Giáo án môn Hóa hoc 8 năm 2009 - Tiết 19: Phản ứng hoá học (tiếp)

Ngµy so¹n: 26/10/2009
Ngµy gi¶ng: 29/10/2009
TiÕt 19: ph¶n øng ho¸ häc (tiÕp)
i. mơc tiªu
1. BiÕt ®­ỵc c¸c ®iỊ kiƯn ®Ĩ cã ph¶n øng ho¸ häc
2. HS biÕt c¸c dÊu hiƯu ®Ĩ nhËn ra mét ph¶n øng ho¸ häc cã x¶y ra kh«ng?
3. TiÕp tơc cđng cè c¸ch viÕt ph­¬ng tr×nh ch÷, kh¶ n¨ng ph©n biƯt ®­ỵc hiƯn t­ỵng vËt lÝ vµ hiƯn t­ỵng ho¸ häc, vµ ch¸c dïng c¸c kh¸i niƯm ho¸ häc
ii. chuÈn bÞ cđa gv vµ hs
GV: ChuÈn bÞ bé thÝ nghiƯm cho c¸c nhãm HS (4 nhãm)
 1. ChuÈn bÞ c¸c thÝ nghiƯm ®Ĩ chøng minh c¸c diỊu kiƯn ®Ĩ ph¶n øng ho¸ 
 häc x¶y ra:
 - ThÝ nghiƯm: Nh«m (kÏm) t¸c dơng víi dung dÞch HCl
 - ThÝ nghiƯm ®èt phèt pho ®á trong kh«ng khÝ
 2. ThÝ nghiƯm ®Ĩ nhËn biÕt ®­ỵc c¸c dÊu hiƯu cđa ph¶n øng ho¸ häc
iii.ho¹t ®éng d¹y – häc
1- ỉn ®Þnh líp
2- Bµi cị(10 phĩt)
GV: KiĨm tra lý thuyÕt 1 HS:
Nªu ®Þnh nghÜa ph¶n øng ho¸ häc, gi¶i thÝch c¸c kh¸i niƯm: ChÊt tham gia, s¶n phÈm
GV: Gäi ! HS ch÷a bµi tËp sè 4 (SGK tr.51)
GV: Gäi HS kh¸c nhËn xÐt
HS: Tr¶ lêi lý thuyÕt
HS: Ch÷a bµi tËp 4 (SGK tr.51). “Tr­íc khi ch¸y, chÊt parafin ë thĨ r¾n, cßn khi ch¸y ë thĨ h¬i, c¸c ph©n tư parafin ph¶n øng víi c¸c ph©n tư khÝ oxi”
iiI- khi nµo ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra (15 phĩt)
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
GV: H­íng dÉn c¸c nhãm Hs lµm thÝ nghiƯm cho mét m¶nh kÏm vµo dung dÞch HCl, quan s¸t
 Qua thÝ nghiƯm trªn, c¸c em thÊy muèn ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra, nhÊt thiÕt ph¶i cã ®iỊu kiƯn g×?
GV: ThuyÕt tr×nh thªm:
BỊ mỈt tiÕp xĩc cµng lín th× ph¶n øng x¶y ra dƠ dµng vµ nhanh h¬n. (C¸c chÊt ë d¹ng bét th× bỊ mỈt tiÕp xĩc nhiỊu h¬n ë d¹ng l¸)
GV: §Ỉt vÊn ®Ị:
NÕu ®Ĩ mét Ýt phèt pho ®á (hoỈc than, bét l­u huúnh) trong kh«ng khÝ, c¸c chÊt cã tù bèc ch¸y kh«ng?
GV: H­íng dÉn HS ®èt than hoỈc phèt pho ®á trong kh«ng khÝ vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt, rĩt ra kÕt luËn?
GV: Yªu cÇu HS liªn hƯ ®Õn qu¸ tr×nh chuyĨn ho¸ tõ tinh bét sang r­ỵu. Hãi HS lµ cÇn ®iỊu kiƯn g×?
GV: H­íng dÉn HS rĩt ra kÕt luËn.
GV: Giíi thiƯu:
“ ChÊt xĩc t¸c lµ chÊt kÝch thÝch cho phn¶ øng x¶y ra nhanh h¬n, nh­ng kh«ng biÕn ®ỉi sau khi ph¶n øng kÕt thĩc”
GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái:
“ Khi nµo th× ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra?”
HS: 
Cã bät khÝ
MiÕng kÏm nhá dÇn
HS: C¸c chÊt tham gia ph¶n øng ph¶i tiÕp xĩc víi nhau
HS: Tr¶ lêi lµ kh«ng
HS: Mét sè ph¶n øng muèn x¶y ra ph¶i ®ùoc ®ung nãng ®Õn mét nhiƯt ®é thÝch hỵp
HS: CÇn cã men r­ỵu cho qu¸ tr×nh chuyĨn ho¸ ®ã
HS: Cã nh÷ng ph¶n øng cÇn cã mỈt chÊt xĩc t¸c
HS: 
1) C¸c chÊt ph¶n øng ph¶i tiÕp xĩc víi nhau
2) Mét sè ph¶n øng cÇn cã nhiƯt ®é
3) Mét sè ph¶n øng cÇn ph¶icã mỈt cđa chÊt xĩc t¸c.
iv- lµm thÕ nµo ®Ĩ biÕt cã
ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t c¸c chÊt tr­íc thÝ nghiƯm
GV: H­íng dÉn HS lµm thÝ nghiƯm:
1) Cho mét giät dung dÞch BaCl2 vµo dung dÞch Na2SO4
2) Cho mét d©y s¾t (hoỈc d©y nh«m vµo dung dÞch CuSO4)
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t vµ rĩt ra nhËn xÐt
GV: Qua c¸c thÝ nghiƯm võa lµm vµ thÝ nghiƯm kÏm t¸c dơng víi dung dÞch HCl (ë phÇn III), c¸c em h·y cho biÕt:
“ Lµm thÕ nµo ®Ĩ nhËn biÕt cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra?”
GV: “ Dùa vµo dÊu hiƯu nµo ®Ĩ biÕt cã chÊt míi xuÊt hiƯn?”
GV: Ngoµi ra sù to¶ nhiƯt vµ ph¸t s¸ng cịng cã thĨ lµ dÊu hiƯu cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra.
VÝ dơ: Ga ch¸y, nÕn ch¸y
HS: nhËn xÐt:
- ë thÝ nghiƯm 1: Cã chÊt kh«ng tan mµu tr¾ng t¹o thµnh
- ë thÝ nghiƯm 2: Trªn d©y s¾t cã mét líp kim lo¹i mµu ®á b¸m vµo (Cu)
HS: Dùa vµo dÊu hiƯu cã chÊt míi xuÊt hiƯn, cã tÝnh chÊt kh¸c víi chÊt ph¶n øng
HS: Nh÷ng tÝnh chÊt kh¸c mµ ta dƠ nhËn biÕt lµ:
Mµu s¾c
TÝnh tan
Tr¹ng th¸i (vÝ dơ: T¹o ra chÊt r¾n kh«ng tan, t¹o ra chÊt khÝ)
4- LuyƯn tËp – cđng cè (8 phĩt)
GV: Yªu cÇu Hs nh¾c lai néi dung c¬ b¶n cđa tiÕt häc:
1- Khi nµo ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra?
2- Lµm thÕ nµo nhËn biÕt cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra?
GV: Cho c¸c nhãm HS th¶o luËn bµi luyƯn tËp 1
Bµi tËp 1:
S¬ ®å t­ỵng tr­ng cho ph¶n øng gi÷a kim lo¹i magie (Mg) vµ axit clohi®ric (HCl) t¹o ra magie clorua (MgCl2) vµ khÝ hi®ro (H2) nh­ sau:
H
Cl
Mg
H
Cl
 +
Cl
H
Mg
H
Cl
	+
a) ViÕt ph­¬ng tr×nh ch÷ cđa ph¶n øng trªn
b) Chän tõ vµ cơm tõ thÝch hỵp, råi ®iỊn vµo chç trèng trong hai c©u sau:
“ Mçi ph¶n øng x¶y ra víi mét . vµ hai ... Sau ph¶n øng t¹o ra mét . vµ mét....”
GV: Gäi ®¹i diƯn cac nhãm nªu ý kiÕn cđa nhãm m×nh
GV: NhËn xÐt vµ cho ®iĨm
GV: Yªu cÇu HS lµm bµi luyƯn tËp 2 vµo vë:
Bµi tËp 2:
Nhá mét vµi giät axit clohi®ric vµo 1 cơc ®¸ v«i ( cã thµnh phÇn chÝnh lµ caxi cacbonat) ta thÊy cã bät khÝ sđi lªn
a) DÊu hiƯu nµo cho thÊy ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra?
b) ViÕt ph­¬ng tr×nh ch÷ cđa ph¶n øng, biÕt r»ng s¶n phÈm lµ c¸c chÊt: canxi clorua, n­íc vµ cacbon ®ioxit
GV: Gäi 1 HS lµm phÇn a)
GV: Gäi HS 2 lµm phÇn b)
HS: Tr¶ lêi lý thuyÕt
HS: Quan s¸t s¬ ®å
HS: Th¶o luËn nhãm kho¶ng 3 phĩt
HS: Lµm bµi tËp vµo vë
HS: Ch÷a bµi luyƯn tËp 1:
a) Ph­¬ng tr×nh ch÷:
Magie + axit clohi®ric Magie clorua + hi®ro
b) §iỊn vµo chç trèng:
“ Mçi ph¶n øng x¶y ra víi mét nguyªn tư magie vµ hai ph©n tư axit clohi®ric. Sau ph¶n øng t¹o ra mét ph©n tư magie clorua vµ mét ph©n tư hi®ro”
HS: Lµm bµi tËp vµo vë (2 phĩt)
HS: DÊu hiƯu cho biÕt cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra lµ:
Cã bät khÝ sđi lªn ( chøng tá cã chÊt míi ®­ỵc t¹o thµnh ë trang th¸i khÝ)
HS 2: Ph­¬ng tr×nh ch÷ cđa ph¶n øng:
Canxi cacbonat + axit clohi®ric canxi clorua + n­íc + cacbon ®ioxit
5- H­íng dÉn bµi tËp vỊ nhµ - dỈn dß (2 phĩt)
GV: DỈn HS chuÈn bÞ cho tiÕt thùc hµnh (tiÕt 20)
GV: Mçi tỉ chuÈn bÞ:
Mét chËu n­íc
Que ®ãm
N­íc v«i trong
Bµi tËp vỊ nhµ:
5, 6 (SGK tr.51)
13.2, 13.6 (s¸ch bµi tËp tr. 16, 17)
Rĩt kinh nghiƯm: .........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................