Giáo án Hình học 8 - Tiết 16, Bài 9: Hình chữ nhật - Năm học 2009-2010 - Phạm Xuân Diệu

 Tiết 16 Ngày dạy: 23/10/09
$9. Hình chữ nhật.
 A. Mục tiêu :
- HS hiểu định nghĩa hình chữ nhật, các tính chất của hình chữ nhật, các dấu hiệu nhận biết một tứ giác là hình chữ nhật
- Biết vẽ hình chữ nhật, biết chứng minh một tứ giác là hình chữ nhật. Biết vận dụng các kiến thức về hình chữ nhật vào tam giác. Rèn luyện tính chính xác và cách lập luận chứng minh hình học.
- Có thái độ nghiêm túc và hăng hái phát biểu xây dựng bài.
 B. Chuẩn bị:
 GV: Soạn giáo án chi tiết, thước thẳng, compa, eke, bảng phụ ghi hình vẽ bài 86,87.
 HS: Ôn tập về hình bình hành và hình thang cân, thước thẳng, compa, eke.
 C. Các hoạt động dạy học :
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ: 
- GV nêu yêu cầu kiểm tra. HS cả lớp cùng làm, 2 HS thực hành trên bảng.
 HS1 : ? Nhắc tính chất hình bình hành, hình thang cân.
 HS2 : ? Cho hình thang cân ABCD có . Tính số đo các góc còn lại của nó.
 HS nhận xét bổ xung . GV đánh giá cho điểm và ĐVĐ vào bài mới.
Hoạt động 2: 1. định nghĩa; 
- GV vẽ hình 84 lên bảng.
? Tứ giác ABCD hình bên có đặc điểm gì.
GV giới thiệu hình chữ nhật ABCD.
? Vậy em hiểu thế nào là hình chữ nhật.
? Nếu ABCD là hcn thì ta có điều gì.
? Nếu ¯ ABCD có: thì nó có là hình chữ nhật không.
- Gv nhắc lại và ghi tóm tắt định nghĩa.
? HS thảo luận làm ?1 .
? Qua bài toán trên em có nhận xét gì về hình chữ nhật. 
C
A
B
D
HS vẽ vào vở. Quan sát trả lời.
HS: 
HS trả lời( đn: SGK tr 97)
HS: ¯ABCD là hcn Û 
HS trình bày tại chỗ câu ?1 : 
ABCD là hbh vì có các cặp góc đối  bn.
ABCD là htc vì có AB//CD và .
HS phát biểu nxét (Sgk-97):
 - Hình chữ nhật cũng là hbh, là htc.
Hoạt động 3: 2. tính chấ ; 
? Nếu hcn cũng là hbh, htc thì hình chữ nhật có tính chất gì.
? Nhắc lại các tính chất đó.
? Từ t/c hình bình hành, hình thang cân cho biết hai đường chéo của hình chữ nhật có tính chất gì.
HS trả lời:- Hình chữ nhật có tất cả các tính chất của hình bình hành, hình thang cân.
HS nhắc lại t/c hình bình hành, hình thang cân
HS: ... có 2 đường chéo bằng nhau và cắt nhau tại trung điểm.... ( SGK tr 97)
HS nhắc lại toàn bộ t/c của hình chữ nhật.
Hoạt động 4: 3. dấu hiệu nhận biết; 
? Để chứng minh tứ giác là hcn ta có những dấu hiệu nào.
? Kết luận gì về một hcn có 3 góc vuông.
? Từ kết quả c/m của HS2 phần KTBC cho biết khi nào hình thang cân là hcn.
? Khi nào hbh là hình chữ nhật.
Gv giới thiệu dấu hiệu 4 và cho HS c/m.
? Để c/m: ABCD là hcn ta làm ntn
 í 
? C/m: làm ntn.
 ..
- Gọi HS đứng tại chỗ chứng minh.
? Muốn kiểm tra hcn bằng compa ta làm như thế nào . (đo cạnh đối, đường chéo).
Gv vẽ một số hình vẽ lên bảng.
HS: ...đó là hcn vì góc còn lại cũng vuông.
HS: ...hình thang cân có 1 góc vuông...
C
A
B
D
HS: ...hbh có một góc vuông.
HS c/m dấu hiệu 4.
HS vẽ hình, ghi gt-kl của
dấu hiệu.
Từ gt ta có AB // CD
 và AC = BD ABCD là htc .
 Có: AD // BC .Từ hai điều trên .Từ đó c/m : 
Do đó nên là hcn.
HS thảo luận nêu cách kiểm tra hcn bằng compa: ?2 Kiểm tra AB = CD, AC = BD và AC = BD ABCD là hcn.
HS lên bảng kiểm tra xem hình nào là hình cn
Hoạt động 5: 4. áp dụng vào tam giác; 
 Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm trả lời các mục ?3 và ?4
- Gọi đại diện các nhóm trả lời .
? Qua 2 bài tập trên em có nhận xét gì về trung tuyến trong D vuông .
GV giới thiệu đ/l về đường trung tuyên trong tam giác vuông.
? Vậy có những cách nào c/m tam giác vuông.
HS: thảo luận tìm lời giải của câu ?3 và ?4.
Câu ?3 : a/ ABCD là hình chữ nhật.
 b/ 
 c/ ..Trong tam giác vuông đường trung tuyến ứng với cạnh huyền bẳng nửa cạnh huyền.
 Tương tự cho câu ?4 . 
HS ghi nhớ đ/l: SGK tr 99.
HS nêu: - Tam giác có một góc vuông.
 - Căn cứ vào phần 2 trong đ/l trên.
Hoạt động 6: củng cố: 
? Bài học hôm nay cần ghi nhớ kt nào.
- GV chốt lại kiến thức cơ bản.
Cho HS làm bài 59a SGK tr 99.
Gv vẽ hình trên bảng, để HS căn cứ trả lời.
HS trả lời . HS ghi nhớ.
HS trả lời bài 59 a tại chỗ.
ABCD là hình chữ nhật, AC cắt BD tại O nên O là trung điểm của AC và BD.
Suy ra A và C đối xứng nhau qua O, B và D đối xứng nhau qua O . Từ đó suy ra: AB đối xứng với CD qua O, AD đối xứng với BC qua O. Nên O là tâm đối xứng của hình cn đó. 
Hoạt động 7: hướng dẫn về nhà: 
 - Nắm vững các kiến thức về hình chữ nhật đã học trên. Vận dụng vào làm bài tập 58, 59b, 60, 62 ( SGK tr 99).
- HD bài 59b ( hình vẽ đưa lên bảng phụ) : Gọi d đi qua trung điểm của AB và CD. C/m A đối xứng với B qua đường thẳng d, C và D đối xứng nhau qua đường thẳng d . C/m tiếp 
 như bài 59a.
 - Tiết 17 : "Luyện tập "