Giáo án dạy Ngữ văn 8 tiết 95: Hành động nói

Ngày soạn 28 / 2 /05
Tiết 95
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
	Giúp HS hiểu :
-- Nói cũng là 1 thứ hành động.
-- Số lượng hành động nói khá lớn, nhưng có thể quy lại thành 1 số kiểu khái quát nhất định.
-- Có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng 1 hành động nói.
II. CHUẨN BỊ :
	GV : Đọc kĩ SGV, tìm thêm tư liệu mở rộng, bảng phụ, giáo án.
	HS : Đọc SGK, chuẩn bị bài tập.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC :
	1. ỔN ĐỊNH (1) Kiểm tra sĩ số, tư thế chuẩn bị học tập của HS.
	2. KIỂM TRA (5)
? Nêu những đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu phủ định ? Cho ví dụ để phân biệt câu phủ định miêu tả và câu phủ định bác bỏ ?
	3. BÀI MỚI 
TL
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HSINH
KIẾN THỨC
8
HOẠT ĐỘNG 1
+ Đọc đoạn văn SGK.
HOẠT ĐỘNG 1
Nghe đọc
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
? Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích chính là gì ?
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó tất ko khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng, em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. 
Trả lời :
-- Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm đẩy Tsanh đi để mình ở nhà hưởng lợi .
-- Câu (3)
+ Lời Lí Thông nói nhằm đẩy Thạch Sanh ra đi để cướp công.
+ Lời nói của Lí Thông có mục đích . 
? Lí Thông có đạt được mục đích của mình không ? Chi tiết nào nói lên điều đó ?
? Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng phương tiện gì ?
-- Có, vì nghe Lí Thôg nói, TSanh vội vã từ giã mẹ con Lí Thông ra đi. 
-- Lí Thông nói.
" Hành động nói là hành động được thực hiện = lời nói nhằm mục đích nhất định.
? Nếu hiểu hành động là “ việc làm cụ thể của con người nhằm 1 mục đích nhất định” thì việc làm của Lí Thông có phải là 1 hành động ko ? Vì sao ?
-- Việc Lí Thông làm là 1 hành động, vì nó có 1 mục đích nhất định.
+ Hướng dẫn hình thành khái niệm .
? Thế nào là 1 hành động nói ?
Phát biểu theo ghi nhớ 
GHI NHỚ 1 / SGK
7
HOẠT ĐỘNG 2
? Trong đ/ văn trên, mỗi câu trong lời nói của Lí Thông đều nhằm 1 mục đích nhất định. Đó là những mục đích nào ?
HOẠT ĐỘNG 2
Yêu cầu trả lời
-- Câu 1 :
II. MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP :
1. Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
F mục đích trình bày
-- Hành động trình bày
2. Nay em giết nó tất ko khỏi bị tội chết.
-- Câu 2 :
F mục đích đe dọa
-- Hành động đe doạ
4. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
-- Câu 4 :
F mục đích hứa hẹn
-- Hành động hứa hẹn
+ Dùng bảng phụ ghi đ.văn SGK.
+ Yêu cầu HS đọc đ/ văn.
? Chỉ ra các hành động nói có trong đ/ văn và cho biết mục đích của mỗi hành động ?
? Liệt kê các kiểu hành động nói mà em đã biết qua phân tích ?
Đọc 
Trả lời
Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?
" Lời cái Tí hỏi
Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
" Lời chị Dậu báo tin.
U nhất định bán con đấy ư. Trời ơi !...
" Lời cái Tí bộc lộ cảm xúc.
-- Hành động hỏi
-- Hành động báo tin
-- Hành động bộc lộ cảm xúc.
+ Tổng hợp các kiểu hành động nói thường gặp .
Đọc ghi nhớ/2
GHI NHỚ 2 / SGK
HOẠT ĐỘNG 3
HOẠT ĐỘNG 3
III. LUYỆN TẬP
10
BÀI 1
Thảo luận 
BÀI 1
? Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích gì ?
Hãy xác định mục đích của hành động nói thể hiện ở 1 câu trong bài hịch & vai trò của câu ấy đ/ với việc thực hiện mđích chung ? 
BÀI TẬP 2
-- TQTuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích khích lệ tướng sĩ học tập Binh thư yếu lược do ông soạn ra & khích lệ lòng yêu nước của các tướng sĩ.
Chọn 1 câu trong bài hịch để dẫn chứng.
Qsát SGK
Nay ta chọn binh pháp các nhà hợp thành 1 quyển gọi là Binh thư yếu lược. Nếu các ngươi biết chuyên tập sách này, theo lời dạy bảo của ta, thì mới phải đạo thần chủ; nhược bằng khinh bỏ
sách này, trái lời dạy bảo của ta, tức là kẻ nghịch thù.
F Hành động của Trần Quốc Tuấn khích lệ các tướng sĩ học tập Binh thư yếu lược. 
6
+ Yêu cầu quan sát đoạn (a) / SGK / 64
? Chỉ ra các hành động nói & mục đích của mỗi hđộng nói trong các đ/ văn .
-- Bác trai đã khá rồi chứ ?
F H động hỏi
Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn.
F Hđộng điều khiển
-- Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo.
F Hđộng trả lời
Nhưng xem ý hãy còn 
BÀI TẬP 2/a
-- Bác trai đã khá rồi chứ ?
F H động hỏi
Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn.
F Hđộng điều khiển
-- Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo.
F Hđộng trả lời
lề bề lệt bệt chừng như mỏi mệt lắm 
Nhưng xem ý hãy
F Hđộng bộc lộ cảm xúc
còn lề bề lệt bệt lắm
Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ.
F Hđộng hứa hẹn
F Hđộng bộc lộ cảm xúc
6
+ Đọc đoạn (c)
? Chỉ ra các hành động nói và mục đích nói trong đ/văn trên ?
Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ !
Bán rồi !Họ vừa bắt xong.
F Hđộng báo tin .
Cụ bán rồi ?
Thế nó cho bắt à ?
F Hđộng hỏi.
Khốn nạn ông giáo ơi ! Nó có biết gì đâu !
F Hđộng bộc lộ cảm xúc.
Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi
F Hđộng trình bày .
BÀI TẬP 2 / c
Bán rồi !Họ vừa bắt xong.
F Hđộng báo tin 
Thế nó cho bắt à?
F Hđộng hỏi.
Khốn nạn ông giáo ơi ! Nó có biết gì đâu !
F Hđộng bộc lộ cảm xúc.
Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi
F Hđộng trình bày .
(2) HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
	+ Học bài, nắm kiến thức, vận dụng trong thực tế nói, viết.
	+ Làm bài tập 2(b) , 3 / SGK / 65
	+ Chuẩn bị bài Hành động nói (TT) 
RÚT KINH NGHIỆM