Giáo án môn Lịch Sử 8 - Tiết 2: Liên xô và các nước đông âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX

PHẦN MỘT.
LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI TỪ NĂM 1945 ĐẾN NAY
CHƯƠNG I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU 
SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI
Tuần: 1	Ngày soạn: 
Tiết: 1	Ngày dạy: .
Bài 1. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX
I / Mục tiêu :
1. Kiến thức :
- Nắm được những nét chính về công cuộc khôi phục kinh tế của Liên Xô sau chiến tranh thế giới II từ 1945-1950, qua đó thấy những tổn thất nặng nề của Liên Xô trong chiến tranh và tinh thần lao động sáng tạo, quên mình của nhân dân Liên Xô nhằm khôi phục đất nước.
- Những thành tựu to lớn và những hạn chế, thiếu sót, sai lầm trong công cuộc XDCNXH ở Liên Xô từ 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỉ XX.
* Trọng tâm : Những thành tựu trong công cuộc XDCNXH ở Liên Xô.
2. Tư tưởng :
- Tự hào về những thành tựu XDCNXH ở Liên Xô, thấy tính ưu việt của CNXH và vai trò lãnh đạo to lớn của Đảng cộng sản và nhà nước Xô Viết.
- Biết ơn sự giúp đỡ của nhân dân Liên Xô với sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta.
3. Kĩ năng :
Rèn kỉ năng phân tích và nhận định các sự kiện, các vấn đề lịch sử.
II / Thiết bị :
 Một số tranh ảnh mô tả công cuộc XDCNXH ở LX từ 1945 đến những năm 70, bản đồ LX, đèn chiếu và các tài liệu sưu tầm nếu có.
III / Tiến trình tổ chức tiết dạy :
1. Ổn định : Kiểm tra điều kiện học tập.
2. Bài cũ :
3. Bài mới :
Để tìm hiểu hoàn cảnh, nội dung và kết quả công cuộc khôi phục kinh tế và XDCNXH diễn ra như thế nào ?
TG
Hoạt động của Thầy và Trò
Kiến thức cơ bản
I. Liên Xô :
HĐ1: Cá nhân/nhóm :
* Kiến thức: HS nắm được hoàn cảnh khi LX tiến hành cải cách và kết quả thu được.
* Thực hiện:
1. Công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh thế giới (1945-1950):
HS: Đọc các số liệu về thiệt hại của LX trong chiến tranh thế giới ( SGK ).
? : Em có nhận xét gì về sự thiệt hại của LX trong chiến tranh thế giới thứ hai ?
HS: 
- Liên Xô chịu tổn thất nặng nề trong chiến tranh thế giới thứ hai.
GV: Chứng minh sự thiệt hại của LX nặng hơn các nước đồng minh khác.
? : Đứng trước những thiệt hại to lớn trên Đảng và nhà nước Xô Viết đã làm gì ?
HS: 
- Đảng nhà nước LX đề ra kế hoạch khôi phục kinh tế.
GV: Phân tích sự cần thiết và nhấn mạnh nhiệm vụ to lớn của của công cuộc khôi phục kinh tế ở LX.
? : Qua khôi phục và phát triển kinh tế LX đã thu được những kết quả gì ?
HS:
- Kết quả :
+ Công – nông nghiệp được phục hồi và phát triển 
+ Khoa học – kĩ thuật : Chế tạo được bom nguyên tử 1949, phá vỡ thế độc quyền của Mĩ.
GV: Chiếu các số liệu phần chữ nhỏ cho HS xem.
? : Em có nhận xét gì về tốc độ tăng trưởng kinh tế của LX trong thời kì khôi phục kinh tế và nguyên nhân của sự phát triển đó ?
HS: Hoạt đông nhóm.
GV: Nhận xét kết luận:
- Tốc độ tăng trưởng nhanh.
- Nguyên nhân : Sự thống nhất về tư tưởng chính trị, XH LX, tinh thần chịu đựng gian khổ, lao động cần cù quên mình của nhân dân LX.
HĐ2 : Cá nhân /nhóm:
* Kiến thức : HS nắm được những thành tựu trong công cuộc XD cơ sở vật chất –kĩ thuật cuả CNXH ở LX.
* Thực hiện : 
2. Tiếp tục công cuộc XD cơ sở vật chất –kĩ thuật cuả CNXH ( từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỉ
 XX ):
GV: XD cơ sở vật chất –kĩ thuật cuả CNXH là nền sản xuất đại cơ khí với công nghiệp hiện đại, khoa học kĩ thuật tiên tiến.
? : Liên Xô đã làm gì để XD cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH ?
HS:
- Liên Xô tiếp tục thực hiên các kế hoạch dài hạn ( 5 năm, 7 năm .)....
? : Nội dung của các kế hoạch này là gì ?
HS: 
 ......với nội dung ưu tiên phát triển công nghiệp nặng, thâm canh trong nông nghiệp, đẩy mạnh tiến bộ khoa học kĩ thuật và tăng cường sức mạnh quốc phòng.
? : Với các nội dung trên thì những thành tựu chủ yếu của LX trong công cuộc XDCNXH thời kì này là gì ?
HS: 
- Thành tựu : 
+ Kinh tế : Là cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới sau Mĩ, một số ngành vượt Mĩ.
+ KH-KT : Phát triển đặc biệt là khoa học vũ trụ.
+ Đối ngoại : Thực hiện chính sách hòa bình và ủng hộ tích cực phong trào CMTG.
GV: 
- Chiếu đoạn chữ nhỏ về thành tựu CN, NN của LX .
- Dùng hình 1 minh họa tiến bộ khoa học kĩ thuật của LX.
? : Qua sách báo đã đọc, em hãy kể một số chuyến bay của các nhà du hành vũ trụ LX trong những năm 60 của thế kỉ XX ?
HS : Hoạt động nhóm.
GV : Cung cấp cho hs nếu hs không biết.
IV / Củng cố :
- Liên Xô XD đất nước trong hoàn cảnh như thế nào ?
- Hoàn cảnh đó tác động đến công cuộc XD đất nước ở đây ?
- Những thành tựu mà LX đã đạt được trong quá trình XD cơ sở vật chất của CNXH có ý nghĩa như thế nào ? 
V / Dặn dò :
- Học thuộc bài cũ, xem trước bài mới.
- Sưu tầm tư liệu cho tiết sau.
BỔ SUNG
- Những thành tựu mà LX đã đạt được trong quá trình XD cơ sở vật chất của CNXH có ý nghĩa như thế nào ? ( Uy tín chính trị và địa vị quốc tế của LX được nâng cao. Lx trở thành chỗ dựa cho hòa bình thế giới )
Tuần: 2	Ngày soạn: 
Tiết: 2	Ngày dạy: .
Bài 1. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX
I / Mục tiêu :
1. Kiến thức :
- HS nắm được những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử của nhân dân các nước Đông Âu sau 1945. Giành thắng lợi trong cuộc CM giải phóng dân tộc, thiết lập chế độ dân chủ nhân dâ và tiến hành công cuộc XDCNXH.
- Sự hình thành hệ thống CNXH.
* Trọng tâm : Thắng lợi của cuộc CM dân chủ nhân dân ở các nước Đông Âu và sự hình thành hệ thống CNXH trên thế giới.
2. Tư tưởng :
- Khẳng định những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử công cuộc XDCNXH của các nước Đông Âu.
- Trân trọng mối quan hệ hữu nghị giữa nước ta và các nước Đông Âu nhằm tăng cường tình đoàn kết hữu nghị và đẩy mạnh sự hợp tác phát triển mạng lại lợi ích cho nước nhà.
3. Kĩ năng :
Rèn kĩ năng phân tích và nhận định các sự kiện, các vấn đề lịch sử.
II / Thiết bị :
Một số tranh ảnh tiêu biểu về LX, các nước Đông Âu trong giai đoạn từ 1945 đến 1970, các tư liệu sưu tầm thêm nếu có.
III / Tiến trình tổ chức tiết dạy :
1. Ổn định : Kiểm tra điều kiện học tập.
2. Bài cũ :
- Liên Xô XD đất nước trong hoàn cảnh như thế nào, kết quả ra sao ?
- Nêu tiến trình XD cơ sở vật chất-kĩ thuật của CNXH ở LX và thành tựu của nó ?
- Những thành tựu mà LX đã đạt được trong quá trình XD cơ sở vật chất của CNXH có ý nghĩa như thế nào ? ( Uy tín chính trị và địa vị quốc tế của LX được nâng cao. Lx trở thành chỗ dựa cho hòa bình thế giới )
3. Bài mới :
Dưới tác động của LX các nước Đông Âu đã XD đất nước của mình như thế nào ? những biểu hiện nào báo hiệu sự hình thành hệ thống CNXH ?
TG
Hoạt động của Thầy và Trò
Kiến thức cơ bản
II/ Đông Âu :
HĐ1: Cá nhân/lớp :
*Kiến thức : HS nắm được sự ra đời của nhà nước dân chủ nhân dân ở các nước Đông Âu và việc hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở đây.
*Thực hiện :
1. Sự ra đời của các nhà nước dân chủ nhân dân Đông Âu :
? : Các nước dân chủ nhân dân Đông Âu ra đời trong hoàn cảnh nào ?
HS:
- Với sự giúp đỡ của Hồng quân LX hàng loạt các nước dân chủ nhân dâ ở Đông Âu ra đời từ cuối 1944 đến 1946.
HS: Đọc đoạn chữ nhỏ về mốc thời gian ra đời của một số nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu.
GV: Dùng lược đồ hình 2 phóng to treo tường, yêu cầu hs lên xác định vị trí, tên thủ đô một số quốc gia Đông Âu trên bản đồ.
HS: Lên xác định.
GV: 
- Nhận xét bổ sung nếu có.
- Giới thiệu những khó khăn của các nước Đông Âu sau ngày thành lập.
? : Đứng trước những khó khăn đó thì nhiệm vụ của CM dân chủ nhân dân ở các nước Đông Âu là gì ?
HS:
- Hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ của Cm dân chủ nhân dân:
+ Xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân.
+ Cải cách ruộng đất, quốc hữu hóa xí nghiệp lớn của tư bản.
+ Ban hành các quyền tự do dân chủ.
GV: Nhấn mạnh việc hoàn thành nhiệm vụ trên trong hoàn cảnh cuộc chiến đấu chống thù trong và giặc ngoài vẫn tiếp tục.
HĐ2: Cá nhân/lớp:
*Kiến thức: HS nắm được những thành tựu của công cuộc XDCNXH ở các nước Đông Âu.
*Thực hiện:
2. Tiến hành xây dựng CNXH
 ( từ năm 1950 đến đầu năm 70 của thế kỉ XX ):
GV: Giới thiệu nhiệm vụ tiếp theo của các nước Đông Âu sau khi hoàn thành CMDCND.
? : Các nước Đông Âu bắt đầu XDCNXH vào thời gian nào ?
HS: 
- Các nước Đông Âu tiến hành XDCNXH từ 1949.
? : Nhiệm vụ chính của các nước này trong công cuộc XDCNXH là gì và kết quả ra sao ?
HS: 
HS: Đọc đoạn chữ nhỏ (SGK) minh họa cho những thành tựu các nước Đông Âu đạt được sau 20 năm XD.
- Sau 20 năm các nước Đông Âu trở thành những nước công-nông nghiệp.
HĐ1: Cá nhân/nhóm:
*Kiến thức: HS nắm được quá trình xuất hiện của hệ thống XHCN.
*Thực hiện:
III. Sự hình thành hề thống XHCN:
GV: Khi các nước Đông Âu bắt tay vào công cuộc XDCNXH, mối quan hệ giữa LX và các nước này đòi hỏi phải có sự hợp tác cao hơn và đa dạng hơn như hợp tác nhiều bên hoặc phân công và chuyên môn hóa trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp
? : Vì sao LX và các nước Đông Âu lại hợp tác với nhau ?
HS: Dựa vào SGK trả lời.
? : Những chi tiết nào chứng minh mối quân hệ hợp tác giữa LX và các nước Đông Âu ?
HS: Hoạt động nhóm.
GV: Nhận xét kết luận: Đó là sự xuất hiện của khối SEV và Vacsava.
? : Nêu vai trò của khối SEV và Vacsava trong mối quan hệ giữa LX và các nước Đông Âu ?
HS: Dựa vào SGK trả lời.
GV: Chiếu đoạn chữ nhỏ (SGK) minh họa vai trò của SEV và Vacsava cho hs xem.
Với sự ra đời của hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) năm 1949 và tổ chức Hiệp ước (Vacsava) năm 1955, chế độ XHCN ở Châu Âu đã trở thành một hệ thống.
? : Qua sự xuất hiện của khối SEV và khối Vacsava các em rút ra được điều gì về chế độ XHCN trong giai đoạn này ở Châu Âu ?
HS: Hoạt động nhóm.
GV: Nhận xét kết luận. 
IV / Củng cố :
- Trình bày sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu ?
- Quá trình XDCNXH ở các nước Đông Âu diễn ra như thế nào ?
- Trình bày sự hình thành hệ thống XHCN ở Châu Âu ?
V / Dặn dò : 
- Học thuộc bài cũ, xem trước bài mới.
- Sưu tầm tư liệu cho bài liên xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX.