Giáo án môn Vật lý Lớp 8 - Tiết 5, Bài 5: Sự cân bằng lực - Quán tính

Tuần 5:
TIẾT 5:
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
I/ MỤC TIÊU: 
	- Nắm được hai lực cân bằng, chuyển động theo quán tính của 1 vật.
	- Nêu được ví dụ về 2 lực cân bằng, đặc điểm và biểu thị bằng vectơ lực.
	- Từ dự đoán, qua thí nghiệm học sinh khẳng định được: “Vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật sẽ chuyển động thẳng đều”.
	- Nêu được thí dụ về quán tính và giải thích được 1 số hiện tượng về quán tính trong đời sống.
II/ CHUẨN BỊ: 
	- Hình vẽ 5.1, 5.2 SGK.
	- Bộ thí nghiệm H 5.3, 5.4 SGK.
	- 1 bàn phẳng cao 1 m.
III/ HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP: 
	1. On định lớp: 
	2. Kiểm tra bài cũ: 
* Lực là gì?
* Hãy nêu các đặc điểm của lực.
	*Cho ví dụ vẽ hình minh hoạ.
	3. Giới thiệu bài mới: 
Tác dụng 2 lực cân bằng lên1 vật đang đứng yên thì vật đó sẽ như thế nào? Còn nếu ta tác dụng lên vật đang chuyển động 2 lực cân bằng liệu vật đó chuyển động không? Và theo các em nó sẽ chuyển động như thế nào? Vận tốc của chúng ra sao? Để tìm hiểu lời giải đáp này ta đi vào bài học hôm nay. Để xem câu trả lời của bạn nào là đúng nhé.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
HĐ1: Lực cân bằng:
Yêu cầu học sinh quan sát hình 5.2.
- Hãy chỉ ra các lực cân bằng tác dụng lên cuốn sách, quả cầu trái banh?
- Hãy biểu diễn các lực đó bằng hình vẽ?
*Hãy trả lời câu hỏi C1?
Từ đó ta rút ra được kết luận gì?
Còn nếu 2 lực cân bằng tác dụng lên vật đang chuyển động thì sẽ như thế nào?
HĐ2: Tác dụng của 2 lực cân bằng lên 1 vật đang chuyển động.
* Yêu cầu các nhóm học sinh dự đoán trên 2 cơ sở: 
+ Thay đổi vận tốc.
+ Không thay đổi vận tốc.
* Tổ chức thí nghiệm.
- Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm.
-Các tiến hành thí nghiệm.
- Phát phiếu thí nghiệm cho các nhóm.
- Yêu cầu đại diện nhóm lên thao tác thí nghiệm tuần tự theo như hình 5.3a, b, c, d.
* Giáo viên yêu cầu các nhóm thảo luận trả lời câu hỏi từ C2, C3, C4, C5 qua phiếu thí nghiệm và bảng 5.1.
* Giáo viên thu hồi phiếu và khắc sâu lại kiến thức.
Ta thường nghe nói đến quán tính là gì? Như ta đi xe đạp xuống dốc thì ta không đạp xe vẫn chạy do đâu.
HĐ3: Quán tính.
- Yêu cầu học sinh đọc nhận xét và tìm hiểu kết luận về quán tính.
- Giáo viên giới thiệu sơ về tính chất bảo toàn vận tốc của quán tính. Từ đó hãy giải thích thí dụ đi xe đạp.
* Giáo viên hướng dẫn cho học sinh trả lời.
HĐ4: Vận dụng: 
Từ trên yêu cầu các nhóm học sinh quan sát thí nghiệm 5.4 và trả lời câu C6, C7, C8.
Học sinh quan sát hình vẽ 5.2.
* Các nhóm thảo luận và vẽ hình phân tích lực vào phiếu của các nhóm và đại diện trả lời.
Học sinh trả lời C1.
Học sinh rút ra kết luận và ghi vào tập.
-Học sinh các nhóm nghe phổ biến về cách giới thiệu dụng cụ thí nghiệm thao tác thí nghiệm nhóm trưởng nhận phiếu thí nghiệm.
* Đại diện các nhóm lên thao tác.
* Các nhóm tích cực thảo luận ghi chép vào phiếu thí nghiệm.
* Đại diện từng nhóm trả lời và nhận xét.
- Học sinh ghi vào tập.
- Học sinh đọc nhận xét và thu nhận thông tin về quán tính.
- Học sinh nghe giới thiệu, ghi vào tập kết luận về quán tính.
 Các nhóm quan sát, thảo luận xây dựng trả lời câu hỏi C6, C7, C8.
I/ Lực cân bằng:
1. Hai Lực cân bằng là gì?
- Hai lực cân bằng là 2 lực cùng đặt lên một vật, có cường độ bằng nhau, phương cùng nằm trên cùng một đường thẳng chiều ngược nhau.
2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động.
a: Dự đoán.
b: Thí nghiệm.
- Dưới tác dụng của các lực cân bằng, một vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên, đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. Chuyển động này được gọi là chuyển động theo quán tính.
II/ Quán tính 
 Nhận xét: 
- Khi có lực tác dụng, mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì có quán tính.
III./ Vận dụng: 
 SGK
IV/ Củng cố và dặn dò: 
	* Đọc phần ghi nhớ và có thể em chưa biết.
	* Qua bài học hôm nay ai có thể trả lời cho tình huống đầu bài học?
	* Hãy giải thích hiện tượng rũ áo ướt khi chúng ta đi mưa về hay quần áo chúng ta bị bụi bẩn?
Rút kinh nghiệm: