Giáo án môn Đại số 8 - Tiết 34: Biến đổi các biểu thức hữu tỉ - Đỗ Minh Trí

Tuần : 16
Tiết : 34
§9. BIẾN ĐỔI CÁC BIỂU THỨC HỮU TỈ
Ngày soạn: 30 .11
Ngày dạy: 04.12
I. MỤC TIÊU:
Kiến thức cơ bản:
 - HS có kn về biểu thức hữu tỉ, biết rằng mỗi phân thức và mỗi đa thức đều là những biểu thức hữu tỉ.
 - Biết biểu diễn một biểu thức hữu tỉ dưới dạng một dãy những phép toán trên những phân thức và hiểu rằng biến đổi 1 biểu thức hữu tỉ là thực hiện các phép toán trong biểu thức để biến nó thành 1 phân thức đại số.
Kỹ năng cơ bản:
- Có khả năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số.
Tư duy:
 - HS biết cách tìm đk của biến để giá trị của biến của phân thức được xác định.
II. PHƯƠNG PHÁP:
- Nêu vấn đề
III. CHUẨN BỊ:
- GV: Giáo án, phấn màu, bảng phụ.
 - HS: Chuẩn bị bài mới.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: (5 ph)
Thực hiện phép chia;
a) 
b) 
- Gọi 2 HS lên bảng thực hiện, lớp chia thành hai dãy thực hiện để nhận xét kết quả của bạn.
- Nhận xét kết quả, cho điểm.
a)=
= 
b) 
= 
= 
= 
Hoạt động 2:Biểu thức hữu tử: ( 5 ph)
- Các biểu thức: 0; ; ; 
5x3- x + ; ;
 7x + ; là những biểu thức hữu tì.
HĐ2.1
- Giới thiệu biểu thức hữu tỉ như SGK.
- Biểu thức biểu thị phép chia tổng 
 cho .
- Gọi HS cho thêm ví dụ về biểu thức hữu tỉ.
Tiếp nhận.
- Cho ví dụ.
Hoạt động 3: Biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức. (14 ph)
2. Biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức.
Ví dụ 1:Biến đổi biểu thức 
A= thành một phân thức.
A = 
 = = 
= 
?1 Biến đổi biểu thức 
A =
 =
 = 
 = 
 = = 
 = 
HĐ3.1
- Nhờ các quy tắc của các phép tốn cộng, trừ, nhân, chia các phân thức ta cĩ thể biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức.
- Đưa ra ví dụ.
HĐ2.2
- Cho cả lớp cùng làm ?1, gọi 1 HS lên bảng thực hiện.
- Nhận xét kết quả thực hiện.
- Tiếp nhận. 
- Quan sát ví dụ và tiếp nhận.
A =
 =
 = 
 = 
 = = 
 = 
Hoạt động 4:Giá trị của phân thức (13 ph)
3. Giá trị của phân thức
Ví dụ:Cho phân thức 
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức được xác định.
b) Tính giá trị của phân thức tại 
 x = 2004.
Giải.
- Giá trị của phân thức xác định khi: 
 x(x – 3) ≠ 0
Þ x ≠ 0 và x – 3 ≠ 0
Þ x ≠ 0 và x ≠ 3
- Vậy điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là: 
 x ≠ 0 và x ≠ 3
b) Vì = = 
và x = 2004 thỏa mãn điều kiện của biến, nên khi x = 2004 thì 
 = 
?2 Cho phân thức 
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức được xác định.
b) Tính giá trị của phân thức tại 
x = 1.000.000 và tại x = - 1.
Giải
- Giá trị của phân thức xác định khi: 
 x2 +x ≠ 0
 Þ x(x + 1) ≠ 0 
x ≠ 0 và x + 1 ≠ 0
x ≠ 0 và x ≠ - 1
- Vậy điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là: 
 x ≠ 0 và x ≠ - 1
+ ) Với x = 1.000.000 thỏa mãn điều kiện của biến, nên khi x = 1.000.000 thì = = 
 = = 
+) Với x = - 1 khơng thỏa nãm điều kiện của phân thức. Vì với x = -1 thì phân thức trên không xác định.
HĐ3.1
-Thuyết trình: Khi làm tính trên các phân thức ta chỉ việc thực hiện theo các quy tắc cả các phép tốn, khơng cần quan tấm đến giá trị của biến. Nhưng khi là những bài tốn liên quan đến giá trị của phân thức thì trước hết phải tìm điề kiện của biến để giá trị tương ứng của mẫu thức khác 0. Đĩ chính là diều kiện dể giá trị của phân thức được xác định. Nếu tại giá trị của biến mà giá trị của phân thức được xác định thì phân thức ấy và phân thức rút gọn của nĩ cĩ cùng một giá trị.
- Đưa ra ví dụ: 
HĐ3.2
Cho phân thức 
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức được xác định.
b) Tính giá trị của phân thức tại 
x = 1.000.000 và tại x = - 1.
- Gọi 1 HS lên bảng thực hiện câu a, cả lớp cùng làm dể nhận xét kết quả của bạn.
- Nhận xét kết quả thực hiện và saử sai nếu cĩ.
- Gọi 1 HS lên bảng thực hiện câu b, cả lớp cùng làm dể nhận xét kết quả của bạn.
- Nhận xét kết quả thực hiện và saử sai nếu cĩ.
- Tiếp nhận.
- Quan sát và tìm hiểu.
- Thực hiện.
- Giá trị của phân thức xác định khi: 
 x2 +x ≠ 0
 Þ x(x + 1) ≠ 0 
x ≠ 0 và x + 1 ≠ 0
x ≠ 0 và x ≠ - 1
- Vậy điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là: 
 x ≠ 0 và x ≠ - 1
+ ) Với x = 1.000.000 thỏa mãn điều kiện của biến, nên khi x = 1.000.000 thì = = = = 
+) Với x = - 1 khơng thỏa nãm điều kiện của phân thức. 
 Hoạt động 5: Củng cố (6 ph)
1) Biến đổi biểu thức sau thành 1 phân thức đại số:
 = 
= = = 
- Gọi HS lên bảng thực hiện.
- Cả lớp cùng làm để nhận xét kết quả của bạn.
- Nhận xét kết quả thực hiện.
1) Biến đổi biểu thức sau thành 1 phân thức đại số:
 = 
= = = 
Trắc nghiệm:
1)Với giá trị nào của x thì giá trị của phân thức xác định. 
a. x ≠ - 4 b. x ≠ 4 c. x ≠ -2 d. x ≠ 2 
 Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph)
Học bài theo SGK.
Coi lại các bài tập vừa giải.
Làm bài tập 46b,47b,48 SGK
Hướng dẫn bài 48.
Phân thức bẳng 1 khi x +2 = 1
Không có giá trị nào để phân thức bằng 0 
Nhận xét tiết học.
Duyệt Của Tổ Trưởng
Ngày 27.11.2008
TRẦN VĂN TẤN