Giáo án môn Ngữ văn 8 - Tuần 1 và 2

Giáo án môn Ngữ văn 8 - Tuần 1 và 2

BÀI 1

 TÔI ĐI HỌC

 (Thanh Tịnh)

I. Mục tiêu cần đạt

 Giúp HS

-Hiểu và phân tích được tâm trạng hồi hộp , cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “ tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên qua ngòi bút giàu chất trữ tình của Thanh Tịnh

-Rèn cho HS đọc diễn cảm VB

II. Chuẩn bị

-Nắm chắc nội dung biểu cảm của VB Tôi đi học

-Dự kiến khả năng tích hợp ngang cho bài học : Các cấp độ khái quát nghĩa của từ , Tính thống nhất về chủ đề của VB . Tích hợp ngang với bài Cổng trường mở ra ngữ văn 7 /T1

-Dự kiến các hình thức dạy học tích cực: phát phiếu học tập , thảo luận nhóm

III.Tiến trình lên lớp

 1. Ổn định tổ chức : ( 1phút )

 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở của HS ( 5phút)

 3.Bài mới : Giới thiệu bài(1p) Hồi đầu năm lớp 7 , học bài Cổng trường mở ra , hẳn mỗi chúng ta không thể quên tấm lòng người mẹ biết bao bồi hồi xao xuyến trong ngày đầu dẫn con đi học . Người mẹ ấy bồi hồi xao xuyến vì đang được sống lại ngày đầu tiên cắp sách đến trường : “Hằng năm cứ vào cuối thu .Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên đầy con đường làng dài và hẹp ” Câu văn ấy đầy ắp kỉ niệm tuổi thơ. Có nhiều bạn thắc đó là câu văn của ai , trong tác phẩm nào ? Đó chính là câu văn trong VB Tôi đi học mà hôm nay cô cùng các em sẽ đi tìm hiểu .

 

doc 27 trang Người đăng haiha30 Lượt xem 630Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn 8 - Tuần 1 và 2", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn :5/9/2007 BÀI 1
 TÔI ĐI HỌC
 (Thanh Tịnh)
Ngày dạy :8/9/2007
I. Mục tiêu cần đạt 
 Giúp HS
-Hiểu và phân tích được tâm trạng hồi hộp , cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “ tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên qua ngòi bút giàu chất trữ tình của Thanh Tịnh 
-Rèn cho HS đọc diễn cảm VB
II. Chuẩn bị 
-Nắm chắc nội dung biểu cảm của VB Tôi đi học 
-Dự kiến khả năng tích hợp ngang cho bài học : Các cấp độ khái quát nghĩa của từ , Tính thống nhất về chủ đề của VB . Tích hợp ngang với bài Cổng trường mở ra ngữ văn 7 /T1
-Dự kiến các hình thức dạy học tích cực: phát phiếu học tập , thảo luận nhóm 
III.Tiến trình lên lớp
 1. Ổn định tổ chức : ( 1phút )
 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở của HS ( 5phút)
 3.Bài mới : Giới thiệu bài(1p) Hồi đầu năm lớp 7 , học bài Cổng trường mở ra , hẳn mỗi chúng ta không thể quên tấm lòng người mẹ biết bao bồi hồi xao xuyến trong ngày đầu dẫn con đi học . Người mẹ ấy bồi hồi xao xuyến vì đang được sống lại ngày đầu tiên cắp sách đến trường : “Hằng năm cứ vào cuối thu ..Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên đầy con đường làng dài và hẹp ” Câu văn ấy đầy ắp kỉ niệm tuổi thơ. Có nhiều bạn thắc đó là câu văn của ai , trong tác phẩm nào ? Đó chính là câu văn trong VB Tôi đi học mà hôm nay cô cùng các em sẽ đi tìm hiểu .
TIẾT 1
HOẠT ĐỘNG 1(5p) Hướng dẫn HS tìm hiểu về tác giả,tác phẩm.
(?) Em hãy nêu vài nét về tác giả tác phẩm ?( sgk)
 GV lưu ý thêm :Thanh Tịnh(1911-1988) quê ơÛ Huế,từng dạy học, viết báo,làm văn.Sáng tác của ông đậm chất trữ tình,toát lên vẻ đằm thắm,nhẹ nhàng mà lắng sâu,tình cảm êm dịu,trong trẻo.
HOẠT ĐỘNG 2 (33p)Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu văn bản
+Đọc: Giọng chậm , dịu , hơi buồn , lắng sâu , chú ý lời đối thoại của các nhân vật.
GV đọc một đoạn,gọi 3-4 HS nối nhau đọc toàn bài sau đó nhận xét cách đọc.
+HS đọc lại chú thích sgk/8-9,yêu cầu HS giải thích lại.GV hỏi thêm: Ông đốc là danh từ chung hay danh từ riêng?
(?) Kỉ niệm ngày đầu đến trường của “tôi” được kể theo trình tự không gian và thời gian nào ?
(?) Tương ứng với trình tự ấy là các đoạn nào của vb ? 
-từ đầu buổi sáng hôm ấy đến trên ngọn núi
-tiếp theo đến được nghỉ cả ngày nữa 
-đoạn còn lại 
 HS đọc đoạn đầu vb 
(?) Kỉ niệm ngày đầu đến trường của nhân vật “ tôi” gắn với không gian , thời gian cụ thể nào ? (Thời gian : buổi sáng cuối thu; Không gian : trên con đường làng dài và hẹp)
(?) Vì sao không gian và thời gian ấy trở thành kỉ niệm trong tâm trí tác giả ?(đó là thời điểm và nơi chốn quen thuộc , gần gũi , gắn liền với tuổi thơ của tác giả ở quê hương , đó là lần đầu tiên cắp sách tới trường )
(?) Trong câu văn : con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần nay tự nhiên thấy lạ . Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi , vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn : Hôm nay tôi đi học , cảm giác quen mà lạ của nhân vật “ tôi” có ý nghĩa gì ?( Tình cảm và nhận thức của một cậu bé ngày đầu tới trường tự thấy như đã lớn lên , con đường làng không còn dài rộng như trước) 
(?) Chi tiết tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quý và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa có ý nghĩa gì ? ( Báo hiệu sự đổi thay trong nhận thức của bản thân , cậu bé tự thấy mình lớn lên )
(?) Có thể hiểu gì về nhân vật “ tôi” qua chi tiết Ghì thật chặt hai quyển vở mới trên tay và muốn thử sức mình tự cầm bút thước? (Có chí học ngay từ đầu , muốn tự mình đảm nhận việc học tập , muốn được chững chạc như bạn , không thua kém bạn )
(?) Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đường làng đến trường, nhân vật tôi đã bộc lộ đức tính gì của mình ?
(Thích học , yêu bạn và mái trường )
*Học sinh thảo luận 3 phút: Khi nhớ lại ý nghĩ chỉ có người thành thạo mới cầm nổi bút thước , tác giả viết : “ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Hãy phát hiện và phân tích ý nghĩa và biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu văn trên ? (So sánh , kỷ niệm đẹp )
TIẾT 2:
* Ổn định (1p)
* GV khái quát lại tiết 1-chuyển ý (3p) 
HOẠT ĐỘNG II (Tiếp theo – 30P)
 Gọi hs đọc đoạn 2 
(?) Quan sát phần văn bản tiếp theo cho biết : cảnh trước sân trường và ngôi trường làng Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí nhân vật tôi có gì nổi bật ? ( rất đôngngười , người nào cũng đẹp , ngôi trường xinh xắn , oai nghiêm) 
(?) Trước khung cảnh đó thì tâm trạng cậu bé ntn ?( lo sợ vẩn vơ)
(?)Cảnh tượng đó có ý nghĩa gì ? ( Phản ánh không khí đặc biệt của ngày hội khai trường thường gặp ở nước ta , bộc lộ tình cảm sâu nặng của tác ; giả đối với mái trường tuổi thơ )
(?) Khi tả những học trò nhỏ tuổi lần đầu đến trường học , tác giả dùng hình ảnh so sánh nào ? (Họ như con chim non đứng bên bờ tổ ,nhìn quãng trời rộng muốn bay , nhưng còn ngập ngừng e sợ ) 
(?) Em đọc thấy những ý nghĩ nào từ hình ảnh so sánh ấy ?
(miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng của các em nhỏ lần đầu tới trường học , đề cao sức hấp dẫn của nhà trường) 
 (?) Tâm trạng và cảm giác nhân vật tôi khi nghe ông đốc gọi danh sách hs và khi rời khỏi tay mẹ như thế nào ? (tôi đã lúng túng , càng lúng túng hơn , Tôi dúi đầu vào lòng mẹ khóc) 
(?)Vì sao Tôi bất giác “dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc khi chuẩn bị bước vào lớp” Có thể nói chú bé này có tinh thần yếu đuối hay không ?
 Hs đọc đoạn 3 
(?) Vì sao trong khi sắp hàng đợi vào lớp , nhân vật “ tôi’ lại cảm thấy trong thời thơ ấu tôi chưa lần nào thấy xa mẹ tôi như lần này ? ( Vì tôi bắt đầu cảm nhận được sự độc lập của mình khi đi học .Bước vào lớp học là bước vào thế giới riêng của mình , phải tự mình làm tất cả , không còn có mẹ bên cạnh )
(?) Những cảm giác mà nhân vật “ tôi” bước vào lớp học là gì ? 
(Một mùi hương lạ xông lên  chút nào )
(?)Hãy lí giải những cảm giác đó của nhân vật tôi ?
(cảm giác lạ vì lần đầu được vào lớp học , một môi trường sạch sẽ , ngay ngắn ; không cảm thấy sự xa lạ với bàn ghế và bạn bè , vì bắt đầu có ý thức được những thứ đó sẽ gắn bó thân thiết với mình )
(?) Những cảm giác đó cho thấy tình cảm nào của nhân vật “tôi” đối với lớp học của mình ?( tình cảm trong sáng , thiết tha )
(?)Đoạn cuối có chi tiết “ một con chim liệng đến đứng trên bờ cửa sổ . Theo cánh chim” “ những tiếng phấn của thầy tôi gạch mạnh . Đánh vần” những chi tiết đó nói thêmđiều gì về nhân vật tôi ?
(một chút buồn khi từ giã tuổi thơ , bắt đầu trưởng thành trong nhận thức và việc học hành của bản thân) 
(?) Những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng tôi là những cảm giác nào ? ( tình yêu , niềm trân trọng sách vở , bàn ghế , lớp học , thầy học , gắn liền với mẹ và quê hương )
HOẠT ĐỘNG 3 (5P) Tổng kết 
(?) Từ đó em cảm nhận những điều tốt đẹp nào từ nhân vật “ tôi” cũng chính là tác giả Thanh Tịnh ?
(giàu cảm xúc với tuổi thơ và mái trường quê hương )
* Thảo luận 3p:Em học tập được gì từ nghệ thuật kể chuyện (của tác giả trong truyện ngắn Tôi đi học ? (muốn kể chuyện hay ,cần có nhiều kỉ niệm đẹp và giàu cảm xúc) 
HOẠT ĐỘNG 4 (5P) Hướng dẫn HS luyện tập
(?)Phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của nhân vật Tôi trong truyện ngắn Tôi đi học
I. Giới thiệu chung
 Sgk/8
II. Đọc –Tìm hiểu văn bản
1. Đọc và tìm hiểu chú thích 
2. Bố cục: 3 phần 
3. Phân tích
a. Cảm nhận của “tôi” trên đường tới trường 
-Tự thấy như đã lớn lên, con đường làng không còn dài rộng như trước 
- Báo hiệu sự thay đổi trong nhận thức bản thân cậu bé 
- Có chí học ngay từ đầu, muốn tự mình đảm nhiệm việc học tập , muốn được chững chạc như bạn , không thua kém bạn 
b.Cảm nhậncủa“tôi” lúc ở sân trường 
-rất đông người , người nào cũng đẹp 
-Ngôi trường xinh xắn oai nghiêm 
-Lo sợ vẩn vơ
- khi nghe ông đốc đọc danh sách và rời tay mẹ 
 -Lúng túng , càng lúng túng và dúi vào lòng mẹ khóc 
c Cảm nhận của “ tôi” trong lớp học 
- cảm giác lạ vì lần đầu vào lớp học , môi trường sạch sẽ , ngay ngắn 
- Không cảm thấy sự xa lạ với bàn ghế và bạn bè , vì bắt đầu ý thức được những thứ đó sẽ gắn bó thân thiết với mình bây giờ và mãi mãi 
III. Tổng kết 
 Ghi nhớ sgk /9
IV. Luyện tập 
4. Hướng dẫn về nhà: (1p)- Học phần ghi nhớ , làm bài tập còn lại 
 -Soạn bài Cấp độ khái quát nghĩa của từ
TUẦN 1 Ngày soạn:6/9/2007
 TIẾT 3 Ngày dạy :9/9/2007
CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT NGHĨA CỦA TỪ
I. Mục tiêu cần đạt 
 Giúp hs 
-Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa 
-Thông qua bài học , rèn luyện tư duy trong việc nhân thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng 
II. Chuẩn bị 
-Tích hợp với văn ở vb Tôi đi học , với tâp làm văn qua bài Tính thống nhất về chủ đề của vb 
-Bảng phụ 
III. Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định tổ chức (1P)
 2. Kiểm tra bài cũ :(3P)Kiểm tra việc chuẩn bị bài của hs 
 3. Bài mới: GV giới thiệu bài (1p) Ở lớp 7 , các em đã học về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa . Bây giờ em nào có thể nhắc lại một số vd về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa ? ( Máy bay – phi cơ , đèn biển – hải đăng , trắng – đen ). Em có nhận xét gì về mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ ngữ trong hai nhóm trên ? Các từ bình đẳng về mặt ngữ nghĩa, cụ thể : các từ đồng nghĩa trong nhóm có thể thay thế có thể thay thế cho nhau được còn các từ trái nghĩa trong nhóm có thể loại trừ nhau khi lựa chọn để đặt câu . Từ nhận xét đó hoàn toàn đúng . Hôm nay , chúng ta học bài mới : 
Cấp độ khái quát nghĩa của từ .
HOẠT ĐỘNG 1 (25p) Tìm hi ... 
TIẾT 7 Ngày dạy:16/9/2007
TRƯỜNG TỪ VỰNG
I. Mục tiêu cần đạt
 Giúp hs 
-Hiểu được thế nào là trường từ vựng , biết xác lập các trường từ vựng đơn giản 
-Bước đầu hiểu được mối liên quan giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ đã học như đồng nghĩa , trái nghĩa , ẩn dụ , hoán dụ , nhân hoá giúp ích cho việc học văn và làm văn 
-Rèn kĩ năng lập trường từ vựng và sử dụng trường từ vựng trong nói , viết 
II. Chuẩn bị 
-Dự kiến khả năng tích hợp cho bài học : VB Trong lòng mẹ,với tập làm văn: Bố cục của văn bản 
-Bảng phụ 
III. Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định tổ chức (1p)
 2. Kiểm tra bài cũ : (3p)Thế nào là từ nghĩa rộng , từ nghĩa hẹp ? Cho vb minh hoạ 
 3. Bài mới : Giới thiệu bài(1p)
HOẠT ĐỘNG 1 (10P) Tìm hiểu khái niệm trường từ vựng
 Gọi hs đọc đoạn văn trong sgk /21
(?) Các từ in đậm dùng để chỉ đối tượng là người , động vật hay sự vật ?Tại sao em biết được điều đó ? (chỉ người .Biết được điều đó vì các từ đó đều nằm trong câu văn cụ thể , có ý nghĩa xác định )
(?) Nét nghĩa chung của nhóm từ trên là gì ?(Chỉ bộ phận cơ thể người )
(?) Nếu tập hợp các từ in đậm ấy thành một nhóm từ thì chúng ta có một trường từ vựng . Vậy theo em Trường từ vựng là gì ? ( Ghi nhớ sgk)
Bài tập nhanh :
- Cho các từ sau : cao , thấp , lùn , lòng khòng , lêu khêu , gầy , béo , xác ve , bị thịt , cá rô đực 
- Nếu dùng nhóm từ trên để miêu tả người thì Trường từ vựng của nhóm từ là gì ?( Chỉ hình dáng con người )
HOẠT ĐỘNG 2 (15p) Một số lưu ý của trường từ vựng
 GV yêu cầu HS đọc phần 2 trong sgk 
(?) Trường từ vựng mắt bao gồm những trường từ vựng nhỏ nào ? cho vd 
+ Các trường từ vựng mắt :
-Bộ phận của mắt : lòng đen , con ngươi , lông mày 
-Hoạt động của mắt : ngó , trông , liếc
(?) Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau không ? Tại sao?
+ Có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau vì :Danh từ chỉ sự vật : con ngươi , lông mày ; 
- Động từ chỉ hoạt động : ngo,ù liếc 
- Tính từ chỉ tính chất : lờ đờ, tinh nhanh 
(?) Do hiện tượng nhiều nghĩa , một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau không ? Cho vd 
+ Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau: VD: Từ: Ngọt
-Trường mùi vị : chát , thơm ..
-Trường âm thanh : the thé , êm dịu ..
-Trường thời tiết : hanh , ẩm 
(?) Tác dụng của cách chuyển trường từ vựng trong thơ văn và trong cuộc sống hàng ngày ? Cho vd 
+ Từ trường từ vựng về người chuyển sang trường từ vựng về động vật :
-Suy nghĩ của con người : tưởng , ngỡ , nghĩ 
-Hành động của con nguời : mừng , vui , buồn 
-Cách xưng hô của con người : cô , cậu , tớ..
*Thảo luận 5p:Trường từ vựng và cấp độ khái quát nghĩa của từ khác nhau ở điểm nào?( +TTV: là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa,trong đó các từ có thể khác nhau về từ loại.VD ttv về cây:-Bộ phận của cây:thân, rễ, cành (DT); -Hình dáng của cây:cao,thấp,to,bé(TT)
+CĐKQNCT:Là một tập hợp các từ có quan hệ so sánh về phạm vi nghĩa rộng hay hẹp,trong đó các từ phải có cùng từ loại.vd:bàn(nghĩa rộng),bàn gỗ(nghĩa hẹp)-cùng loại DT)
HOẠT ĐỘNG III (14P) Luyện tập
(?) Bài tập 1 yêu cầu chúng ta điều gì ?
(?) Nêu yêu cầu bài tập 2? ( hstln)
(?) Em hãy nêu yêu cầu bài tập 4 ,5 ?
 Gọi hs đọc bài tập 6 
I. Thế nào là trường từ vựng ?
VD: Bảng phụ
-Mặt,mắt,da,gò má,đùi,dầu,cánh tay,miệng
® Đều chỉ bộ phận cơ thể người
Þ Trường từ vựng
 * Ghi nhớ 1 sgk/21
II. Lưu ý 
- Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn
- Các từ trong một trường từ vựng có thể khác nhau về từ loại 
- Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau 
- Cách chuyển trường từ vựng có tác dụng làm tăng sức gợi cảm 
III. Luyện tập 
Bài 1/23:Tìm các trường từ vựng: tôi , thầy tôi , mẹ , cô tôi , anh em tôi 
Bài 2/23 :đặt tên trường từ vựng 
- Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản 
- Dụng cụ để đựng 
- Hoạt động của chân 
- Trạng thái tâm lí 
- Tính cách 
- Dụng cụ để viết 
Bài 3/23:Trường từ vựng thái độ 
Bài 4/23 :
- Khứu giác : mũi , thơ , điếc , thính 
- Thính giác : tai , nghe , điếc , rõ , thính 
Bài 5/23 :
-Trường từ vựng từ lười :Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản động vật( lưới , nơm , câu ..)
-Trường từ vựng của từ lạnh : chỉ thời tiết ( lạnh , nóng , ẩm , giá , buốt )
Bài 6/23 :
- Tác giả đã chuyển các từ in đậm trong các câu thơ từ trường từ vựng “ quân sự” sang trường từ vựng “ nông nghiệp”
4.Hướng dẫn về nhà: (1p) học thuộc phần ghi nhớ 
Làm hết bài tập còn lại 
Soạn bài tiếp theo “Bố cục của văn bản”
TUẦN 2 Ngày soạn14/9/2007
TIẾT 8 Ngày dạy:16/9/2007
BỐ CỤC CỦA VĂN BẢN
I. Mục tiêu cần đạt 
 Giúp hs 
-Nắm được bố cục vb , đặc biệt là cách sắp xếp các nội dung trong phần thân bài 
-Biết xây dựng vb mạch lạc , phù hợp với đối tượng và nhận thức của người đọc 
-Rèn kĩ năng xây dựng bố cục vb trong nói viết 
II. Chuẩn bị 
-Dự kiến khả năng tích hợp cho bài học: vb Trong lòng mẹ , Tiếng việt với bài Trường từ vựng 
III. Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định tổ chức (1p)
 2. Kiểm tra bài cũ : (5p) Chủ đề của văn bản là gì ?
-Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? 
 3. Bài mới : Giới thiệu bài(1p) Ở lớp 7 các em đã học bố cục và mạch lạc của vb . Các em đã nắm được bố cục của một vb gồm 3 phần và chức năng nhiệm vụ của chúng . Bởi vậy, bài học này ôn lại kiến thức đã học , đồng thời chúng ta đi sâu vào tìm hiểu cách sắp xếp, tổ chức nội dung phần thân bài – phần chính của vb như thế nào ?
HOẠT ĐỘNG 1 (12P) Tìm hiểu bố cục của văn bản
Gọi hs đọc vb Người thầy đạo cao đức trọng sgk/24
(?) Xác định chủ đề của văn bản?
(?) Văn bản trên có thể chia làm mấy phần ? Chỉ ra các phần đó?( Chia làm ba phần : phần 1 : từ đầu đến danh lợi. phần 2 : tiếp theo đến vào thăm ; phần 3 : còn lại )
(?) Hãy cho biết nhiệm vụ từng phần của văn bản?
- Phần 1 : có nhiệm vụ nêu ra chủ đề được nói tới trong vb - Giới thiệu ông Chu Văn An 
- Phần 2 : Trình bày các nội dung chủ yếu làm sáng tỏ chủ đề của vb - Công lao , uy tín và tính cách của ông CVA
- phần 3 : Tổng kết chủ đề của vb - Tình cảm của mọi người đối với ông CVA
(?) Phân tích mối quan hệ giữa các phần trong vb ? (Luôn gắn bó chặt chẽ với nhau , phần trước là tiền đề cho phần sau , còn phần sau là sự tiếp nối phần trước . Các phần đầu tập trung làm rõ cho chủ đề của vb là nguời thầy đạo cao đức trọng)
(?) Từ việc phân tích trên , hãy cho biết một cách khái quát :Thế nào là bố cục của văn bản? Bố cục của vb gồm mấy phần ? Nhiệm vụ của từng phần ? Các phần của vb quan hệ với nhau ntn? ( Hs đọc ghi nhớ sgk)
HOẠT ĐỘNG 2 (13P) Cách bố trí,sắp xếp nội dung phần thân bài của văn bản
(?) Phần thân bài vb Tôi đi học của Thanh Tịnh kể về những sự kiện nào ? Các sự kiện ấy được sắp xếp theo thứ tự nào?( Sắp xếp theo hồi tưởng những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của tác giả . Các cảm xúc lại được sắp xếp theo thứ tự thời gian : Những cảm xúc trên đường đến trường , những cảm xúc khi bước vào lớp học - Sắp xếp theo sự liên tưởng đối lập những cảm xúc về cùng một đối tượng trước đây và buổi tựu trường đầu tiên) 
(?) Phân tích những diễn biến tâm trạng của cậu bé Hồng ở vb Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng ?(Tình thương mẹ và thái độ căm ghét cực độ những cổ tục đã đày đoạ mẹ của cậu bé Hồng khi nghe bà cô cố tình bịa chuyện nói xấu mẹ em ; Niềm vui sướng cực độ của cậu bé Hồng khi được ở trong lòng mẹ )
*Thảo luận 3p: Khi tả người ,vật , con vật , phong cảnh , em sẽ lần lượt miêu tả theo trình tự nào ? Hãy kể một số trình tự thường gặp mà em biết ? - Có thể sắp xếp theo thứ tự không gian (phong cảnh ) Chỉnh thể bộ phận ( tả người , vật , con vật ) hoặc tình cảm, cảm xúc ( tả người)
(?) Phân tích trình tự sắp xếp các sự việc ở phần thân bài trong vb Người thầy đạo cao đức trọng ?( Các sự việc nói về Chu Văn An là người tài cao .Các sự việc nói về CVA là người đạo đức , được học trò kính trọng )
*Thảo luận 3p: Việc sắp xếp nội dung phần thân bài tuỳ thuộc vào những yếu tố nào ? Các ý trong phần thân bài thường được sắp xếp theo trình tự nào ? (Hs đọc ghi nhớ sgk/25)
HOẠT ĐỘNG 3 (12P) Hướng dẫn HS luyện tập
(?) Nêu yêu cầu của bài tập 1 ?
Hướng dẫn HS làm bài tập 2,3
I. Bố cục của văn bản 
Văn bản: Người thầy đạo cao đức trọng
-Có 3 phần:
+MB: Giới thiệu ông Chu Văn An
+TB: Công lao,uy tín và tính cách của ông Chu Văn An
+KB: Tình cảm của mọi người đối với ông Chu Văn An
® Các phần đều hướng tới chủ đề
* Ghi nhớ mục 1,2 sgk/25
II. Cách bố trí , sắp xếp nội dung phần thân bài của vb
- Nội dung phần thân bài thường được sắp xếp theo một thứ tự tuỳ thuộc vào kiểu vb , chủ đề vb , ý đồ giao tiếp của người viết 
- Các ý trong phần thân bài thường được sắp xếp theo trình tự thời gian , không gian , sự phát triển của sự việc hay một mạch suy luận , dòng tình cảm cốt sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề và sự tiếp nhận của người đọc
 * Ghi nhớ mục 3: sgk / 25 
III. Luyện tập 
Bài tập 1:
a. Trình bày theo thứ tự không gian : nhìn từ xa – đến gần – đến tận nơi – đi xa dần 
b. Trình bày ý theo thứ tự thời gian : về chiều , lúc hoàng hôn 
Các ý trong đoạn trích được sắp xếp theo cách diễn giải , ý sau làm rõ bổ sung cho ý trước 
4. Hướng dẫn về nhà: (1p)- Học thuộc phần ghi nhớ sgk ; làm hết bài tập còn lại 
 -Soạn bài mới “Tức nước vỡ bờ”

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an 8.doc