Giáo án môn Ngữ văn 8 tiết 16: Liên kết các đoạn văn trong văn bản

NS 2/10/12 ND 5/10/12 
 Tiết 16 
Liờn kết cỏc đoạn văn trong văn bản
A. Mục tiờu cần đạt : 
 1-Kiến thức:- Hiểu được sự liên kết giữa các đoạn,các phương tiện liên kết đoạn.
 -Tác dụng của liên kết đoạh trong quá trình tạo lập VB.
 2-Kỹ năng: - Nhận biết,sử dụng các câu,các từ có chưc năng,t/dụng liên kết các đoạn trong 1 VB.
 3-Thái độ: - Có thái độ nghiêm túc áp dụng các p/tiện liên kết khi tạo lập VB.
B-Chuẩn bị:- GV:Soạn giáo án,bảng phụ.
 - HS :Học bài cũ,chuẩn bị bài trước ở nhà.
C. Tổ chức cỏc hoạt động dạy học ;
* Bước 1:
1.ổn định:
2. Bài cũ : ?Thế nào là tớnh thống nhất về văn bản?Có mấy cách trình bày nội dung đoạn văn.
* Bước 2: Bài mới (GV thuyết trỡnh)
Hoạt động của GV-HS
Kiến thức cơ bản.
HĐ1: Tìm hiểu Tỏc dụng của việc liờn kết...
Mục tiêu: Hiểu được tỏc dụng liờn kết cỏc đoạn văn trong VB.
PP:Vấn đáp gợi mở, trực quan,nêu vấn đề.
- GV treo bảng phụ ghi 2 đoạn văn trong VB “Tôi đi học của Thanh Tịnh.
? Hai đoạn văn trờn cú mối quan hệ gỡ khụng? Vỡ sao?
- Đoạn 1 : Tả cảnh sõn trường Mlớ trong ngày khai giảng.
- Đoạn 2 : Cảm giỏc của nhõn vật “Tụi” một lần ghộ qua thăm trường trước đõy.
=> Tuy cựng viết về ngụi trường nhưng giữa việc tả cảnh hiện tại với cảm giỏc về ngụi trường ấy khụng cú sự gắn bú với nhau => người đọc thấy hụt hẫng.
G/v cho HS tìm hiểu tiếp VD2 :
Vớ dụ 2 : 
“Trước đú mấy hụm” : tạo sự lien tưởng cho người đọc với đoạn văn trước => tạo nờn sự gắn kết chặt chẽ giữa 2 đoạn văn với nhau, làm cho 2 đoạn văn ý liền mạch 
* Tỏc dụng : 
- Gúp phần bổ sung ý nghĩa cho đoạn văn cú chứa phương tiện chuyển đoạn (xỏc định nhiệm vụ, hoặc biểu thị thời gian)
- Đảm bảo tớnh mạch lạc trong lập luận, giỳp người ta trỡnh bày vấn đề logic chặt chẽ, giỳp cho người đọc tiếp nhận văn bản cú thể lĩnh hội được đầy đủ nội dung của văn bản 
“Trước sõn trường trước đú mấy hụm trong làng”
? Cụm từ “trước đú, mấy hụm” viết ở đầu đoạn văn cú tỏc dụng gỡ? 
? Hai đoạn văn đó lien hệ với nhau như thế nào?
? “Trước đú mấy hụm” là phương tiện lien kết đoạn. Vậy em hóy cho biết tỏc dụng của việc lien kết đoạn trong văn bản? (H/s thảo luận
Hoạt động 2:Tìm hiểu cách liên
Mục tiêu:Biết cách dùng từ ngữ và câu nối để liên kết ĐV trong VB.
PP: vấn đáp,thảo luận nhóm.
G/v cho HS đọc đoạn văn mục II 1 a, b, d. “Bắt đầu.. chưa đủ”
-HS thảo luận nhóm,đại diện trình bày,n/x gvkl.
-N1:a, N2:b , N3:d.
? Xác định các phương tiện liên kết đoạn trong 3 VD a, b, d.
a,
- Đoạn 1: Bắt đầu
- Đoạn 2: Sau khõu
? Kể tiếp các phương tiện liên kết có quan hệ liệt kê?
GV treo bảng phu vớ dụ 2 (b): HS đọc
? Tỡm từ liờn kết trong đoạn văn đú?
? tỡm mối quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn? 
GV yờu cầu HS phõn tớch
? hóy tỡm thờm cỏc phương tiện liờn kết đoạn cú ý nghĩa đối lập?* So sánh (Đối lập, tương phản)
* Nguyên nhân : Vì vậy, bởi vậy
? Tỡm quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn?
GV yờu cầu HS phỏt hiện: Lần trước – lần này...
- GV treo bẳng phụ vớ dụ 3 (c) mục I.2
? Từ đú thuộc từ loại nào? Trước đú là khi nào?
-> chỉ từ; quỏ khứ
- GV: Từ đú là PT liờn kết đoạn
? Tỡm thờm cỏc từ liờn kết cựng với từ đú?
- GV treo bảng phụ vớ dụ 4 (d)
? Tỡm từ ngữ liờn kết giữa hai đoạn đú?
? Phõn tichs mối quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn trờn?
? Kế thờm từ ngữ liờn kết cú quan hệ tổng kết...?
HS tổng hợp kiến thức cơ bản. bằng BĐTD
 I. Tỏc dụng của việc liờn kết cỏc đoạn văn trong văn bản
1. Xột vớ dụ:
=> Tạo nờn sự liờn kết về ý nghĩa giữa cỏc đoạn văn trong văn bản
II. Cỏch liờn kết cỏc đoạn văn trong văn bản. 
1, Dựng từ ngữ để liờn kết cỏc đoạn văn 
- Từ ngữ liệt kờ: Một là, hai là, trước hết...
- Từ ngữ chỉ quan hệ tương phản, đối lập: trỏi lại, ngược lại, tuy nhiờn , thế mà...
- Chỉ từ: này, kia, nọ, ấy...
- Từ ngữ chỉ quan hệ tổng kết, khỏi quỏt: Túm lại, nhỡn chung, tổng kết lại...
Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập
Mục tiêu:Nhận biết các cách liên kết các ĐV,Làm bài tập.
PP: Thảo luận nhóm.
Bài tập 1 : G/v nêu yêu cầu bài tập 1, phân cho 3 nhóm học sinh 
a, - Từ ngữ có tác dụng liên kết : Nói như vậy
 - Mối quan hệ ý nghĩa : Tổng kết
b, Thế mà => tương phản
c, Tuy nhiên => tương phản 
Bài tập 2 : Chia lớp = 3 nhóm thảo luận. 
a, Từ đó có oán nặng, thù sâu
b, Tuy nhiên, đều đáng khen
c, Thật khó trả lời, lâu nay tôi vãn là
* Bước 3: Hướng dẫn học ở nhà 
- Bài tập 3 : H/s làm ở nhà 
- G/v có thể cho h/s nghe đoạn mẫu
- Chuẩn bị bài :Từ ngữ địa ... 
 ------------------------------------------------