HĐ 1 : Công thức tính diên tích hình thang :(13p) Nêu định nghĩa hình thang
GV vẽ hình thang ABCD (AB // CD) rồi yêu cầu HS nêu công thức tính diện tích hình thang ở tiểu học
GV yêu cầu HS dựa vào công thức tính diện tích hoặc diện tích hình chữ nhật để chứng minh công thứ tính diện tích hình thang
GV cho HS làm bài ?1 (hình vẽ bảng phụ)
GV gợi ý : Tính :
SADC = ?
SABC = ?
Từ đó GV gọi HS lên bảng tính diện tích hình thang từ diện tích hình
Sau đó GV yêu cầu HS phát biểu định lý tính diện tích hình thang
HĐ 2 : Công thức tính diên tích hình bình hành :(8p)
? Hình hành là một dạng đặc biệt của hình thang điều đó có đúng không ? giải thích ?
(GV vẽ hình bình hành lên bảng)
GV cho HS làm bài ?2 :
Hãy dựa vào công thức tính diện tích hình thang để tính diện tích hình bình hành
GV treo bảng phụ ghi định lý và công thức tính diện tích hình bình hành tr 124
GV yêu cầu một vài HS nhắc lại định lý
HỌC KỲ II – NĂM HỌC: Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 33 : §4. DIỆN TÍCH HÌNH THANG I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Học sinh nắm được công thức tính diện tích, hình thang, hình bình hành - HS tính được diện tích hình thang, hình bình hành theo công thức đã học. - Học sinh vẽ được hình bình hành hay hình chữ nhật có diện tích bằng diện tích của một hình bình hành cho trước. - Yêu cầu HS chứng minh được định lý về diện tích hình thang, hình bình hành - Yêu cầu HS làm quen với phương pháp đặc biệt hóa. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : - Thước thẳng, compa - bảng phụ ghi bài tập, định lý 2. Học sinh : - Thực hiện hướng dẫn tiết trước - Thước thẳng, compa, êke, bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 3phút kiểm tra vở của một số HS yếu, kém 3. Bài mới : HĐ 1 : Công thức tính diên tích hình thang :(13p) Nêu định nghĩa hình thang GV vẽ hình thang ABCD (AB // CD) rồi yêu cầu HS nêu công thức tính diện tích hình thang ở tiểu học GV yêu cầu HS dựa vào công thức tính diện tích D hoặc diện tích hình chữ nhật để chứng minh công thứ tính diện tích hình thang GV cho HS làm bài ?1 (hình vẽ bảng phụ) GV gợi ý : Tính : SADC = ? SABC = ? Từ đó GV gọi HS lên bảng tính diện tích hình thang từ diện tích hình D Sau đó GV yêu cầu HS phát biểu định lý tính diện tích hình thang 1. Công thức tính diện tích hình thang : ?1 Kẻ CK ^ AB ta có : SADC = SABC = Ma ø CK = AH Þ SABC =. Do đó : SABCD =+ SABCD = * Diện tích hình thang bằng nửa tích của tổng hai đáy với chiều cao : S = (a + b). h HĐ 2 : Công thức tính diên tích hình bình hành :(8p) ? Hình hành là một dạng đặc biệt của hình thang điều đó có đúng không ? giải thích ? (GV vẽ hình bình hành lên bảng) GV cho HS làm bài ?2 : Hãy dựa vào công thức tính diện tích hình thang để tính diện tích hình bình hành GV treo bảng phụ ghi định lý và công thức tính diện tích hình bình hành tr 124 GV yêu cầu một vài HS nhắc lại định lý 2. Công thức tính diện tích hình bình hành ; ?2 a H SHinh thang = (a+b).h Mà a = b Þ Shình bình hành = Shình bình hành = a.h HĐ 3 : Ví dụ (12p) GV treo bảng phụ ví dụ (a) tr 124 SGK và vẽ hình chữ nhật với hai kích thước a, b lên bảng ? Nếu D có cạnh bằng a, muốn có diện tích bằng a . b, phải có chiều cao tương ứng với cạnh a là bao nhiêu ? - Sau đó GV vẽ D có diện tích bằng a . b vào hình ? Nếu D có cạnh bằng b thì chiều cao tương ứng là bao nhiêu ? * GV treo bảng phụ ví dụ (b) tr 124 SGK và vẽ hình chữ nhật với hai kích thước a, b lên bảng ? Có hình chữ nhật kích thước là a và b. Làm thế nào để vẽ một hình bình hành có một cạnh bằng một cạnh của hình chữ nhật và có diện tích bằng nửa diện tích của hình chữ nhật đó ? GV yêu cầu 2 HS lên bảng vẽ hai trường hợp HĐ 4 : Luyện tập, củng cố (7p) Bài tập 26 tr 125 SGKGV treo bảng phụ đề bài 26 và hình vẽ 140 SGK ? Để tính diện tích hình thang ABED ta cần biết thêm cạnh nào ? GV yêu cầu HS nêu cách tính AD GV gọi HS lên bảng tính diện tích ABED GV gọi HS nhận xét GV cho HS làm bài tập : Tính diện tích một hình bình hành biết độ dài một cạnh là 3,6cm, độ dài cạnh kề vơi nó là 4cm và tạo với đáy 1 góc có số đo 300 GV yêu cầu HS vẽ hình GV gọi 1HS lên bảng tính diện tích GV nhận xét và bổ sung 4. Hướng dẫn học ở nhà :(2p) - Nêu quan hệ giữa hình thang, hình bình hành và hình chữ nhật rồi nhận xét về công thức tính diện tích các hình đó - Ôn lại tất cả các công thức tính diện tích hình thang, hình bình hành - Làm bài tập 27 ; 28 ; 29 ; 30 ; 31 tr 125 - 126 SGK b a 3. Ví dụ : Giải a) b) b a b a Bài tập 26 tr 125 SGK AD == 36(m) SABCD = = = 972(m2) Bài làm thêm DADH có = 900 ; = 300, AD = 4cm Þ AH = = 2cm SABCD = AB . AH = 3,6 . 2 = 7,2 (cm2) Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 34 : §5. DIỆN TÍCH HÌNH THOI I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Học sinh nắm được công thức tính diện tích hình thoi - HS biết được hai cách tính diện tích hình thoi, biết cách tính diện tích của một tứ giác có hai đường chéo vuông góc - HS vẽ được hình thoi một cách chính xác. - HS phát hiện và chứng minh được định lý về diện tích hình thoi II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : - Thước thẳng, compa - bảng phụ ghi bài tập, định lý 2. Học sinh : - Thực hiện hướng dẫn tiết trước- Thước thẳng, compa, êke, bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 7 phút HS1 : - Viết công thức tính diện tích hình thang, hình bình hành, hình chữ nhật, giải thích công thức - Giải bài tập 28 tr 126 SGK Đáp án : SFIGE = SIGRE = SIGUR = SIFR = SGEU GV hỏi thêm : Nếu có FI = IG thì hình bình hành FIGE là hình gì ? Trả lời : Nếu FI = IG Thì hình bình hành FIGE là hình thoi Đặt vấn đề : Như vậy để tính diện tích hình thoi ta có thể dùng công thức tính diện tích hình bình hành. S = ah (a : cạnh, h : chiều cao tương ứng) Ngoài cách đó, ta còn có thể tính diện tích hình thoi bằng cách khác, đó là nội dung bài học hôm nay 3. Bài mới : HĐ1 : Cách tính diện tích của một tứ giác có hai đường chéo vuông góc (12P) GV treo bảng phụ bài ?1 và hình vẽ 145 tr 127 SGK : Hãy tính diện tích tứ giác ABCD theo AC, BD, biết AC ^ BD tại H GV gọi 1 HS lên bảng tính SABC = ? ; SADC = ? SABCD = ? GV gọi 1 HS lên bảng tính SABD = ? ; SCBD = ? ; SABCD GV yêu cầu HS phát biểu cách tính diện tích tứ giác có hai đường chéo vuông góc GV yêu cầu HS làm bài tập 32(a) tr 128 SGK GV treo bảng phụ đề bài 32 (a) GV gọi 1 HS lên bảng ? Có thể vẽ được bao nhiêu tứ giác như vậy ? ? Hãy tính diện tích tứ giác vừa vẽ 1. Cách tính diện tích của một tứ giác có hai đường chéo vuông góc ?1 SABC = ; SADC = SABCD = SABCD = * Diện tích tứ giác có hai đường chéo vuông góc bằng nửa tích hai đường chéo *Bài 32 (a) tr 128 SGK SABCD == 10,8 HĐ 2 : Công thức tính diện tích hình thoi (8P) GV yêu cầu HS thực hiện ?2 : Hãy viết công thức tinh diện tích hình thoi theo hai đường chéo GV khẳng định điều đó là đúng và viết công thức . GV Cho HS làm bài ?3 : Hãy tính diện tích hình thoi bằng cách khác GV cho HS làm bài làm bài 32 (b) tr 138 SGK : Tính diện tích hình vuông có độ dài đường chéo là d 2. Công thức tính diện tích hình thoi ?2 Diện tích hình thoi bằng nửa tích hai đường chéo : d2 d1 S = d1.d2 Bài 32 b tr 138 SGK : Hình vuông là một hình thoi có một góc vuông Þ Shình vuông = d2 HĐ 3 : Ví dụ (9p) GV treo bảng phụ ví dụ và hình vẽ 146 tr 127 SGK GV yêu cầu HS vẽ hình vào vở và 1HS lên bảng vẽ ? Tứ giác MENG là hình gì ? GV gọi 1HS lên bảng GV gọi HS nhận xét và sửa sai 3. Ví dụ : (SGK) Giải a) Ta có : ME // BD và ME = ½ BD GN // BD và GN = ½ BD Þ ME // GN và ME = GN Þ MENG là hình bình hành . Tương tự, ta có : EN // AC và EN = ½ AC Mà AC = BD (gt) Þ EN = ½ BD Do đó : EM = EN. Nên MENG là hình thoi b) MN là đường trung bình của hình thang. Nên : MN = =40m GE = AH = = = 20m SMENG = = 400m2 HĐ 4 : Củng cố, luyện tập Bài 33 tr 128 SGK(6p) GV treo bảng phụ đề bài 33 tr 128 GV yêu cầu HS vẽ hình thoi MNPQ vào vở GV gợi ý HS vẽ hình chữ nhật và gọi 1HS lên bảng vẽ? Ta có thể suy ra công thức tính diện tích hình thoi từ công thức tính diện tích hình chữ nhật như thế nào ? 4. Hướng dẫn học ở nhà (2p) - Ôn tập lý thuyết theo các câu hỏi và ôn tập chương I (9 câu tr 110 SGK) và 3 câu ôn tập chương II tr 132 SGK Bài 33 tr 128 SGK Chứng minh Cho hình thoi MNPQ vẽ hình chữ nhật có một cạnh là MP cạnh kia = IN, ta có SMNPQ = SMPBA = MP.IN = ½ MN . NQ * - Bài tập về nhà 34 ; 35 ; 36 ; 41 tr 128 - 129 - 132 SGK Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 35 : LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU BÀI DẠY : - Củng cố cho HS công thức tính diện tích tứ giác có hai đường chéo vuông góc, công thức tính được diện tích hình thoi. - HS vận dụng được công thức tính diện tích hình thoi trong giải toán : tính toán, chứng minh - Phát triển tư duy : Biết vẽ hình chữ nhật có diện tích bằng hình thoi. II. CHUẨN BỊ : 1. Giáo viên : - Thước thẳng, compa, thước đo góc - bảng phụ 2. Học sinh : - Thực hiện hướng dẫn tiết trước - Thước thẳng, compa, êke, bảng nhóm III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1 phút kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 6phút HS1 : - Nêu công thức tính diện tích hình thoi? - Sửa bài tập 32b Đáp án: Hình vuông có hai đường chéo vuông góc với nhau và mỗi đường có độ dài là d, nên diện tích bằng ½ d2 3. Bài mới : HĐ 1: Luyện tập: Bài 34 tr 128 SGK: GV gọi 1 HS đọc đề bài GV gọi 1 HS lên bảng vẽ hình Hỏi : Em nào có thể chứng minh được tứ giác MNPQ là hình thoi? GV gọi HS nhận xét ? Em nào có thể so sánh diện tích hình thoi và diện tích hình chữ nhật? ? Công thức tính diện tích hình thoi MNPQ như thế nào? Bài 34 tr 128 SGK: Chứng minh Ta có:AQ = BN = CN = DQ = 900 AM = BM = DP = CP Þ DAMQ = DBMN = DCPN = DDPQ Þ QM = MN = NP = PQ Nên MNPQ là hình thoi Lại có: DAMQ = D0QM ÞSAMQ= S0QM = ½ SAM0Q DBMN = D0NM Þ S0NM = ½ SMBN0 D0NP = DCPN Þ S0NP = ½ S0NCP D0QP = DDPQ Þ S0QP = ½ S0QPD Þ SMNPQ = ½ ABCD mà SABCD = ½ QN . PM Þ SMNPQ = ½ QN.PM Bài 35 tr 129 SGK GV gọi HS đọc đề bài GV gọi 1 HS lên bảng vẽ hình và ghi GT, KL GT ABCD là hình thoi  = 600 ; AB = 6CM KL SABCD = ? ? Muốn tích diện tích hình thoi ABCD ta cần tìm điều kiện gì? GV gọi HS lên bảng trình bày 1 trong hai cách. GV gọi HS nhận xét Bài 35 tr 129 SGK: Chứng minh Kẻ AH ^ AD DABH có  = 600 ; AHB = 900 Þ ABH = 300 nên DABH là tam giác đều cạnh là AB Þ AH = = 3cm(cạnh đối diện với góc 300) Áp dụng định lý Pytago vào D vuông ABH ta có: BH2 = AB2 - AH2 = 36 - 9 = 27 BH = cm SABCD = Ad.BH = 6.3 = 18 (cm2) Bài 36 tr 129 SGK GV gọi HS đọc đề bài GV gọi 1 HS lên bảng vẽ hình ? giả sử hình vuo ... cđa lëi bĩa :160cm3 = 0,16 dm3 m = D.V = 7,874. 0,16 = 1, 25984 (kg) Mét em lªn b¶ng gi¶i bµi tËp 33 / 115 A C B D E F G H Bài : 33 / 115 Gi¶i a) C¸c c¹nh song song víi c¹nh AD lµ: EH, FG, BC b) C¹nh song song víi c¹nh AB lµ : EF c) C¸c ®êng th¼ng song song víi mỈt ph¼ng (EFGH) lµ : AB, BC, CD, DA d) C¸c ®êng th¼ng song song víi mỈt ph¼ng (DCGH) lµ : AE, BF a ) ThĨ tÝch cđa hép xµ phßng lµ : 28 . 8 = 224 ( cm3 ) b) ThĨ tÝch hép S«-c«-la lµ : 12 . 9 = 108 ( cm3 ) Mét em lªn b¶ng gi¶i bµi tËp 35 / 116 A B C H K D 3cm 4cm 8cm DiƯn tÝch tam gi¸c ABC ? DiƯn tÝch tam gi¸c ADC? DiƯn tÝch tø gi¸c ®¸y ? Bài : 35 / 116 Gi¶i DiƯn tÝch tam gi¸c ABC : = 12 (cm2 ) DiƯn tÝch tam gi¸c ADC: = 16 (cm2 ) DiƯn tÝch tø gi¸c ®¸y : 12 + 16 = 28 (cm2 ) ThĨ tÝch cđa l¨ng trơ ®øng tø gi¸c ®ã lµ : 28.10 = 280 (cm3 ) Híng dÉn vỊ nhµ: (2p) - Häc thuéc c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch h×nh l¨ng trơ ®øng, xem tríc bµi h×nh chãp ®Ịu vµ h×nh chãp cơt ®Ịu - Bµi tËp vỊ nhµ : 29, 30 / 114 Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 63 :HÌNH CHOP ĐỀU VÀ HÌNH CHĨP CỤT ĐỀU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : Häc sinh cã kh¸i niƯm vỊ h×nh chãp ®Ịu (®Ønh, c¹nh bªn, mỈt bªn, mỈt ®¸y, chiỊu cao) BiÕt gäi tªn h×nh chãp theo ®a gi¸c ®¸y VÏ h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu theo bèn bíc Cđng cè kh¸i niƯm vu«ng gãc ®· häc ë c¸c tiÕt tríc II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : Gi¸o ¸n, b¶ng phơ vÏ h×nh 116, 117, 119, thíc th¼ng, ªke, ph¸n mµu 2. HS : ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vỊ tam gi¸c, tø gi¸c, ®a gi¸c ®Ịu , thíc th¼ng, ªke III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1’ Kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 7’ - Ph¸t biĨu c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch h×nh l¨ng trơ ®øng ? - Ch÷a bµi tËp 30 h×nh a ( HS : Muèn t×m thĨ tÝch h×nh l¨ng trơ ®øng ta lÊy diƯn tÝch ®¸y nh©n víi chiỊu cao :V = S.h ( S diƯn tÝch ®¸y, h lµ chiỊu cao) Bài : 30 / 114 h×nh a V = = 72 (cm3) 3. Bài mới : Ho¹t ®éng 1 : H×nh chãp H×nh 116 lµ mét h×nh chãp MỈt ®¸y cđa h×nh chãp nµy lµ h×nh g× ? C¸c mỈt bªn lµ h×nh g× ? C¸c tan gi¸c nµy cã g× ®Ỉc biƯt ? §Ønh chung nµy gäi lµ g× §äc tªn c¸c mỈt bªn ? §êng cao cđa h×nh chãp lµ g× ? 1) H×nh chãp : A D C B S MỈt bªn MỈt ®¸y ChiỊu cao H×nh116 * H×nh 116 lµ mét h×nh chãp. Nã cã mỈt ®¸y lµ mét ®a gi¸c vµ c¸c mỈt bªn lµ nh÷ng tam gi¸c cã chung mét ®Ønh. §Ønh chung nµy gäi lµ ®Ønh cđa h×nh chãp * §êng th¼ng ®i qua ®Ønh vµ vu«ng gãc víi mỈt ph¼ng ®¸y gäi lµ ®êng cao cđa h×nh chãp * Trong h×nh 116, h×nh chãp S.ABCD cã ®Ønh lµ S, ®¸y lµ tø gi¸c ABCD, ta gäi ®ã lµ hchãp tø gi¸c HĐ2 : H×nh chãp ®Ịu H×nh chãp S.ABCD trªn h×nh 117 cã ®¸y lµ h×nh vu«ng, c¸c mỈy bªn SAB, SBC, SCD vµ SDA lµ nh÷ng tam giac c©n b»ng nhau Ta gäi S.ABCD lµ h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu VËy h×nh chãp ®Ịu lµ h×nh nh thÕ nµo ? H I §Ønh §êng cao MỈt ®¸y MỈt bªn C¹nh bªn Trung ®o¹n S A B C D ? C¸c em thùc hiƯn 2) H×nh chãp ®Ịu * H×nh chãp ®Ịu lµ h×nh chãp cã mỈt ®¸y lµ mét ®a gi¸c ®Ịu, c¸c mỈt bªn lµ nh÷ng tam gi¸c c©n b»ng nhau cã chung ®Ønh (lµ ®Ønh cđa h×nh chãp ) Trªn h×nh chãp ®Ịu S.ABCD (h117) H×nh 117 – Ch©n ®êng cao H lµ t©m cđa ®êng trßn ®i qua c¸c ®Ønh cđa mỈt ®¸y – §êng cao vÏ tõ ®Ønh S cđa mçi mỈt bªn cđa h×nh chãp ®Ịu ®ỵc gäi lµ trung ®o¹n cđa h×nh chãp ®ã HĐ3 : H×nh chãp cụt ®Ịu Khi ta c¾t h×nh chãp ®Ịu A.BCDE b»ng mét mỈt ph¼ng (P) song song víi ®¸y ta ®ỵc h×nh chãp MNQR.BCDE lµ h×nh chãp cơt ®Ịu VËy h×nh chãp cơt ®Ịu lµ g× ? C¸c mỈt bªn cđa h×nh chãp cơt ®Ịu lµ h×nh g× ? Mét em nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa ? Ho¹t ®éng 3 : Cđng cè C¸c em lµm bµi tËp 36 tr 118 * Híng dÉn vỊ nhµ : Häc thuéc lÝ thuyÕt Bµi tËp vỊ nhµ : 37, 38, 38 tr118. 119 3) H×nh chãp cơt ®Ịu C¾t h×nh chãp ®Ịu b»ng mét mỈt ph¼ng song song víi ®¸y. PhÇn h×nh chãp m»m gi÷a mỈt ph¼ng ®ã vµ mỈt ph¼ng ®¸y cđa h×nh chãp gäi lµ h×nh chãp cơt ®Ịu E D C B A R M N Q P NhËn xÐt : Mçi mỈt bªn cđa h×nh chãp cơt ®Ịu lµ mét h×nh thang c©n. Ch¼ng h¹n mỈt bªn MNCB lµ mét h×nh thang c©n Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 64 : DIỆN TÍCH XUNG QUANH CỦA HÌNH CHĨP ĐỀU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : HS n¾m ®ỵc c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu HS biÕt ¸p dơng c«ng thøc ®Ĩ gi¶i c¸c bµi tËp, vµ øng dơng vµo thùc tÕ II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên : gi¸o ¸n , b¶ng phơ vÏ h×nh 123, 124, thíc th¼ng , ªke, phÊn mµu 2. HS :¤n tËp c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch ®a gi¸c, thíc th¼ng , ªke III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1’ Kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 7’ - §Þnh nghÜa h×nh chãp ®Ịu ? Trung ®o¹n cđa h×nh chãp ®Ịu lµ g× ? - §Þnh nghÜa h×nh chãp cơt ®Ịu ? Mçi mỈt bªn cđa h×nh chãp cơt ®Ịu lµ h×nh g× ? 3. Bài mới : HĐ1:C«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh(12p) ? C¸c em thùc hiƯn (GV ®a h×nh 123 lªn b¶mg ) ? C«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh : a)Sè c¸c mỈt b»ng nhau trong mét h×nh chãp tø gi¸c ®Ịu lµ 4 mỈt b) DiƯn tÝch mçi mỈt tam gi¸c lµ 12cm2 c) DiƯn tÝch ®¸y cđa h×nh chãp ®ªu lµ 4.4 = 16 cm2 d) Tỉng diƯn tÝch tÊt c¶ c¸c mỈt bªn cđa h×nh chãp ®Ịu lµ 48cm2 * DiƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu b»ng tÝch cđa nưa chu vi ®¸y víi trung ®o¹n = P.d (P lµ nưa chu vi ®¸y; d lµ trung ®o¹n cđa h×nh chãp ®Ịu ) Ho¹t ®éng 2: VÝ dơ(13p) (GV ®a ®Ị bµi vµ h×nh 124 lªn b¶ng ) BiÕt r»ng AB = R mµ R = cm VËy AB b»ng bao nhiªu ? ? SBC lµ tam gi¸c ®ªu cã c¹nh BC = 3cm nªn ®é dµi ®êng cao SI hay trung ®o¹n SI b»ng bao nhiªu ? ? §Ĩ tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp S.ABC ta lµm sao ? ? Chu vi ®¸y ABC lµ ? ? C¸c mỈt bªn cđa h×nh chãp lµ h×nh g× ? Chĩng thÕ nµo víi nhau ? VËy cßn c¸ch nµo ®Ĩ tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp S.ABC kh«ng ? 2) VÝ dơ : Gi¶i S.ABC lµ h×nh chãp ®Ịu. B¸n kÝnh ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c ®Ịu ABC lµ R = , nªn: AB = R = . = 3 (cm) SBC lµ tam gi¸c ®ªu cã c¹nh BC = 3cm nªn ®é dµi ®êng cao SI hay trung ®o¹n SI lµ : SI = = VËy diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp S.ABC lµ = P.d = = * Cã thĨ tÝnh theo c¸ch kh¸c nh sau : = 3= 3. = cm3 Ho¹t ®éng 3: Cđng cè (10p) C¸c em lµm bµi 40 tr121(GV®a ®Ị bµi lªn b¶ng A D C B S I 25cm 30cm Muèn t×m diƯn tÝch toµn phÇn h×nh chãp ta lµm sao ? ? Gäi SI lµ trung ®o¹n cđa h×nh chãp , vËy ®é dµi trung ®o¹n lµ bao nhiªu ? Bài : 40 / 121 Gi¶i MỈt bªn SCD lµ tam gi¸c c©n, ®êng cao SI võa lµ trung tuyÕn nªn IC = ID = 15cm SID vu«ng t¹i I nªn theo ®Þnh lÝ Pitago ta cã : SI2 = SD2 – ID2 = 252 – 152 = 400SI = 20cm = = 1200 (cm2) DiƯn tÝch ®¸y : 30. 30 = 900 (cm2) DiƯn tÝch toµn phÇn cđa h×nh chãp 1200 cm2 + 900 cm2 = 2100 cm2 * Híng dÉn vỊ nhµ :(2p) Häc thuéc lÝ thuyÕt Bµi tËp vỊ nhµ : 41, 42, 43 tr 121 Ngày soạn : Ngày dạy : TIẾT 65 : THỂ TÍCH CỦA HÌNH CHĨP ĐỀU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : Häc sinh n¾m ®ỵc c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch h×nh chãp ®Ịu Häc sinh biÕt ¸p dơng c«ng thøc ®Ĩ tÝnh thĨ tÝch h×nh chßp ®Ịu II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên :gi¸o ¸n , b¶ng phơ vÏ h×nh 128 , ®å dïng h×nh l¨ng trơ ®øng vµ h×nh chãp ®Ịu, chËu ®ùng níc nh h×nh 122, thíc th¼ng, phÊn mµu 2. HS : ¤n tËp c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch h×nh l¨ng trơ ®øng, c«ng thøc tÝnh chiỊu cao tam gi¸c ®Ịu, c¹nh cđa tam gi¸c ®Ịu néi tiÕp khi biÕt b¸n kÝnh ®êng trßn ngo¹i tiÕp cđa nã. III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1’ Kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 8’ - Nªu c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu - Lµm bµi tËp 43 h×nh 126 ? ( HS : DiƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu b»ng tÝch cđa nưa chu vi ®¸y víi trung ®o¹n 43 / 121 Gi¶i H×nh a) = P.d = . 20 = 800(cm2) ; = 800 + 20.20 = 1200 (cm2) H×nh b) = P.d = . 12 = 168 (cm2) ; = 168 + 7.7 = 217 (cm2) H×nh c) §é dµi trung ®o¹n SI: SI2 = 172 – 82 = 225 SI = 15cm = P.d = .15 = 480 (cm2) ; = 480 + 16.16 = 736 (cm2) 3. Bài mới : Ho¹t ®éng 1: ThĨ tÝch h×nh chãp ®Ịu (11p) Cã hai dơng cơ ®ùng níc h×nh l¨ng trơ ®øng vµ h×nh chãp ®Ịu cã c¸c ®¸y lµ hai ®a gi¸c ®Ịu cã thĨ ®Ỉt chång khÝt lªn nhau. ChiỊu cao cđa l¨ng trơ b»ng chiỊu cao cđa h×nh chãp NÕu ta lÊy dơng cơ h×nh chãp ®Ịu nãi trªn, mĩc ®Çy níc råi ®ỉ hÕt vµo l¨ng trơ th× thÊy chiỊu cao cđa cét níc nµy chØ b»ng chcao cđa l¨ng trơ. Nh vËy: ThĨ tÝch h×nh chãp b»ng thĨ tÝch l¨ng trơ hay b»ng S.h C«ng thøc tÝnh thĨ tÝch V = S.h (S lµ diƯn tÝch ®¸y; h lµ chiỊu cao) Ho¹t ®éng 2 : VÝ dơ (15p) Theo vÝ dơ ë bµi §8 th× ®é dµi c¹nh cđa tam gi¸c ®Ịu néi tiÕp trong ®êng trßn b¸n kÝnh R lµ ? ChiỊu cao tam gi¸c ®Ịu cã ®é dµi mét c¹nh lµ a lµ C¸c em thùc hiƯn ? (GV ®a ®Ị vµ h×nh 128 lªn b¶ng ? VÏ h×nh vu«ng ABCD VÏ hai ®êng chÐo AC vµ BD, hai ®êng chÐo nµy c¾t nhau t¹i O Tõ O kỴ OS mp(ABCD) Nèi SA,SB, SC, SD ta ®ỵc h×nh chãp S.ABCD cÇn dùng VÝ dơ : TÝnh thĨ tÝch cđa mét h×nh chãp tam gi¸c ®Ịu, biÕt chiỊu cao cđa h×nh chãp lµ 6cm, b¸n kÝnh ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c ®¸y b»ng 6cm vµ 1,73 Gi¶i C¹nh cđa tam gi¸c ®¸y lµ :a = R = 6 (cm) ChiỊu cao tam gi¸c ®Ịu cã ®é dµi mét c¹nh lµ a lµ h = a = 6. = 9 (cm) DiƯn tÝch tam gi¸c ®¸y lµ : = 27 (cm2) ThĨ tÝch cđa hchãp=54.1,73 =93,42(cm3) Ho¹t ®éng 3: Cđng cè (8p) C¸c em lµm bµi tËp 44 tr 123 (GV ®a ®Ị vµ h×nh 129 lªn b¶ng) Híng dÉn vỊ nhµ :(2p) Häc thuéc c«ng thøc Bµi tËp vỊ nhµ :47, 48, 49, 50 tr 124,125 SGK. Bài : 44 / 123 Gi¶i a) ThĨ tÝch kh«ng khÝ bªn trong lỊu lµ : V = .2.2.2 2,7 (m3) b) Sè v¶i b¹t cÇn thiÕt ®Ĩ dùng lỊu lµ : §é dµi c¹nh bªn cđa lỊu :. Tr ®o¹n cđa lỊu = = 4. 2,24 = 8,96(m) Ngày soạn : / Ngày dạy : / TIẾT 66 : LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : Cđng cè , hƯ thèng ho¸ kiÕn thøc lÝ thuyÕt vỊ h×nh chãp ®Ịu vµ h×nh chãp cơt ®Ịu; diƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp ®Ịu, thĨ tÝch h×nh cđa chãp ®Ịu RÌn luyƯn kÜ n¨ng tÝnh ®é dµi ®êng cao cđa tam gi¸c ®Ịu, tam gi¸c c©n vµ øng dơng lÝ thuyÕt ®Ĩ gi¶i c¸c bµi tËp vỊ h×nh chãp ®Ịu II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ : 1. Giáo viên :gi¸o ¸n , b¶ng phơ vÏ c¸c h×nh 134,135;136;137, thíc th¼ng, phÊn mµu 2. HS : ¤n tËp lÝ thuyÕt , lµm tríc c¸c bµi tËp 47, 48, 49, 50 tríc ë nhµ. III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY : 1. Ổn định lớp : 1’ Kiểm diện 2. Kiểm tra bài cũ : 8’ * Ph¸t biĨu c«ng thøc tÝnh thĨ tÝch cđa h×nh chãp ®Ịu? 3. Bài mới : Ho¹t ®éng 1: Luyện tập Bµi 50: - Gäi mét em ®äc ®Ị bµi, vÏ h×nh , ghi gt, kl. ? TÝnh Vchãp tø gi¸c ®Ịu ? TÝnh Sxq, chãp cụt tø gi¸c ®Ịu HS lªn b¶ng ? Muèn tÝnh Sxq ta cÇn tÝnhnh thÕ nµo. Bµi 50: SGK/125 a) ThĨ tÝch cđa h×nh chãp ®Ịu ( h×nh 136 ) lµ : V = S.h = .6,5.6,5.12 = 169 (cm3) b) DiƯn tÝch xung quanh cđa h×nh chãp cơt ®Ịu : = . 4 = 10,5 . 4 = 42 (cm2) a) Chu vi ®¸y = 4a XÐt ∆ABC B = 1v Theo ®/l Pitago AC2 = 52 + 52 = 50 AC = 5 OC = V× SO ^ (ABCD) SO ^OC SO2 = 52 - ()2 SO = Vchãp = 1/3SH = b) SH2 = 52 - ()2 SH = 4,3 Sxq = ...
Tài liệu đính kèm: