Giáo án môn Đại số Lớp 8 - Tiết 48: Phương trình chứa ẩn ở mẫu - Trường THCS Hòa Thạnh

PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU (TT)
Tiết: 48; bài 5
Tuần 23
Ngày dạy: 26/01/2011
1. Mục tiêu:	
a. Kiến thức:
Cũng cố kỹ năng tìm ĐKXĐ của phương trình, kỹ năng giải phương trình có chứa ẩn ở mẫu.
b. Kỹ năng:
Nâng cao kỹ năng : Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định, biến đổi phương trình và đối chiếu với ĐKXĐ của phương trình để nhận nghiệm.
c. Thái độ:
 Giáo dục cho HS tính cận thận, chính xác khi thực hành giải toán.
2. Trọng tâm
Cách tìm điều kiện xác định của phương trình có chứa ẩn ở mẫu thức.	
3. Chuẩn bị:
GV: Bảng phụ, thước thẳng.
HS: Ôn tập các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu .Thước thẳng, bảng nhóm.
4. tiến trình:
 4.1 Ổn định:
Kiểm diện học sinh , kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh. 
4.2 Kiểm tra miệng: 
HS 1:
Điều kiện xác định của phương trình là gì?
Sửa bài tập 27(b)/SGK/T22 Giải phương trình : 
HS 1:
- ĐKXĐ của phương trình là điều kiện của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0.
Bài tập : Giải phương trình 
 (ĐKXĐ : x0)
Vậy tập nghiệm của phương trình
là S= {-4}
HS 2 :
Nêu các bước giải phương trình chứa - 
 ẩn ở mẫu
Sửa bài tập 28(a)/SGK/T22
Giải phương trình : 
HS nhận xét bài làm của bạn 
GV nhận xét cho điểm HS
HS 2:
Nêu đủ bốn bước giải như SGK/T 21 (4đ)
Bài tập: Giải phương trình (6đ)
 ĐKXĐ : x1 
Vậy phương trình vô nghiệm
4.3 Bài mới: 
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung 
Hoạt động 4: Aùp dụng (tiếp)
- GV : Chúng ta đã giải một số phương trình chứa ẩn ở mẫu đơn giản, sau đây chúng ta sẽ xét một số phương trình phức tạp hơn.
- GV ghi ví dụ 3 
- Tìm ĐKXĐ của phương trình.
+ HS: Tìm ĐKXĐ của phương trình
 - Quy đồng mẫu hai vế của phương trình.
 - Khử mẫu.
- Tiếp tục giải phương trình nhận được.
4. Aùp dụng (tiếp)
 Ví dụ 3 : Giải phương trình 
 Giải:
-ĐKXĐ của phương trình:
- Quy đồng mẫu hai vế , khử mẫu:
 MTC: 2(x-3)(x+1)
- Đối chiếu với ĐKXĐ, nhận nghiệm.
 2x = 0 hoặc x – 3 =0
 x = 0 hoặc x = 3
 x = 0 (thoả mãn ĐKXĐ)
 x=3 (loại vì không thoả mãm ĐKXĐ)
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = {0}
- GV: Phương trình sau khi quy đồng mẫu hai vế đến khi khử mẫu có thể được phương trình mới không tương đương với phương trình đã cho nên ta ghi : Suy ra hoặc dùng ký hiệu “ ” chứ không dùng ký hiệu “”.
- Trong các giá trị của ẩn, giá trị nào thoả mãn ĐKXĐ của phương trình là nghiệm của phương trình, còn giá trị nào không thoả mãn ĐKXĐ là nghiệm ngoại lai, phải bỏ.
 GV yêu cầu HS cả lớp làm ? 3 
 Hai HS lên bảng làm. 
 Giải các phương trình.
? 3
Giải:
a) ĐKXĐ của phương trình là: 
 x(x+1) = (x -1)(x+4)
 x2 + x = x2 + 4x – x - 4
 x2 + x - x2 - 4x + x = - 4
 - 2x = -4 
 x = 2 (thoả mãn ĐKXĐ)
Tập nghiệm của phương trình là
S = {2}
b
- HS nhận xét bài làm của bạn
- GV nhận xét cho điểm HS.
b) ĐKXĐ : x- 2 0 x 2
 3 = 2x – 1 – x2 + 2x
 x2 – 4x + 4 = 0
 (x – 2)2 = 0 
 x = 2 (loại vì không thoả mãn ĐKXĐ)
Tập nghiệm của phương trình là S = 
4.4 Củng cố và luyện tập: 
BÀI 36 (SBT/9) 
Khi giải phương trình
 bạn Hà làm như sau: 
 Theo định nghĩa hai phân thức bằng nhau , ta có: 
 (2 – 3x)(2x + 1) = (3x + 2)(-2x – 3)
 - 6x2 + x + 2 = - 6x2 – 13x - 6
 14x = -8 x = 
Vậy phương trình có nghiệm là x = 
Em hãy cho biết ý kiến em về lới giải của bạn Hà:
BÀI 36 (SBT/9)
+ Bạn Hà làm thiếu bước tìm ĐKXĐ và bước đối chiếu ĐKXĐ để nhận nghiệm
* Cần bổ sung :
ĐKXĐ của phương trình là : 
x = (thoả mãn ĐKXĐ)
Vậy x = là nghiệm của phương trình. 
*Tuy vậy trong nhiều trường hợp, khi khử mẫu có thể được phương trình mới không tương đương, vậy nói chung nên dùng kí hiệu “” hoặc“Suy ra”
4.5 Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà:
- Đối với tiết học này
+ Nắm vững ĐKXĐ của phương trình là điều kiện của ẩn để tất cả các mẫu của phương trình khác 0.
+ Nắm vững các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thức.
- Đối với tiết học tiếp theo
+ Bài tập về nhà số: 29, 30, 31 / SGK/ 23. Bài số 35, 37 SBT/ T 8, 9.
+ Chuẩn bị tiết sau luyện tập. 
Hương dẫn :
Bài 29 SGK/ 23 Cả hai lời giải đều sai vì đã khử mẫu mà không chú ý đến ĐKXĐ
 - ĐKXĐ là x5 , do đó phương trình vô nghiệm.
 Bài 30 /SGK/T23
 a) x = 2 bị loại do không thoả mãn ĐKXĐ.Phương trình vô nghiệm.
 b) Quy đồng khử mẫu rút gọn : 42x = 30x+ 6 x = (thoả mãn ĐKXĐ) ; S= 
 c) Phương trình vô nghiệm. d) S = 
5. Rút kinh nghiệm: