Giáo án môn Đại số khối 8 - Phạm Xuân Diệu - Tiết 35: Biến đổi các biểu thức hữu tỉ giá trị của phân thức

 Tiết 35 Ngày dạy: 21/12/09
$9. biến đổi các biểu thức hữu tỉ
giá trị của phân thức
 I) Mục tiêu :
HS có khái niệm về biểu thức hữu tỉ, biết rằng mỗi phân thức và mỗi đa thức đều là những biểu thức hữu tỉ.
HS biết cách biểu diễn một biểu thức hữu tỉ dưới dạng một dãy những phép toán trên những phân thức và hiểu rằng biến đổi một biểu thức hữu tỉ là thức hiện các phép toán trong biểu thức để biến nó thành một phân thức đại số.
HS có kĩ năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số.
HS biết cách tìm điều kiện của biến để giá trị của phân thức đước xác định.
II) Chuẩn bị của giá viên và học sinh
 GV: Bảng phụ ghi đề bài
 HS : Ôn tập các phép toán cộng, trừ, nhân, chia, rút gọn phân thức; điều kiện để một tích khác không
III) Tiến trình dạy học :
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Phần ghi bảng
Hoạt động 1 :
Kiểm tra bài cũ :
– Phát biểu quy tắc chia phân thức. Viết công thức tổng quát ? 
Hoạt động 2:
Biểu thức hữu tỉ :
GV:
0 ; ; ; 2x2 – :
( 6x + 1 )( x - 2 ) ; ;
4x + ; 
Em hãy cho biết các biểu thức trên, biểu thức nào là phân thức ?
Hoạt động 3:
Biến đỗi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức
Nhờ các quy tắc của các phép toán : cộng, trừ, nhân, chia các phân thức ta có thể biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức
?1
Các em thực hiện 
Biến đổi biểu thức B = 
Thành một phân thức
Hoạt động 4 :
Giá trị của phân thức 
Cho phân thức Tính giá trị phân thức tại x = 2; x = 0
Vậy điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là gì ?
Một em đọc đoạn “giá trị của phân thức”
– Khi nào phải tìm điều kiện xác định của phân thức ?
– Điều kiện xác định của phân thức là gì ?
GV đưa ví dụ 2 tr 56 SGK lên màn hình 
Cho phân thức 
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức được xác định ?
b) Tính giá trị của phân thức tại 
 x = 2004
phân thức được xác định khi nào ?
x = 2004 có thỏa mãn điều kiện xác định của phân thức không ?
? 2
Các em thực hiện 
Hướng dẫn về nhà :
Nắm được khái niệm biểu thức hữu tỉ, Biến đỗi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức, Giá trị của phân thức
Bài tập về nhà:50, 51, 53, 54, 55 trang 58, 59 SGK
Một học sinh lên bảng kiểm tra
– Phát biểu quy tắc chia phân thức. Viết công thức tổng quát
( SGK tr 54 )
Các biểu thức 
0 ; ; ; 2x2 – :
( 6x + 1 )( x - 2 ) ; ;
Là các phân thức 
Biểu thức: 4x + là phép cộng hai phân thưc .
Biểu thức : là dãy tính gồm phép cộng và phép chia thực hiện trên các phân thức 
Ví dụ 1:
Biến đổi biểu thức A = thành một phân thức
 Giải
 = 
= = 
= 
?1
 Giải
B = 
= 
== 
Tại x = 2 thì 
Tại x = 0 thì phép chia không thực hiện được nên giá trị phân thức không xác định
* Phân thức được xác định với những giá trị của biến để giá trị tương ứng của mẫu khác 0
– Khi làm những bài toán liên quan đến giá trị của phân thức thì trước hết phải tìm điều kiện xác định của phân thức 
– Điều kiện xác định của phân thức là điều kiện của biến để mẫu thức khác 0
 Giải
phân thức được xác định x( x - 3 ) 0 x 0 và x 3
* x = 2004 thoả mãn điều kiện xác định của phân thức 
Rút gọn phân thức 
= 
Thay x = 2004 ta có 
a)Phân thứcđược xác định 
x2 + x 0 x(x + 1) 0
x 0 và x -1
b) = 
1) Biểu thức hữu tỉ :
Mỗi biểu thức là một phân thức hoặc biểu thị một dãy các phép toán : cộng, trừ, nhân, chia trên những phân thức là những biểu thức hữu tỉ 
2) Biến đỗi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức 
 ( SGK )
Ví dụ 1:
Biến đổi biểu thức A = thành một phân thức
 Giải
 = 
= = 
= 
3) Giá trị của phân thức 
– Điều kiện xác định của phân thức là điều kiện của biến để mẫu thức khác 0
Ví dụ 2:
Cho phân thức 
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức được xác định ?
b) Tính giá trị của phân thức tại 
 x = 2004
 Giải
phân thức được xác định x( x - 3 ) 0 x 0 và x 3
* x = 2004 thoả mãn điều kiện xác định của phân thức 
Rút gọn phân thức 
= 
Thay x = 2004 ta có