ 4 câu ở mục II.
- Đọc to rồi xác định chủ ngữ và vị ngữ của mỗi câu.
- Em hãy chữa lại câu sai cho đúng.
Hoạt động 3: HDHS làm luyện tập :
Mục tiêu: Hs vận dụng kiến thức vào bài tập thực hành.
Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhóm.
Thời gian: 20 phút.
- HD học sinh làm bt 1, 2, 3,4.
Hoạt động 4: Củng cố.
Mục tiêu: Khắc sâu kiến thức bài học.
Phương pháp: Tái hiện.
Thời gian: 3 phút.
- Cho vd về câu thiếu CN hoặc VN và sửa lại cho đúng? 
Hoạt động 5: Dặn dò.
Thời gian: 1 phút
- Học bài.
- Chuẩn bị: Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ(tt)
- Câu a không tìm đựơc CN. Đây là câu thiếu CN
- Câu b là câu có đầy đủ thành phần CN và VN.
- Có 3 cách chữa lại câu a :
1. Thêm CN : Qua truyện “ DMPLK “, tác giả / cho thấy DM biết phục thiện.
2. Biến trạng ngữ thành CN : Truyện “ DMPLK “ cho thấy DM biết phục thiện.
- Biến vị ngữ thành cụm CV: Qua truyện “ DMPLK “ em / thấy DM biết phục thiện.
- Câu a có đầy đủ thành phần vị ngữ và chủ ngữ.
- Câu b chỉ là cụm danh từ. Đây là câu thiếu vị ngữ.
- Câu c chỉ có 1 cụm từ ( bạn Lan ) và phần giải thích cho cụm từ đó. Đây là câu thiếu vị ngữ.
- Câu d có đầy đủ chủ ngữ và vị ngữ.
Câu b : 
Thêm VN: Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt...quân thù / đã để lại cho em niềm kính phục.
Cách chữa câu c :
Thêm cụm làm vị ngữ :
Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6A, là bạn thân của tôi.
I. Câu thiếu chủ ngữ:
II. Câu thiếu vị ngữ:
III. Luyện tập:
Baøi taäp 1: Ñaët caâu hoûi tìm xem caâu coù ñuû 2 tp khoâng ?
 a. Töø hoâm ñoù, ai khoâng laøm gì nöõa ? (CN)
 Töø hoâm ñoù, baùc Tai .nhö theá naøo? (VN)
-> Caâu ñuû 2 thaønh phaàn.
b, c : ñaët caâu hoûi töông töï -> caâu ñuû 2 thaønh phaàn. 
Baøi taäp 2: Caâu vieát sai vì : 
 Caâu vieát sai : caâu b, c.
 Chöõa laïi: 
 b. “Keát quaû .raát nhieàu” (bỏ töø “vôùi”)
c. “Nhöõng caâu chuyeän daân gian maø chuùng toâi thích nghe keå / luoân ñi theo chuùng toâi suoát cuoäc ñôøi. (theâm vò ngöõ ) 
Baøi taäp 3: Ñieàn chuû ngöõ thích hôïp vaøo choã troáng.
a. Ai baét ñaàu hoïc haùt ? – Hoïc sinh lôùp 6 .(ñieàn vaøo) 
töông töï ñoái vôùi caùc caâu sau .
b. Chim hoùt líu lo .
c. Hoa ñua nhau nôû roä .
d. Chuùng em cöôøi ñuøa vui veû .
Baøi taäp 4: Ñieàn vò ngöõ thích hôïp vaøo choã troáng.
a. Khi hoïc lôùp 5 , Haûi hoïc raát gioûi .
b. Luùc Deá Choaét cheát, Deá Meøn raát aân haän .
c. Buoåi saùng, maët trôøi chieáu nhöõng tia naéng aám aùp ñaàu tieân xuoáng maët ñaát .
d. Trong thôøi gian nghæ heø, chuùng toâi ít coù dòp gaëp nhau .
4. Rút kinh nghiệm: