Giáo án Hình học Lớp 8 - Tiết 10 đến 65 - Năm học 2009-2010 - Bùi Tiến Lực

Ngày soạn: 20/ 09
Tiết 10 – 11:	ĐỐI XỨNG TRỤC 	
I/ MỤC TIÊU:
- Kiến thức: Hiểu hai điểm đối xứng nhau qua một đường thẳng. Nhận biết được hai đoạn thẳng đối xứng qua một đường thẳng, nhận biết được các hình có trục đối xứng
- kỹ năng: Biết vẽ điểm đối xứng với một điểm cho trước, đoạn thẳng đối xứng với một đoạn thẳng cho trước qua một đường thẳng.
- Thái độ: Bước đầu biết áp dụng tính đối xứng trục vào vẽ hình, gấp hình
II/ CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
- GV: phấn màu, thước, giấy trắng, eke, compa
- HS: chữ A, hình tròn, hình thang, hình tam giác
III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1/ Kiểm tra bài cũ:
Hoạt động của giáo viên – Học sinh
Nội dung
- Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng kiĨm tra:
a) §­êng trung trùc cđa mét ®o¹n th¼ng lµ g×?
b) Cho ®­êng th¼ng d vµ mét ®iĨm A thuéc d. H·y vÏ ®iĨm A' sao cho d lµ ®­êng trung trùc cđa ®o¹n th¼ng A'A
- GV yªu cÇu HS nhËn xÐt bµi lµm cđa b¹n vµ cho ®iĨm.
a)§­êng trung trùc cđa mét ®o¹n th¼ng lµ ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi ®o¹n th¼ng ®ã t¹i trung ®iĨm cđa nã. 
2/ Bài mới: 
- Gv : phát giấy trắng cho mỗi nhóm
- Hs : chấm 2 điểm bất kì, gấp giấy sao cho 2 điểm ấy trùng nhau, nối 2 điểm (A,A’),nhận xét về nếp gấp và đoạn thẳng AB
- Gv : nếp gấp ấy là gì của đoạn AA’?giới thiệu hai điểm đối xứng qua một đường thẳng
- Gv : vậy để vẽ điểm A’ đối xứng với điểm A qua đường thẳng d ta vẽ như thế nào?
- Hs : tiến hành vẽ
- Gv:điểm Bd vẽ điểm đối xứng của B qua d?
- Hs : sử dụng giấy đã được phát vẽ thêm điểm B (cùng phía) và làm ?2
- Gv : giới thiệu hai hình đối xứng qua một đường thẳng và trục đối xứng
- Hs : quan sát và suy ra hình đối xứng của đoạn thẳng là đoạn thẳng, của tam giác là tam giác, của góc là góc.. và hai hình đối xứng thì bằng nhau
- Gv : giả sử ta có thể gấp các hình vừa vẽ được theo trục đối xứng thì có nhận xét gì về hai hình đối xứng?
- Hs : gấp các hình đã cắt ở nhà sao cho các mép trùng khít với nhau
- Gv : hình nào có trục đối xứng?có mấy trục 
đối xứng? 
- Hs : tiến hành gấp, quan sát và trả lời
- Gv : giới thiệu hình có trục đối xứng
1/ Hai điểm đối xứng qua một đường thẳng
Định nghĩa: sgk
- A và A’ đối xứng nhau qua đường thẳng d
B đối xứng với chính nó qua đường thẳng d
2/ Hai hình đối xứng:
Định nghĩa: sgk
* Nếu hai đoạn thẳng (góc, tam giác) đối xứng với nhau qua một đường thẳng thì chúng bằng nhau
3/ Hình có trục đối xứng :
?3.
Hình đối xứng của cạnh AB trùng với cạnh AC; của cạnh AC trùng với cạnh AB
Định nghĩa : sgk/86
?4.
Hình a/ có 1 trục đối xứng
Hình b/ có 3 trục đối xứng
Hình c/ có vô số trục đối xứng
3/ Củng cố – Hướng dẫn về nhà:
- Yªu cÇu HS lµm bµi 41 SGK
a) §ĩng. b) §ĩng.
c) §ĩng d) Sai.
§o¹n th¼ng AB cã 2trơc ®èi xøng lµ ®­êng th¼ng AB vµ ®­êng trung trùc cđa ®o¹n th¼ng AB.
- CÇn häc thuéc, hiĨu c¸c ®Þnh nghÜa, c¸c ®Þnh lý, tÝnh chÊt trong bµi.
- Lµm tèt c¸c bµi tËp 35; 36; 37; 39 tr 87; 88 SGK.
...............
Ngày soạn: 20/ 09
Tiết 12: 	HÌNH BÌNH HÀNH
I/ MỤC TIÊU:
- Kiến thức: Nắm được định nghĩa hình bình hành, các tính chất của hình bình hành, các dấu hiệu nhận biết một tứ giác là hình bình hành.
- kỹ năng: Biết vẽ một hình bình hành
- Thái độ: So sánh được sự khác nhau và giống nhau giữa hình bình hành và hình thang
II/ CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HỌC SINH
- GV: thước, êke, compa, bảng phụ
 - HS: thước, compa, kiến thức đã chuẩn bị
III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1/ Kiểm tra bài cũ:
So sánh hai cặp hình sau: cho biết sự giống nhau và khác nhau của chúng
(đều là hình thang, h2 có hai cạnh bên song song)
(đều là hình thang, có hai cạnh bên bằng nhau, h4 có hai cạnh bên song song)
gv giới thiệu h2,h4 là hình bình hành
2/ Bài mới:
Hoạt động của giáo viên – Học sinh
Nội dung
- Quan s¸t tø gi¸c ABCD trªn h×nh 66 SGK, cho biÕt tø gi¸c ®ã cã g× ®Ỉc biƯt.
- Tø gi¸c cã c¸c c¹nh ®èi song song gäi lµ h×nh b×nh hµnh.
- GV ®Ỉt vÊn ®Ị vµo bµi.
- GV yªu cÇu HS ®äc ®inh nghÜa SGK.
- GV h­íng dÉn HS vÏ h×nh
- Tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh khi nµo? (GV ghi l¹i trªn b¶ng)
- VËy h×nh thang cã ph¶i lµ h×nh b×nh hµnh kh«ng?
- H×nh b×nh hµnh cã ph¶i lµ h×nh thang kh«ng?
- H·y t×m trong thùc tÕ h×nh ¶nh cđa h×nh b×nh hµnh?
- H×nh b×nh hµnh lµ tø gi¸c lµ h×nh thang, vËy h×nh b×nh hµnh cã nh÷ng tÝnh chÊt g×?
- H·y ph¸t hiƯn thªm c¸c tÝnh chÊt vỊ gãc, vỊ c¹nh, vỊ ®­êng chÐo cđa h×nh b×nh hµnh?
- GV kh¼ng ®Þnh: §ã lµ néi dung ®Þnh lý vỊ h×nh b×nh hµnh.
- Yªu cÇu HS nªu GT vµ KL cđa ®Þnh lý.
- Yªu cÇu HS chøng minh miƯng
- GV nèi ®­êng chÐo BD, Yªu cÇu HS chøng minh ý c).
- Yªu cÇu HS lµm bµi tËp cđng cè sau:
Cho r ABC cã D, E , F theo thø tù lµ trung ®iĨm AB,AC,BC. Chøng minh: BDE F lµ h×nh b×nh hµnh vµ B = DE F
- Nhê vµo dÊu hiƯu g× ®Ĩ nhËn biÕt mét h×nh b×nh hµnh?
- HS nªu c¸c dÊu hiƯu nhËn biÕt.
- GV ®­a 5 dÊu hiƯu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh lªn b¶ng phơ nhÊn m¹nh.
- GV: Trong 5 dÊu hiƯu nµy cã 3 dÊu hiƯu vỊ c¹nh, mét dÊu hiƯu vỊ gãc, mét dÊu hiƯu vỊ ®­êng chÐo.
- Yªu cÇu HS vỊ nhµ chøng minh.
- Yªu cÇu HS lµm ?3. tr92 SGK.
 ( GV ®­a ®Çu bµi lªn b¶ng phơ)
1/ Định nghĩa:
- §Þnh nghÜa: SGK
Tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh 
Û AB // CD; AD // BC.
2/ Tính chất:
* TÝnh chÊt:
- H×nh b×nh hµnh mang ®Çy ®đ tÝnh chÊt cđa tø gi¸c, cđa h×nh thang.
- Trong h×nh b×nh hµnh tỉng c¸c gãc b»ng 3600.
- Trong h×nh b×nh hµnh c¸c gãc kỊ víi mçi c¹nh bï nhau.
- C¸c c¹nh ®èi b»ng nhau.
- C¸c gãc ®èi b»ng nhau.
- Hai ®­êng chÐo c¾t nhau t¹i trung ®iĨm cđa mçi ®­êng.
§Þnh lý: SGK
GT ABCD lµ h×nh b×nh hµnh
 AC c¾t BD t¹i O
KL a) AB = CD; AD = BC
 b) A = C ; B = D
 c) OA = OC; OB = OD
Chøng minh:
 SGK.
Bµi tËp: 
r ABC cã AD = DB (gt)
 AE = EC (gt)
Þ DE lµ ®­êng trung b×nh cđa r
Þ DE // BC
Chøng minh t­¬ng tù Þ E F // AB. VËy tø gi¸c BDE F lµ h×nh b×nh hµnh (theo ®Þnh nghÜa) Þ b = DE F (Theo tÝnh chÊt h×nh b×nh hµnh).
3/ Dấu hiệu nhận biết:
DÊu hiƯu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh:
 SGK.
?3. 
a) Tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh v× cã c¸c c¹nh ®èi b»ng nhau.
b) Tø gi¸c E FGH lµ h×nh b×nh hµnh v× cã c¸c gãc ®èi b»ng nhau.
c)Tø gi¸c IKMN kh«ng ph¶i lµ h×nh b×nh hµnh v× IN kh«ng // KM.
d) Tø gi¸c PQRS lµ h×nh b×nh hµnh v× cã hai ®­êng chÐo c¾t nhau ë trung ®iĨm mçi ®­êng.
e) Tø gi¸c XYUV lµ h×nh b×nh hµnh v× cã hai c¹nh ®èi VX vµ UV song song vµ b»ng nhau.
3/ Củng cố – Hướng dẫn về nhà:
- GV: hệ thống lại nội dung bài học:
BTVN: - Lµm bµi sè 45; 46;47 tr 92 SGK. 78; 79 tr68 SBT.
...
...
Ngày soan: 27/ 09
Tiết 13: 	LUYỆN TẬP
I/ mơc tiªu:
- KiÕn thøc: KiĨm tra, luyƯn tËp c¸c kiÕn thøc vỊ h×nh b×nh hµnh (§Þnh nghÜa, tÝnh chÊt, dÊu hiƯu nhËn biÕt)
- Kü n¨ng: RÌn luyƯn kü n¨ng ¸p dơng c¸c kiÕn thøc trªn vµo gi¶i bµi tËp, chĩ ý kÜ n¨ng vÏ h×nh, chøng minh, suy luËn hỵp lý.- Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn khi vÏ h×nh, rÌn ý thøc häc tËp cho HS.
II/ ChuÈn bÞ cđa GV vµ HS: 
- GV: Th­íc th¼ng, com pa, b¶ng phơ, phÊn mµu.
- HS: Th­íc th¼ng, com pa.
III/ TiÕn tr×nh d¹y häc: 
Bµi 46
a) §ĩng.
b) §ĩng.
c) Sai.
d) Sai.
e) §ĩng.
1/ Kiểm tra bài cũ:
- Ph¸t biĨu ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt h×nh b×nh hµnh.
- Ch÷a bµi 46 tr 92 SGK.
- GV nhËn xÐt cho ®iĨm HS
2/ Nội dung luyện tập:
Hoạt động của giáo viên – Học sinh
Nội dung
Bµi 47 tr 93 SGK.
- GV vÏ h×nh 72 lªn b¶ng
- Quan s¸t h×nh, thÊy ngay tø gi¸c AHCK cã ®Ỉc ®iĨm g×?
- CÇn chØ ra tiÕp ®iỊu g×, ®Ĩ cã thĨ kh¼ng ®Þnh AHCK lµ h×nh b×nh hµnh?
- Yªu cÇu mét HS chøng minh.
- Yªu cÇu mét HS chøng minh c©u b.
- §iĨm O cã vÞ trÝ nh­ thÕ nµo ®èi víi ®o¹n th¼ng HK?
- Yªu cÇu HS lµm bµi 48 SGK.
- Yªu cÇu HS vÏ h×nh, viÕt gi¶ thiÕt, kÕt luËn.
- F EG H lµ h×nh g×?
- GV: H,E lµ trung ®iĨm cđa AD ; AB. VËy cã kÕt luËn g× vỊ ®o¹n th¼ng HE?
- T­¬ng tù ®èi víi ®o¹n th¼ng GF?
Bµi 47
 ABCD lµ h×nh b×nh hµnh
GT AH ^ DB, CK ^ DB
 OH = OK
 a) AHCK lµ h×nh b×nh hµnh.
KL b) A; O : C th¼ng hµng
Chøng minh:
a)Theo ®Çu bµi ta cã:
AH ^ DB 
CK ^ DB Þ AH // CK (1)
XÐt ∆ AHD vµ ∆ CKB cã :
H = K = 900
AD = CB ( tÝnh chÊt h×nh b×nh hµnh)
D1 = B1 (so le trong cđa AD // BC)
Þ ∆ AHD = ∆ CKB (c¹nh huyỊn gãc nhän) Þ AH = CK ( Hai c¹nh t­¬ng øng) (2)
Tõ (1), (2) Þ AHCK lµ h×nh b×nh hµnh.
b)- O lµ trung ®iĨm cđa HK mµ AHCK lµ h×nh b×nh hµnh ( Theo chøng minh c©u a).
Þ O cịng lµ trung ®iĨm cđa ®­êng chÐo AC (theo tÝnh chÊt h×nh b×nh hµnh)
Þ A; O; C th¼ng hµng.
Bµi 48
 Tø gi¸c ABCD
GT AE = EB ; BF = FC
 CG = GD ; DH = HA
KL Tø gi¸c E FGH lµ h×nh g× ? 
 V× sao?
Gi¶i
Theo ®µu bµi:
H ; E ; F ; G lÇn l­ỵt lµ trung ®iĨm cđa AD ; AB; CB ; CD Þ ®o¹n th¼ng HE lµ ®­êng trung b×nh cđa ∆ ADB.
 §o¹n th¼ng FG lµ ®­êng trung b×nh cđa ∆ DBC.
Þ HE // DB vµ HE = 
 GF // DB vµ GF = 
Þ HE // GF ( // DB ) vµ HE = GF
(= )
Þ Tø gi¸c FEHG lµ h×nh b×nh hµnh.
3/ Củng cố – Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt, dÊu hiƯu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh.
- Lµm tèt c¸c bµi tËp 49 SGK; 83, 85, 87 tr 69 SBT.
...
...
...
...
...
Ngày soạn: 27/ 09
Tiết 14 – 15:	 ĐỐI XỨNG TÂM
I/ MỤC TIÊU:
- Kiến thức: HS biết được định nghĩa hai điểm đối xứng qua một tâm. Nhận biết được hai đoạn thẳng đối xứng nhau qua một tâm. Biết được hình bình hành là hình có tâm đối xứng.
- kỹ năng: Biết vẽ điểm đối xứng với một điểm cho trước, đoạn thẳng đối xứng với một đoạn thẳng cho trước qua một tâm. Biết chứng minh hai điểm đối xứng với nhau qua một tâm.
- Thái độ: Biết nhận ra một số hình có tâm đối xứng
II/ CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
GV: phấn màu, bảng phụ vẽ hình đối xứng trục
HS: kiến thức đã chuẩn bị
III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 
1/ Đặt vấn đề:
GV: đặt vấn đề (nếu hai điểm hay hai hình mà tất cả các điêm của hình này đối xứng với các điểm của hình kia qua một điểm thì điểm đó được gọi là tâm đối xứng)
2/ Bài mới:
Hoạt động của giáo viên – Học sinh
Nội dung
- Hs : Vẽ đoạn thẳng AA’, xác định O là trung điểm của đoạn thẳng ấy
- Gv : Hai điểm A và A’ gọi là đối xứng nhau qua điểm O
- Gv : dùng bảng phụ nhắc lại hai điểm đối xứng qua một trục
- Hs : vẽ từng bước ?2 
- Gv : giới thiệu hai đoạn thẳng đối xứng qua một điểm, hai hình đối xứng nhau qua một điểm
- Hs : nhìn vào hình 77 nêu các điểm, các đoạn thẳng, các hình đối xứng nhau qua O
Khi quay hình F quanh điểm O một góc 1800 thì hình F trùng với hình F’
- Gv: các hình đối xứng nhau qua  ... µ ®Ønh cđa h×nhchãp.
HS: Nghe.
? Em thÊy h×nh chãp kh¸c h×nh l¨ng trơ ®øng ë ®iĨm nµo?
HS: ChØ ra c¸c ®iĨm kh¸c nhau: 
 - ®¸y
mỈ bªn.
C¹nh bªn
GV: treo h×nh 116 lªn b¶ng vµ chØ râ: §Ønh, c¹nh, mỈt bªn, mỈt ®¸y, ®­êng cao cđa h×nh chãp.
HS: Nghe.
?Víi h×nh chãp S.ABCD. Em h·y chØ râ tªn c¸c ®Ønh, c¸c c¹nh bªn, mỈt bªn, mỈt ®¸y cđa h×nh chãp ®ã?
GV: Yªu cÇu lÇn l­ỵt 4 HS ®øng t¹i chç tr×nh bµy.
GV: giíi thiƯu c¸ch kÝ hiƯu vµ gäi tªn h×nh chãp theo ®a gi¸c ®¸y.
GV: §­a ra c¸c m« h×nh h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu.
HS: Quan s¸t.
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ mỈt ®¸y vµ mỈt bªn cđa c¸c h×nh chãp ®ã?
HS: H×nh chãp tam gi¸c ®Ịu cã:
MỈt ®¸y lµ tam gi¸c ®Ịu.
MỈt bªn lµ c¸c tam gi¸c c©n
H×nh chãp tø gi¸c ®Ịu.
MỈt ®¸y lµ h×nh vu«ng.
MỈt bªn lµ c¸c tam gi¸c c©n.
? VËy h×nh chãp ®Ịu lµ h×nh nh­ thÕ nµo?
HS:..........
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 117 sgk tr 117.
GV: H­íng dÉn HS vÏ h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu S.ABCD:
VÏ h×nh vu«ng ABCD( nh×n phèi c¶nh thµnh HBH ABCD)
VÏ hai ®­êng chÐo cđa ®¸y vµ tõ giao ®iĨm vÏ ®­êng cao cđa h×nh chãp.
Trªn ®­êng cao, ®Ỉt ®Ønh S vµ nèi S víi c¸c®Ønh cđa h×nh vu«ng ®¸y.
(VÏ c¸c nÐt khuÊt b»ng c¸c nÐt ®øt)
 GV: Gäi I lµ trung ®iĨm cđa BC => SI vu«ng gãc víi BC(t/ tam gi¸c c©n)=> SI ®­ỵc gäi lµ trung ®o¹n cđa h×hn chãp
? Trung ®o¹n cđa h×nh chãp cã vu«ng gãc víi mỈt ph¼ng ®¸y kh«ng? T¹i sao?
HS: Kh«ng, v× SI vu«ng gãc víi BC nh­ng kh«ng vu«ng gãc víi CD (BA) cđa mỈt ph¼ng ®¸y (ABCD)
GV: treo b¶ng phơ bµi tËp 37 sgk tr 118.
HS: §øng t¹i chç ®äc vµ thùc hiƯn b»ng c¸ch tr¶ lêi miƯng.
-
GV: §­a ra h×nh khai triĨn cđa h×nh chãp tam gi¸c tø gi¸c ®Ịu, yªu cÇu HS lªn b¶ng gÊp ®Ĩ ®­ỵc h×nh chãip tam gi¸c, tø gi¸c ®Ịu.
HS: 2 HS lªn b¶ng thùc hiƯn, HS d­íi líp quan s¸t c¸c b¹n thùc hiƯn, chØ ra chç ®ĩng sai.
GV: Ta c¾t h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu S.ABCD theo mỈt ph¼ng // víi mp ®¸y( GV Võa nãi ®ång thêi chØ trªn h×nh 119 sgk tr 118), ta ®­ỵc h×nh chãp cơt ®Ịu ABCD.MNPQ.
? H×nh chãp cơt ®Ịu cã mÊy ®¸y? C¸c mỈt ®¸y cã ®Ỉc diĨm g×?
HS: 2 ®¸y, lµ hai ®a gi¸c ®Ịu ®ång d¹ng, n»m trªn hai mp // víi nhau.
? C¸c mỈt bªn lµ nh÷ng h×nh g×?
HS: Lµ c¸c h×nh thang c©n b»ng nhau.
? Nãi tãm l¹i bµi häc h«m nay c¸c em cÇn n¾m nh÷ng néi dung kiÕn thøc nµo?
HS:..........
GV: Chèt l¹i c¸c kiÕn thøc cÇn nhí.
1. H×nh chãp.
H×nh chãp cã:
§¸y: lµ h×nh ®a gi¸c.
MỈt bªn: Lµ c¸c tam gi¸c cã chung mét ®Ønh.
§­êng cao lag ®­êng th¼ng ®i qua ®Ønh vµ vu«ng gãc víi mỈt ®¸y.
 S
 A B
 D C
H×nn chãp tø gi¸c S.ABCD
§Ønh: S
§¸y: ABCD
MỈt bªn: SAB, SAD; SBC, SDC 
C¹nh bªn: SA, SB, SC, SD
C¹nh ®¸y: AB, BC, CD, DA
2. H×nh chãp ®Ịu.
*) H×nh chãp ®Ịu lµ h×nh chãp cã:
§¸y lµ ®a gi¸c ®Ịu.
MỈt bªn lµ c¸c tam gi¸c c©n b»ng nhau cã chung ®Ønh.
*
) C¸ch vÏ h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu S.ABCD.
 S
 D C
 I
 H
 A B
*) Bµi 37 sgk tr 118.
Sai, v× h×nh thoi kh«ng ph¶i lµ tø gi¸c ®Ịu.
Sai, v× h×nh ch÷ nhËt kh«ngph¶i lµ tø gi¸c ®Ịu.
*) ? sgk tr 117.
 C¾t vµgÊp h×nh
3. H×nh chãp cơt ®Ịu.
Cã: hai ®¸y lµ hai ®a gi¸c ®ång d¹ng vµ n»m trªn hai mp//
 C¸c mỈt bªn lµ c¸c h×nh thang c©n b»ng nhau.
4. LuyƯn tËp - cđng cè.
Bµi 36 sgk tr 118.
GV: Treo b¶ng phơ ghi ®Ị bµi lªn b¶ng
HS: Lªn b¶ng ®iỊn kÕt qu¶.
Chãp tam gi¸c ®Ịu
Chãp tø gi¸c ®Ịu
Chãp ngị gi¸c ®Ịu
Chãp lơc gi¸c ®Ịu
§¸y
Tam gi¸c ®Ịu
H×nh vu«ng
ngị gi¸c ®Ịu
lơc gi¸c ®Ịu
MỈt bªn
Tam gi¸c c©n
Tam gi¸c c©n 
Tam gi¸c c©n 
Tam gi¸c c©n 
Sè c¹nh ®¸y
3
4
5
6
Sè c¹nh
6
8
10
12
Sè mỈt
4
5
6
7
Bµi 39 sgk tr 119.
GV: h­íng dÉn HS thùc hµnh c¾t vµ gÊp giÊy theo h×nh 122 sgk tr 119.
IV - H­íng dÉn vỊ nhµ:
Lµm c¸c bµi tËp 56, 57 abt tr 122.
Lµm bµi 38 sgk tr 119.
§äc tr­íc bµi diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu
Ngµy so¹n:.............
Ngµy gi¶ng:...............
TiÕt64 DiƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu
A - Mơc tiªu:
HS n¾m ®­ỵc c¸ch tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu.
BiÕt ¸p dơng c«ng thøc tÝnh to¸n ®èi víi c¸c h×nh cơ thĨ(Chđ yÕu lµ h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu vµ h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu)
Cđng cè c¸c khÝa niƯm h×nh häc hk«ng gian c¬ b¶n ë c¸c tiÕt tr­íc.
TiÕp tơc rÌn kÜ n¨ng vÏ h×nh.
B - ChuÈn bÞ:
GV: M« h×nh h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu, h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu.
H×nh vÏ phèi c¶nh h×nh chãp tø gi¸c ®Ìu h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu
C¾t s½n miÕng b×a h×nh 123 sgk tr 120, 
b¶ng phơ
Th­íc th¼ng, comp, phÊn mµu.
HS: VÏ, c¾t gÊp h×nh nh­ h×nh 123 sgk tr 120.
MiÕng b×a, kÐo.
Th­íc kỴ, compa bĩt ch×.
¤n tËp t/c tam gi¸c ®Ịu, ®Þnh lÝ Pi- ta go.
C - C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc:
I - ỉn ®Þnh:
II - KiĨm tra bµi cị: (5')
? ThÕ nµo lµ h×nh chãp ®Ịu?
VÏ h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu S.ABC vµ chØ trªn h×nh ®ã: §Ønh, c¹nh bªn, mỈt bªn, mỈt ®¸y ®­êng cao, trung ®o¹n.
III- Bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
GV: yªu cÇu HS ®­a ra miÕng b×a ®· c¾t nh­ h×nh 123 sgk tr 120, quan s¸t vµ gÊp thµnh h×nh chãp ®Ịu.
HS: Thùc hiƯn ? sgk tr 120.
GV:Tỉng diƯn tÝch cđa c¸c mỈt bªn cđa h×nh chãp ®Ịu lµ diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp .
VËy nÕu h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu cã : ®é dµi c¹nh ®¸y lµ a ®é dµi trung ®o¹n lµ d, th× diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®­ỵc tÝnh nh­ thÕ nµo?
HS: S xq =4. (ad)/2 = 
? DiƯn tÝch toµn phÇn cđa h×nh chãp ®­ỵc tÝnh thÕ nµo?
HS:................... => 
GV: Cđng cè cong thøc b»ng bµi 43a (sgk tr 121).
HS: Thùc hiƯn
GV: treo b¶ng phơ h×nh 124 sgk 
HS: §äc ®Ị bµi.
? §Ĩ tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu talµm nh­ thÕ nµo?
HS:...................
GV: Chèt lai:
TÝnh nưa chu vi ®¸y.
TÝnh trung ®o¹n SI.
? H·y nªu c¸ch tÝnh p vµ SI?
HS: ........................
GV: Ghi b¶ng.
? Ngoµi ra cßn cã c¸ch tÝnh nµo kh¸c kh«ng?
HS:
TÝnh diƯn tÝch cđa mét mỈt=> TÝnh diƯn tÝch xung quanh.
H×nh chãp tø gi¸c ®Ịu S.ABCD.
 S
 D C
 H I
 A B
TÝnh trung ®o¹n SI cđa h×nh chãp.
TÝnhdiƯn tÝch xung quanh.
TÝnh diƯn tÝch toµn phÇn
GV: H­íng dÉn HS c¸ch vÏ h×nh trªn miÕng b×a:
VÏ h×nh vu«ng c¹nh 5cm.
VÏ tam gi¸c cã ®¸y lµ c¹nh h×nh vu«ng, c¸c c¹nh ben lµ 10 cm.
1/ C«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu.
*) ? sgk tr 120
Sè mỈt b»n nhau trong h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu lµ:4.
DiƯn tÝch mçi mỈt lµ: 12 cm2
DiƯn tÝch mỈt ®¸y cđa h×nh chãp ®Ịu lµ: 16 cm2
Tỉng diƯn tÝch cđa c¸c mỈt bªn cđa h×nh chãp ®Ịu lµ: 4. 12 = 48 cm2
*) C«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu:
Sxq = p.d
P: nưa chu vi ®¸y.
d: ®é dµi trung ®o¹n.
*) C«ng thøc tÝnh diƯn tÝch toµnphÇn:
Stp = Sxq + S®
*) Bµi 43a sgk tr 121.
DiƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp:
S1 = 
DiƯn tÝch toµn phÇn cđa h×nh chãp lµ:
S = S1 + S® = 800 + 20 . 20 = 1200 cm2
2. VÝ dơ:
SGK tr 120 S
 d
H
 A B 
I
 C
 A
R
R
H
 B C
3. Cđng cè - luyƯn tËp.
Bµi 40 sgk tr 121.
XÐt tam gi¸c vu«ng SIC cã SC = 25 cm; IC = BC/2 = 15 cm
SI = 
DiƯn tÝch xung quanh:
S = p.d = 30.4.20/2 = 1200 cm2
DiƯn tÝch ®¸y:
S = 30.30 = 900 cm2
DiƯn tÝch toµn phÇn:
1200 + 900 = 2100 cm2
Bµi 41 sgk tr 121.
IV - H­íng dÉn vỊ nhµ:
N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh, diƯn tÝch toµnphÇn cđa h×nh chãp ®Ịu.
Xem l¹i vÝ dơ sgk tr 120.
Lµm c¸c bµi tËp 41, 42, 43 sgk tr 121.
Bµi 58, 59 60 sbt tr 122, 123.
D - Rĩt kinh nghÞªm:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 *********************************************************
Ngµy so¹n:...........
Ngµy Gi¶ng:...........
TiÕt 65 .ThĨ tÝch cđa h×nh chãp ®Ịu
A. Mơc tiªu:
H×nh dung vµ nhí ®­ỵc c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch cđa h×nh chãp ®Ịu.
BiÕt vËn dơng c«ng thøc vµo viƯc tÝnh thĨ tÝch cđa h×nh chãp ®Ịu.
B - ChuÈn bÞ:
GV:
Hai dơng cơ ®ùng n­íc h×nh l¨ng trơ ®øng cã ®¸y b»ng nhau vµ chiỊu cao b»ng nhau ®Ĩ tiÕn hµnh ®o n­íc nh­ h×nh 127 sgk.
B¶ng phơ
Th­íc th¼ng compa, phÊn mµu.
HS: 
¤n tËp ®Þnh lÝ Pi ta go vµ c¸ch tÝnh ®­êng cao trong mmét tam gi¸c ®Ịu.
Th­íc kỴ , compa, m¸y tÝnh bá tĩi.
C - C¸c ho¹t ®éng day - häc:
I - ỉn ®Þnh:
II - KiĨm tra bµi cị:(6')
? Ph¸t biĨu vµ viÕt c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh diƯn tÝch toµn phÇn cđa h×nhchãp ®Ịu?
Ch÷a bµi 43b sgk
III - Bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc
GV: Giíi thiƯu dơng cơ:
Cã hai b×nh ®ùng n­íc h×nh l¨ng trơ ®øng vµ h×nh chãp ®Ịu ®Ịu cã ®¸y b»ng nhau vµ chiỊu cao b»ng nhau.
Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh:
LÊy b×nh h×nh chãp ®ỉ ®µy n­íc, => §ỉ hÕtvµo h×nh l»n trơ.
§o chiỊu cao cét n­íc trong h×nh l¨ng trơ
So s¸nh vµ rĩt ra nhËn xÐt vỊ thĨ tÝch cđa h×nh chãp vµ thĨ tÝch h×nh l¨ng trơ cã cïng chiỊu cao.
GV: Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng thùc hiƯn.
HS: NHËn xÐt thĨ tÝch h×nh chãp b»ng 1/3 thĨ tÝch h×nh trơ cã cïng ®¸y vµ cïng chiỊu cao.
GV: Ng­êi ta ®· c/m ®­ỵc c«ng thøc nµy cịng ®ĩng cho mäi h×nh chãp ®Ịu
GV: Cho h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu. BiÕt c¹nh cđa h×nh vu«ng ®¸y b»ng 6 cm, chiỊu cao h×nh chãp b»ng 5 cm. H·y tÝnh thĨ tÝch cđa h×nh chãp?
HS: Thùc hiƯn
V = 
GV: yªu cÇu HS ®äc ND bµi to¸n.
HS: §äc.
GV: VÏ h×nh lªn b¶ng
HS: VÏ h×nh theo sù h­íng dÉn cđa GV.
GV: H­íng dÉn häc sinh tÝnh:
C¹nh ®¸y cđa tam gi¸c ®¸y.
DiƯn tÝch tam gi¸c ®¸y.
ThĨ tÝch cđa h×nh chãp.
GV: Nªu chĩ ý sgk tr 123.
GV: Yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm lµm bµi 44 sgk tr 123.
HS: Ho¹t ®éng theo nhãm.
GV: §i kiĨm tra bµi lµm cđa c¸c nhãm.
1. C«ng thøc tÝnh thĨ tÝch (12')
V = 
V: ThĨ tÝch h×nh chãp ®Ịu
S: DiƯn tÝch ®¸y cđa h×nh chãp.
h: ChiỊu cao cđa h×nh chãp.
2. VÝ dơ (15')
SGK tr 123 S
 6
H
 A B 
I
 C
*) ? sgk tr 123.
 S
 D C
 I
 H
 A 
*) Chĩ ý sgk tr 123.
3. Cđng cè - luyƯn tËp:
Bµi 44 sgk tr 123.
a) THĨ tÝch kh«ng khÝ trong lỊu:
V = 
b) XÐt tam gi¸c vu«ng SHI cã:
SI =
VËy Sxq = 
Bµi 45 sgk tr 123.
a)V = 173,2 cm3
b) V = 149,65 cm3
IV - H­íng dÉn vỊ nhµ:
N½m v÷ng c¸c c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh, diƯn tÝch toµn phÇn, thĨ tÝch h×nh chãp ®Ịu, c«ng thøc tÝnh c¹nh cđa tam gi¸c ®Ịu theo b¸n kÝnh ®­êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c, c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch tam gi¸c ®Ịu theo c¹nh cđa tam gi¸c.
Lµm c¸c bµi tËp 46, 47 sgk tr 124.
Bµi 65, 67 sbt tr 124, 125.
D - Rĩt kinh nghiƯm:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 ***************************************************