I. MỤC TIÊU:
1/ Kiến thức: Củng cố cho hoïc sinh tính chất các điểm cách một đường thẳng a cho trước một khoảng cho trước, định lý về đường thẳng song song cách đều.
2/ Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng phân tích bài toán, tìm được đường thẳng cố định, điểm cố định, điểm di động và tính chất không đổi của điểm, từ đó suy ra điểm di động trên đường nào?
3/ Thái độ: Vận dụng kiến thức đã học để giải toán và áp dụng thực tế.
II. CHUẨN BỊ:
Thầy: Thước kẻ, compa, êke, phấn màu. Bảng phụ ghi đề bài và vẽ hình.
Trò: - Ôn tập các tập hợp điểm đã học đã học
- Thước kẻ, compa, êke, bảng nhóm
III. HOẠT ĐỘNG HOẠT ĐỘNG:
Ngaøy soaïn: 09/11/2007 TUAÀN 10 Ngaøy daïy: 13/11/2007 Tiết 19: LUYEÄN TAÄP I. MỤC TIÊU: 1/ Kieán thöùc: Củng cố cho hoïc sinh tính chất các điểm cách một đường thẳng a cho trước một khoảng cho trước, định lý về đường thẳng song song cách đều. 2/ Kyõ naêng: Rèn luyện kỹ năng phân tích bài toán, tìm được đường thẳng cố định, điểm cố định, điểm di động và tính chất không đổi của điểm, từ đó suy ra điểm di động trên đường nào? 3/ Thaùi ñoä: Vận dụng kiến thức đã học để giải toán và áp dụng thực tế. II. CHUẨN BỊ: Thầy: Thước kẻ, compa, êke, phấn màu. Baûng phuï ghi ñeà baøi vaø veõ hình. Trò: - Ôn tập các tập hôïp ñieåm ñaõ hoïc đã học - Thước kẻ, compa, êke, bảng nhóm A C D E B D’ C’ x III. HOAÏT ÑOÄNG HOAÏT ÑOÄNG: 1. Ổn định: (1’) 2. Kiểm tra: (8’) - Phát biểu định lý về đường thẳng song song cách đều? Làm bài tập 67 (SGK/102) Ñaùp aùn: SGK Baøi 67: Xeùt ADD’ coù AC = CD vaø CC’ = DD’ => AC’ = C’D’ Xeùt hình thanh CC’BE ta cuõng coù C’D’ = D’B => AC’ = C’D’= D’B Giaùo vieân nhaän xeùt cho ñieåm 3. Luyeän taäp: a/ Ñaët vaán ñeà: Töø baøi toaùn treân chuùng ta ruùt ra ñöôïc caùch chia ñoaïn thaúng thaønh 3 ñoaïn thaúng baèng nhau baèng caùhc veõ tia Ax ñaët treân ñoù 3 ñoaïn AB = CD = DE; noái BE, qua C, D veõ caùc ñöôøng thaúng song song EB caét AB taïi C’, D’ ta ñöôïc AC’ = C’D’= D’B; Trong baøi toaùn treân ta aùp duïng kieán thöùc ñöôøng thaúng // ñöôøng thaúng cho tröôùc? Vaäy ta coøn aùp duïng vaøo tröôøng hôïp naøo? b/ Tieán trình daïy hoïc: TL Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức 8’ Hoaït ñoäng 1: Chöõa baøi taäp: Giaùo vieân treo baûng phuï ghi ñeà baøi 126 SBT veõ saün hình vaø GT, KL baøi toaùn. + Baøi toaùn yeâu caàu gì? + Ñeå giaûi ta tìm caùc ñieåm coá ñònh vaø di ñoäng trong baøi toaùn? + M di ñoäng nhö theá naøo? + Neáu MB; MC thì I naèm ôû ñaâu? + Vaäy I di chuyeån treân ñöôøng naøo? Haõy trình baøy baøi toaùn? + Hoïc sinh quan saùt + Ñieåm I di chuyeån treân ñöôøng naøo + A, B, C coá ñònh; M, I di ñoäng + M di ñoäng treân BC + I laø trung ñieåm cuûa AB, AC + I di chuyeån treân ñöôøng trung bình cuûa ABC 1 hoïc sinh trình baøy baûng, hoïc sinh khaùc theo doõi nhaän xeùt, boå sung 1/ Chöõa baøi taäp: Baøi taäp 126 SBT: A P I Q C M B Qua I keõ PQ // BC => PQ laø ñöôøng trung bình ABC Maø AB, AC coá ñònh => P, Q coá ñònh vaø I PQ Vaäy khi M di ñoäng treân BC thì I di ñoäng treân ñöôøng trung bình PQ cuûa ABC 23’ HÑ1: Luyeän taäp: Giaùo vieân neâu ñeà bài tập 70 SGK + Yêu cầu HS vẽ hình và xác định điểm C di chuyển trên đường nào? + Trên hình điểm nào cố định? điểm nào di động? + C di động trên đường nào? Tại sao? + Trình baøy baøi toaùn? + Hãy nêu các chứng minh khác? C2: Nối CO => OC = CA ( Có OA cố định => C di chuyển trên tia EM thuộc đường trung trực của đoạn thẳng OA. Giaùo vieân neâu ñeà bài tập 71 (SGK/103) Gọi HS đọc đề bài B H K M E Q O A D P C + Hướng dẫn HS vẽ hình vaø ghi GT, KL + Coù nhaän xeùt gì veà töù giaùc ADME? Vì sao? + Vaäy A, O, M theá naøo? + Khi M di chuyển trên BC thì O di chuyển trên đường nào? Giaùo vieân gôïi ý hoïc sinh chứng minh bằng 2 cách ở bài tập trên. + Điểm M ở vị trí nào trên cạnh BC thì AM có độ dài nhỏ nhất. Löu yù: Töø A veõ caùc ñoaïn thaúng baát kyø ñeán BC thì ñoaïn thaúng naøo coù ñoä daøi beù nhaát? + GV: chú ý để áp dụng tính chất đã học về tập hợp điểm, ta cần xác định đường thẳng cố định, điểm cố định, di động, khoảng cách không đổi. + HS vẽ hình làm theo yêu cầu. + A, O cố định. B di động kéo theo C di động. + C di chuyển trên một phần đường thẳng song song với Ox cách Ox một khoảng bằng 1cm. + HS: Chứng minh + Hoïc sinh tìm caùch chöùng minh khaùc Hoïc sinh ñoïc ñeà baøi HS vẽ hình vaø ghi GT, KL GT KL DABC; MÎBC; MD^AB ME^AC; OD=OE O, A, M thẳng hàng M di chuyển trên BC thì O? c/ M ở vị trí nào thì AM nhỏ nhaát + ADME laø hình chöõ nhaät vì coù 3 goùc vuoâng + Thaúng haøng vì ... + HS đứng tại chỗ trả lời, hoặc lên bảng chứng minh từng đoạn theo yêu cầu của giaùo vieân. HS: Suy nghó traû lôøi Ñöôøng vuoâng goùc töø A 2/ Luyeän taäp O H B x C E A y Bài 70 /103 SGK: Kẻ CH ^ Ox DOAB có AC = CB (gt) CH//AO (cùng ^Ox) =>CH là đường trung bình của DOAB nên: CH = =1cm Nếu B º O => C º E (E là trung điểm của AO) Vậy khi B di chuyển trên tia Ox thì C di chuyển trên tia Em//Ox cách Ox một khoảng 1cm. Bài 71/103 SGK: Giải : a)Xét tứ giác AEMD có: (gt) => AEMD là hình chữ nhật. Có O là trung điểm của đường thẳng DE, => O cũng là trung điểm đường chéo AM => A, O, M thẳng hàng b/ Kẻ AH ^ BC, OK ^ BC. => OK là đường trung bình của tam giác DAHM => OK = (không đổi) Nếu M º B => O º P (P là trung điểm của AB) Nếu M º C => O º Q (Q là trung điểm của AC) Vậy khi M di chuyển trên BC thì O di chuyển trên đường trung bình PQ của DABC. c) Nếu M º H thì AM = AH, khi đó AM có độ dài nhỏ nhất (vì đường vuông góc ngắn hơn mọi đường xiên) 6’ Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá Trong baøi taäp 71 neáu goùc A khaùc 900 thì baøi toaùn coù thöïc hieän ñöôïc khoâng? Ñeå baøi toaùn thöïc hieän ñöôïc thì ta thay ñoåi ñieàu kieän naøo? Neâu caùch giaûi baøi toùan tìm taäp hôïp ñieåm? Khoâng ME//AB; MD//AC ta ñöôïc baøi toaùn môùi 4. Höôùng daãn veà nhaø: (2’) - Làm bài tập: 72 SGK/103; 126; 127; 131 SBT/73 - 74 - Ôn tập định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết của hình bình hành, hình chữ nhật, tính chất tam giác cân. + Thöïc hieän caùc ? cuûa baøi Hình thoi IV. RUÙT KINH NGHIEÄM BOÅ SUNG: Ngày soạn: 10/11/2007 Ngaøy daïy 16/11/2007 Tiết: 20 §11 HÌNH THOI I. MỤC TIÊU BAØI DAÏY: 1/ Kieán thöùc: Hoïc sinh hiểu định nghĩa hình thoi, các tính chất của hình thoi, các dấu hiệu nhận biết một tứ giác là hình thoi. 2/ Kyõ naêng: Hoïc sinh biết vẽ một hình thoi, biết chứng minh một tứ giác là hình thoi. 3/ Thaùi ñoä: Biết vận dụng kiến thức về hình thoi trong tính toán, chứng minh và trong thực tế. II. CHUẨN BỊ: Thầy: Thước kẻ, compa, êke, phấn màu - Bảng phụ Trò: - Ôn tập về tam giác cân, hình bình hành, hình chữ nhật. - Thước kẻ, compa, êke, bảng nhóm. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. Ổn định: (1’) Kieåm tra só soá hoïc sinh. 2. Kiểm tra: (4’) Neâu vaø ghi caùc tính chaát cuûa hình bình haønh? Ñaùp aùn: SGK trang 90 3. Baøi môùi: a/ Ñaët vaán ñeà: Chuùng ta ñaõ bieát töù giaùc coù 4 goùc baèng nhau laø hình chöõ nhaät. Vaäy neáu töù giaùc coù 4 caïnh baèng nhau laø hình gì? b/ Tieán trình daïy hoïc: TL Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức 6’ HÑ1: Định nghĩa: GV: Duøng compa giöõ nguyeân ñoä lôùn vẽ hình thoi ABCD. Qua caùch veõ töù giaùc coù gì ñaëc bieät? + Ñoù laø hình thoi; vaäy hình thoi là hình thế nào? + Yêu cầu HS làm ?1 + GV nhấn mạnh: Vậy hình thoi cũng là hình bình hành đặc biệt. Coù 4 caïnh baèng nhau Hoïc sinh neâu ñònh nghóa SGK + Tứ giác ABCD cũng là hình bình hành vì có các cặp cạnh đối bằng nhau. 1. Định nghĩa: A B D C (SGK) ABCD là hình thoi AB = BC = CD = DA s Hình thoi cũng là hình bình hành. 13’ HÑ2: Tính chất: GV: căn cứ vào định nghĩa hình thoi, em hãy cho biết hình thoi có những tính chất gì? + Döïa vaøo tính chaát cuûa hình bình haønh hãy nêu cụ thể? GV: Vẽ thêm hai đường chéo + Yêu cầu HS laøm ?2 phần b) Hãy phát hiện thêm các tính chất khác của hai đường chéo AC và BD. + Cho biết giả thiết và kết luận của định lý. + Chứng minh định lý? + Veà tính chất đối xứng của hình thoi, bạn nào phát hiện được? Vì sao? + Giaùo vieân giải thích thêm: Vì BD là đường trung trực của AC nên A đối xứng với C qua BD. B và D cũng đối xứng với chính nó qua BD. Suy ra BD là trục đối xứng của hình thoi. Tương tự với AC (Bài tập 77 SGK/106) HS: vì hình thoi là hình bình hành đặc biệt, nên hình thoi có đủ các tính chất của hình bình hành. + Các cạnh đối song song vaø baèng nhau + Các góc đối bằng nhau coù toång baèng 3600 + Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường. Trong hình thoi hai đường chéo GT ABCD là hình thoi AC^BD KL + Ñöùng taïi choã chöùng minh hoïc sinh khaùc nhaän xeùt + Hình thoi là hình bình hành đặc biệt nên giao điểm hai đường chéo là tâm đối xứng của nó. Trong hình thoi ABCD BD và AC là hai trục đối xứng của hình thoi. 2. Tính chất: A B D C 1 2 2 1 1 2 2 1 O - Hình thoi có tất cả các tính chất của hình bình hành. Định lý: (SGK trang 104) Nếu ABCD là hình thoi: => AC ^ BD 10’ HÑ3: Dấu hiệu nhận biết + Theo ñònh nghóa ñeå chöùng minh töù giaùc laø hình thoi ta chæ ra daáu hieäu naøo? GV: Ngoài cách chứng minh tứ giác là hình thoi theo định nghĩa, hình bình hành cần thêm điều kiện gì để trở thành hình thoi? + Giaùo vieân treo bảng phụ ghi dấu hiệu nhận biết hình thoi ra. Yêu cầu chứng minh dấu hiệu 3. GV vẽ hình ?3 + Chæ ra 4 caïnh baèng nhau + Hình bình hành có hai cạnh kề bằng nhau là hình thoi. + Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc với nhau là hình thoi. + Hình bình hành có 1 đường chéo là phân giác của 1 góc là hình thoi. + HS vẽ hình và chứng minh dấu hiệu 3 vào vở ghi 3. Dấu hiệu nhận biết: (SGK) A B D C O sChứng minh: dấu hiệu 3 Hình bình hành ABCD nên AO = OC mà BD ^ AC => DABC cân tại B. => AB = BC Töông töï: AB = BC = CD = DA Vaäy ABCD laø hình thoi 10’ HÑ4: Củng cố: + GV: Hãy so sánh tính chất hai đường chéo của hình chữ nhật và hình thoi? + Cho HS nhắc lại định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết hình thoi. + Cho HS làm bài tập 73 (SGK/105) + Giống: cắt nhau tại trung điểm mỗi đường. + Khác: Hình chữ nhật 2 đường chéo bằng nhau. Hình thoi: 2 đường chéo vuông góc và là phân giác của mỗi góc. Bài 73/105SGK: Các hình: a); b); c); e) là những hình thoi. Hình d) không phải hình thoi 4. Höôùng daãn veà nhaø: (2’) - Học thuộc định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết hình thoi. - Làm bài tập: 74; 75’ 76; 77 (SGK/106) 135, 136, 138 SBT - Ôn định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết hình bình hành, hình chữ nhật, hình thoi. - Chuaån bò Luyeän taäp IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG:
Tài liệu đính kèm: