Giáo án môn Hóa hoc 8 năm 2009 - Tiết 9: Đơn chất và hợp chất – Phân tử (tiếp)

Ngµy so¹n: 20/09/2009
Ngµy gi¶ng: 21/09/2009
TiÕt 9: ®¬n chÊt vµ hỵp chÊt – ph©n tư (tiÕp)
i. mơc tiªu
1. HS biÕt ®­ỵc ph©n tư lµ g×?
So s¸nh ®­ỵc hai kh¸i niƯm ph©n tư vµ nguyªn tư
BiÕt ®­ỵc tr¹ng th¸i cđa chÊt
2. BiÕt tÝnh thµnh th¸o ph©n tư khèi cđa mét chÊt
 BiÕt dùa vµo ph©n tư khèi ®Ĩ so s¸nh xem ph©n tư chÊt nµy nỈng h¬n hay 
 nhĐ h¬n ph©n tư cđa chÊt kia bao nhiªu lÇn
3. TiÕp tơc ®­ỵc cđng cè ®Ĩ hiĨu kÜ h¬n vỊ c¸c kh¸i niƯm ho¸ häc ®· häc
ii. chÈn bÞ cđa gv vµ hs
Tranh vÏ: 1.10, 1.11, 1.12, 1.13, 1.14.
B¶ng phơ cã ghi s½n ®Ị cđa bµi luyƯn tËp 1, 2
iii. ho¹t ®éng d¹y - häc
1- ỉn ®Þnh líp
2- Bµi cị:( 15 phĩt)
GV: KiĨm tra HS:
§Þnh nghÜa ®¬n chÊt vµ hỵp chÊt.
Cho vÝ dơ minh ho¹
Gäi 2 HS lªn ch÷a bµi tËp 1, 2 (SGK tr.25)
HS 2: Ch÷a bµi tËp 2 (SGK tr.25).
a) Kim lo¹i dång, s¾t ®­ỵc t¹o ra tõ nguyªn tè ®ång, s¾t
Trong ®¬n chÊt kim lo¹i: c¸c nguyªn tư ®­ỵc s¾p xÕp khÝt nhau vµ theo mét trËt tù x¸c ®Þnh
b) KhÝ nit¬, khÝ clo ®­ỵc t¹o nªn tõ 
GV: Gäi HS nhËn xÐt vµ sưa sai (nÕu cã)
HS: Tr¶ lêi
HS 1: Ch÷a bµi tËp 1 (SGK tr.25)
Bµi tËp 1:
ChÊt ®­ỵc ph©n chia thµnh hai lo¹i lín lµ ®¬n chÊt vµ hỵp chÊt. §¬n chÊt ®­ỵc t¹o nªn tõ mét nguyªn tè ho¸ häc, cßn hỵp chÊt ®­ỵc t¹o nªn tõ hai nguyªn tè ho¸ häc trë lªn
§¬n chÊt l¹i ®­ỵc chia thµnh kim lo¹i vµ phi kim. Kim lo¹i cã ¸nh kim, dÉn ®iƯn vµ dÉn nhiƯt, kh¸c víi phi kim kh«ng cã nh÷ng tÝnh chÊt nµy (trõ than ch× dÉn ®iƯn ®­ỵc)
Cã hai lo¹i hỵp chÊt lµ hỵp chÊt v« c¬ vµ hỵp chÊt h÷u c¬
nguyªn tè nit¬ vµ nguyªn tè clo 
II. ph©n tư (7 phĩt)
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
1) §Þnh nghÜa
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t c¸c tranh vÏ 1.11, 1.12, 1.13
GV: Giíi thiƯu c¸c ph©n tư hi®ro (trong mét mÉu khÝ hi®ro)
C¸c ph©n tư oxi (trong mét mÉu khÝ oxi)
C¸c ph©n tư n­íc (trong mét mÉu khÝ n­íc)
GV: Em h·y nhËn xÐt vỊ :
Thµnh phÇn 
H×nh d¹ng
KÝch th­íc cđa c¸c h¹t ph©n tư hỵp thµnh c¸c mÉu chÊt trªn
GV: §ã lµ c¸c h¹t ®¹i diƯn cho chÊt, mang ®Çy ®đ tÝnh chÊt cđa chÊt vµ ®­ỵc gäi lµ ph©n tư
VËy: ph©n tư lµ g×?
 Gäi HS tr¶ lêi
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t tranh vÏ mét mÉu kim lo¹i ®ång vµ rĩt ra nhËn xÐt ( ®èi víi ®¬n chÊt kim lo¹i nãi chung)
 2. ph©n tư khèi
GV: Em h·y nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa nguyªn tư khèi?
T­¬ng tù nh­ vËy em h·y nªu ®Þnh nghÜa ph©n tư khèi?
GV: H­íng dÉn HS tÝnh ph©n tư khèi cđa mét chÊt b»ng tỉng nguyªn tư khèi cđa c¸c nguyªn tư trong ph©n tư ®ã
VÝ dơ: TÝnh ph©n tư khèi cđa:
a) oxi
b) Clo
c) N­íc
GV: Em h·y quan s¸t mÉu n­íc
 Mét ph©n tư n­íc gåm nh÷ng lo¹i nguyªn tư nµo?
VÝ dơ 2:
Quan s¸t h×nh 1.15 (SGK tr.26) vµ tÝnh ph©n tư khèi cđa cacbonic
 Ph©n tư khÝ cacbonic gåm mÊy nguyªn tư? Thuéc nh÷ng nguyªn tè nµo?
VÝ dơ 3: 
TÝnh ph©n tư khèi cđa:
a) axit sunfuric biÕt ph©n tư gåm: 2H, 1S vµ 4O
b) KhÝ amoniac biÕt ph©n tư gåm: 1N vµ 3H
c) Canxi cacbonat biÕt ph©n tư gåm: 1Ca, 1C vµ 3O
GV: Gäi 3 HS lªn lµm, c¸c HS kh¸c lµm vµo vë
HS: C¸c h¹t hỵp thµnh mçi mÉu chÊt trªn ®Ịu gièng nhau vỊ sè nguyªn tư, h×nh d¹ng, kÝch th­íc
HS: Nªu ®Þnh nghÜa:
Ph©n tư lµ h¹t ®¹i diƯn cho chÊt, gåm mét sè nguyªn tư liªn kÕt víi nhau vµ thĨ hiƯn ®Çy ®đ tÝnh chÊt ho¸ häc cđa chÊt
HS: §èi víi ®¬n chÊt kim lo¹i: Nguyªn tư lµ h¹t hỵp thµnh vµ cã vai trß nh­ ph©n tư
HS: Nguyªn tư khèi lµ khèi l­ỵng cđa mét nguyªn tư b»ng ®¬n vÞ cacbon
HS: Ph©n tư khèi lµ khèi l­ỵng cđa 1 ph©n tư tÝnh b»ng ®¬n vÞ cacbon
HS 1: 
Ph©n tư khèi cđa oxi b»ng:
16 x 2 = 32 (®.v.c)
HS 2:
Ph©n tư khèi cđa clo b»ng:
35,5 x 2 = 71 (®.v.c)
HS: Mét ph©n tư n­íc gåm 2H vµ 1O
 Ph©n tư khèi cđa n­íc b»ng:
1 x 2 + 16 x 1 = 18 (®.v.c)
HS: Ph©n tư khÝ cacbonic gåm 3 nguyªn tư:
1C
2O
 Ph©n tư khèi cđa khÝ cacbonic b»ng:
12 x 1 + 16 x 2 = 44 (®.v.c)
HS 1:
a) Ph©n tư khèi cđa axit sunfuric b»ng:
1 x 2 + 32 + 16 x 4 = 98 (®.v.c)
HS 2: 
b) Ph©n tư khèi cđa khÝ amoniac b»ng:
14 x 1 + 1 x 3 = 17 (®.v.c)
c) Ph©n tư khèi cđa canxicacbonat b»ng:
40 x 1 + 12 x 1 + 16 x 3 = 100 (®.v.c)
3. tr¹ng th¸i cđa chÊt ( 5 phĩt)
GV: Yªu cÇu Hs quan s¸t h×nh vÏ 1.14, s¬ ®å 3 tr¹ng th¸i cđa chÊt: r¾n, láng, khÝ
GV: ThuyÕt tr×nh:
Mçi mÉu chÊt lµ mét tËp hỵp v« cïng lín nh÷ng nguyªn tư ( nh­ ®¬n chÊt kim lo¹i) hay ph©n tư
Tuú ®iỊu kiƯn nhiƯt ®ä, ¸p suÊt. Mét chÊt cã thĨ tån t¹i ë thĨ r¾n, láng, khÝ.
Em cã nhËn xÐt g× vỊ kho¶ngc¸ch gi÷a c¸c ph©n tư trong mçi mÉu chÊt ë 3 trang th¸i trªn
GV: Bỉ sung:
C¸c nguyªn tư (hoỈc ph©n tư) xÕp khÝt nhau vµ dao ®éng t¹i chç
GV: Bỉ sung:
C¸c h¹t chuyĨn ®éng tr­ỵt lªn nhau
HS: Nghe vµ ghi bµi
HS:
a) ë tr¹ng th¸i r¾n: C¸c nguyªn tư (hoỈc ph©n tư) xÕp khÝt nhau vµ dao ®éng t¹i chç
b) ë tr¹ng th¸i láng: C¸c h¹t ë gÇn s¸t nhau vµ chuyĨn ®éng tr­ỵt lªn nhau
c) ë tr¹ng th¸i khÝ (hay h¬i): C¸c h¹t rÊt xa nhau vµ chuyĨn ®éng hçn ®én vỊ nhiỊu phÝa
4- LuyƯn tËp – cđng cè (6 phĩt)
Cho häc sinh ®äc kÕt luËn SGK
Gv tãm t¾t bµi häc
5- H­íng dÉn häc ë nhµ ( 2 phĩt)
GV: DỈn dß HS chuÈn bÞ cho tiÕt thùc hµnh:
Mçi tỉ mang mét chËu n­íc
B«ng 
Bµi tËp vỊ nhµ: 4, 5, 6, 7, 8 (SGK tr.26)
Rĩt kinh nghiƯm: ..........................................................................
.........................................................................
.........................................................................