Giáo án Hình học Lớp 8 - Tiết 8, Bài 5: Dựng hình bằng thước và Compa. Dựng hình thang - Năm học 2010-2011

Tiết 8. §5. DỰNG HÌNH BẰNG THƯỚC VÀ COM PA
DỰNG HÌNH THANG
Ngày soạn: 13/09/2010
Giảng dạy ở các lớp:	
Lớp
Ngày dạy
HS vắng mặt
Ghi chú
I. Mục tiêu
- Kiến thức : HS biết dùng thước và com pa để dựng hình (chủ yếu là dựng hình thang) theo các yếu tố đã cho bằng số và biết trình bày 2 phần: Cách dựng và chứng minh.
- Kĩ năng : HS biết sử dụng thước và com pa để dựng hình vào vở một cách tương đối chính xác.
- Thái độ : Rèn tính cẩn thận, chính xác khi sử dụng dụng cụ. Rèn khả năng suy luận, có ý thức vận dụng dựng hình vào thực tế.
II. Đồ dùng dạy học
- Phương pháp: Tích cực hóa hoạt động học của HS.
- Phương tiện: 
- GV: Thước thẳng có chia khoảng , bảng phụ, com pa, thước đo góc.
- HS : Thước thẳng có chia khoảng , com pa, thước đo góc.
III. Tiến trình bài dạy
1- Ổn định tổ chức lớp. (2')
2.Kiểm tra bài cũ ( Kiểm tra trong giờ)
3.Bài mới: 
* GV ĐVĐ: (2’)
Trong các bài toán hình học chúng ta dùng nhiều dụng cụ như: thước thẳng, compa, êke, Vậy, xét các bài toán vẽ hình mà chỉ sử dụng hai dụng cụ là thước và com pa ,chúng được gọi là gì? Chúng ta tìm hiểu nội dung bài hôm nay.
* Phần nội dung kiến thức
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
GHI BẢNG
5’
13’
18’
GV: các bài toán vẽ hình mà chỉ sử dụng hai dụng cụ là thước và com pa ,chúng được gọi là các bài toán dựng hình.
? Thước thẳng có tác dụng gì ?
HS: TD của thước thẳng :
+Vẽ đc 1 đường thẳng khi biết 2 điểm của nó.
+Vẽ được 1 đoạn thẳng khi biết hai đầu mut của nó
? Compa có tác dụng gì?
HS: Vẽ đường tròn hoặc cung tròn khi biết tâm và bán kính của nó.
GV:Qua chương trình hình học lớp 6,7 với thước và com pa ta đã biết cách giải các bài toán dựng hình nào?
HS: nêu các bài toán dựng hình đã biết.
HS: dựng hình theo hướng dẫn của GV.
GV: hướng dẫn HS ôn lại cách dựng hình.
GV: Ta được phép sử dụng các bài toán dựng hình trên để giải các bài toán dựng hình khác cụ thể xét bài toán dựng hình thang
- Xét VD Trang 82.
GV hướng dẫn HS: Thông thường, để tìm cách dựng hình, người ta vẽ phác hình cần dựng với các yếu tố đã cho. Nhìn vào hình đó phân tích, tìm xem những yếu tố nào dựng được ngay, những điểm nào còn lại cần thỏa mãn điều kiện gì, nó nằm trên đường nào? Đó là bước phân tích.
a) Phân tích:
 A 3 cm B
 2 cm
 4 cm
 D C
? Quan sát hình cho biết tam giác nào dựng được ngay ? Vì sao ?
HS: hai cạnh và góc xen giữa
? GV nối AC hỏi tiếp: Sau khi dựng xong DACD thì đỉnh B được xác định như thế nào ?
b) Cách dựng:
GV:dựng theo từng bước, yêu cầu
HS: dựng hình vào vở.
 A 3 cm B
 C D
 70o
 A D 
HS: dựng hình vào vở và ghi các bước dựng như hướng dẫn của GV
? Tứ giác ABCD dựng trên có thoả mãn tất cả điều kiện đề bài yêu cầu không ? Đó là bước chứng minh.
GV: Hướng dẫn HS chứng minh theo SGK
? Có thể dựng được bao nhiêu hình thang thoả mãn các điều kiện của đầu bài ? Giải thích.
1. Giới thiệu bài toán dựng hình
Các bài toán vẽ hình mà chỉ sử dụng 2 dụng cụ là thước và com pa gọi là các bài toán dựng hình.
2.Các bài toán dựng hình đã biết
a.Dựng 1 đoạn thẳng bằng đoạn thẳng cho trước.
b.Dựng 1 góc bằng 1 góc cho trước .
c.Dựng dường trung trực của một đoạn thẳng cho trước ,Dựng trung điểm của 1 đoạn thẳng cho trước 
d.dựng tia phân giác của 1 góc cho trước 
e) qua 1 điểm cho trước ,dựng đường thẳng vuông góc với 1 đường thẳng cho trước
g)qua 1 điểm cho trước ,dựng đường thẳng song song với 1 đường thẳng cho trước.
hDựng tam giác biết 3 cạnh ,hoặc biết hai cạnh và góc xen giữa
3. Dựng hình thang
VD: Dựng hình thang ABCD biết đáy 
AB = 3 cm và CD = 4 cm , cạnh bên AD = 5 cm ; D = 700.
Giải: 
a) Phân tích: Giả sử đã dựng được hình thang thoả mãn yêu cầu bài toán. Khi đó ta thấy tam giác ADC là dựng được (vì đã biết hai cạnh và góc xen giữa). 
Điểm B nằm trên đường thẳng đi qua A , cách A một khoảng 3 cm và song song với CD là dựng được.
b) Cách dựng
- Dựng DACD có:
D = 700 ; DC = 4 cm ; DA = 2 cm.
= Dựng Ax // DC (tia Ax cùng phía với C đối với AD).
- Dựng B thuộc Ax sao cho AB = 3 cm. Nối BC. Ta được hình thang cần dựng
 A 3 cm B
 2 cm
 70o 4 cm
 D C
c) Chứng minh (SGK)
d) Biện luận:Ta chỉ dựng được 1 hình thang thoả mãn các điều kiện của đề bài. Vì DADC dựng được duy nhất.
4. Củng cố ( 3')
GV chốt lại: Một baì toán dựng hình đầy đủ có bốn bước: phân tích, cách dựng, chứng minh, biện luận. Nhưng chương trình quy định phải trình bày hai bước vào bài làm.
Cách dựng: nêu thứ tự từng bước dựng hình đồng thời thể hiện các nét dựng trên hình vẽ.
Chứng minh: bằng lập luận chứng tỏ rằng với cách dựng hình trên, hình đã dựng thỏa mãn các điều kiện của đề bài.
Bước phân tích làm ở nháp để tìm hướng dựng hình.
5. Hướng dẫn học ở nhà: (2')
-Ôn lại các bài dựng hình cơ bản 
-Nắm vững yêu cầu các bước của 1 bài toán dựng hình -trong bài làm chỉ yêu cầu trình bày bước cách dựng và chứng minh.
- Nghiên cứu lại kĩ bài trong SGK
- Làm Bài 29,30,31,32 sgk để chuẩn bị luyện tập 
IV. Rút kinh nghiệm sau giờ giảng .........................................................................................................................
....................................................................................................................