Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 76 tập làm văn: Tìm hiểu chung về văn miêu tả

Ngày soạn: /1/08 Ngày dạy: /1/08
 Tiết 76
Tập làm văn
 TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN MIÊU TẢ
A. PHẦN CHUẨN BỊ
I. Mục tiêu 
1, Kiến thức, kĩ năng, tư duy: Giúp hS
- Nắm được những hiểu biết chung nhất về văn mtả trước khi đi sâu vào 1 số thao tác chính nhằm tạo lập VB này.
- Nhận diện được những đoạn văn, bài văn mtả.
- Hiểu được trong những t/huống nào thì người ta thường dùng văn mtả.
2, Giáo dục HS biết yêu quí bộ môn.
II. Chuẩn bị
1, Thầy: Nghiên cứu soạn giảng.
2, Trò: Chuẩn bị theo câu hỏi sgk.
B. PHẦN TRÊN LỚP
1. Kiểm tra bài cũ ( 4’)
 KT việc HS chuẩn bị bài ở nhà.
II. Bài mới
* Vào bài ( 1’)
Chương trình ngữ văn 6 HKI, các em học VB tự sự và đi kèm với loại Vb này là phương thức biểu đạt tự sự. Bước sang HKII chúng ta chủ yếu học VB mtả cùng với phương thức biểu đạt là mtả . Vậy văn mtả là gì?...
Đọc các t/huống ( SGK- T 15) và suy nghĩ
Thảo luận nhóm
Trong những t/h trên phải dùng văn mtả. Theo em, em có suy nghĩ gì về văn mtả trong đời sống con người?
- Việc dùng văn mtả là rất cần thiết.
Hãy nêu lên 1 số t/h khác tương tự?
- HĐ nhóm:
 + Em về quê chơi, đứa bạn mới quen hỏi em về ngôi trường nơi em học ntn? Làm thế nào để bạn biết về trường em?
 +Em mới mua 1 đôi giày mới. Chưa đi vội mà em mới chỉ khoe với bạn. Làm thế nào để bạn hình dung được đôi giày đó?
Qua các t/h đã cho và bản thân tìm ra các t/h khác tương tự, hãy rút ra nhận xét thế nào là văn mtả?
Hãy đọc 2 ĐV mtả DM, DChoắt?
- DM: “ Bởi tôivuốt râu”
- DChoắt: “ Cái chàng DChoắthang tôi”
Hai ĐV có giúp em hình dung được đặc điểm nổi bật của 2 chú dế không?
- Có
Những chi tiết và h/ảnh nào đã giúp em hình dung được điều đó?
Qua những từ ngữ mtả, em có hình dung ra h/ảnh 2 con DM và DChoắt không? Nhờ vào đâu mà em hình dung được?
- Có hình dung được
- Nhờ vào tài quan sát của tg.
Qua đó , em có nhận xét gì về khả năng quan sát của người viết, người nói?
Hãy khái quát lại những kiến thức cơ bản về văn mtả?
Đọc yêu cầu bài tập.
Đọc yêu cầu btập
III. Hướng dẫn học ở nhà ( 3’)
- Nắm chắc ghi nhớ
- Đọc thêm: lá rụng
- Chuẩn bị bài tiết sau: Sông nước Cà Mau.
I. Thế nào là văn mtả? ( 25’)
 1, Các tình huống
- T/h 1:
 Phải tả con đường và ngôi nhà để người khách nhận ra, không bị lạc.
- T/h 2:
 Phải tả cái áo cụ thể để người bán hàng không bị lấy lẫn, mất thời gian
 - T/h 3:
 Phải tả chân dung người lực sĩ.
2, Văn mtả là loại văn nhằm giúp người đọc, người nghe hình dung những đặc điểm, t/chất nổi bật của 1 sự vật, sự việc, con người, phong cảnhlàm cho những cái đó như hiện lên trước mắt người đọc, người nghe.
 3, VB: Bài học đường đời đầu tiên
- DM:
 + Thân hình: cường tráng
 + Càng: mẫm bóng
 + Vuốt: cứng dần, nhọn hoắtà đạp phanh phách vào các ngọn cỏà y như có nhát dao vừa lia qua.
 + Cánh: dài kín tận chấm đuôi
 + Đầu: to, nổi tảng
 + Răng: đen nhánh nhai ngoàm ngoạp
 + Râu: dài uốn cong
- DChoắt:
 + Thân hình: gày gò, dài lêu nghêu
 + Cánh: ngắn củn
 + Càng: bè bè, nặng nề, xấu
 + Râu: cụt
 + Mặt: ngẩn ngẩn, ngơ ngơ 
=>Trong văn mtả năng lực quan sát của người viết, người nói thường được bộc lộ rõ nhất.
* Ghi nhớ: sgk ( T 16)
II. Luyện tập ( 12’)
 1, Btập 1:
- Đ1: 
 + Đặc tả chú DM vào độ tuổi “thanh niên cường tráng”
 + Những đặc điểm nổi bật: càng, vuốt, đầu, răng, râu, những động tác ra oai khoe sức khoẻ.
- Đ2:
 + Tái hiện lại h/ảnh chú bé liên lạc
 + Đặc điểm nổi bật: chân, đầu, hình dáng, trang phục, vui vẻ hồn nhiên, nhanh nhẹn.
- Đ3:
 + Mtả cảnh 1 vùng bãi ven ao, hồ ngập nước sau mưa
 + Đặc điểm nổi bật: 1 thế giói động vật sinh động, ồn ào, huyên náo
2, Btập 2:
a. Đặc điểm nổi bật của mùa đông:
 - Đêm dài, ngày ngắn
 - Bầu trời luôn u ám, như thấp xuống, ít thấy trăng sao, nhiều mây, sương mù.
 - Cây cối trơ trọi khẳng khiu, lá vàng rụng nhiều
 - Mùa của hoa: đào, mận, mơ, hoa hồng và nhiều loại hoa khác chuẩn bị cho mùa xuân đến.
 b. Đặc điểm nổi bật của khuôn mặt mẹ:
- Sáng, đẹp
- Hiền hậu và nghiêm nghị
- Vui vẻ và lo âu, trăn trỏ