Giáo án dạy học Ngữ văn 8 - Tuần 22

Tuần 22, tiết 85
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tiếng Việt
CÂU NGHI VÂN 
( Tiếp Theo)
I, Mục tiêu cần đạt 
 1.Kiến thức: Giúp hs hiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để cầu khiến , khẳng định , phủ định , đe doạ , bộc lộ càm xúc ..
 2.Kĩ năng: Sử dụng câu nghi vấn (tt)
 3.Thái độ: Biết sử dụng câu nghi vấn phù hợp với huống giao tiếp 
II, Chuẩn bị 
Dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua 2 vb Quê hương , Khi con t hú ; Tập làm văn qua bài Thuyết minh về một phương pháp ( cách làm)
III, Tiến trình lên lớp 
 1, ổn định tổ chức (7’)
 2, Kiểm tra bài cũ : Thêù nào là câu nghi vấn ? Câu nghi vấn dùng để làm gì ? 
 3, Bài mới :
Câu văn cũng như cuộc đời , cuộc đời luôn luôn thay đổi thì câu văn cũng luôn luôn đổi thay để thực hiện chức năng diễn đạt chính xác tới mức tinh tế những cảm xúc , những tâm trạng vô cùng phong phú , đa dạng và phức tạp của con người . Vìthế , các em có thể gặp nhiều câu văn có hình thức giống như một câu nghi vấn , nhưng trên thực tế , nó lại không phải là một câu nghi vấn địch thực . Vậy câu nghi vấn còn chức năng nào khác . Tiết học này sẽ trả lời cho câu hỏi đó .
Hoạt động dạy và học
Hoạt động 1: Những chức năng khác (20’)
Gọi hs đọc vd sgk
 (?) Hãy tìm những câu có từ nghi vấn trong những ví dụ trên ? 
a, Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bao giờ ? 
b, Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? 
c, Có biết không ? ; Lính đâu? ; Sao bay giám để nó chạy xồng xộc vào đây như vậy ? ;Không cần phép tắc gì nữa à?
d, Cả đoạn trích là câu nghi vấn 
e, Con gái tôi vẽ đấy ư? Chả lẽ lại đúng là nó , cái con mèo hay lục lọi ấy ? 
(?) Hãy xác định chức năng của câu nghi vấn trong đoạn trích ? ( HSTLN)
a, Bộc lộ cảm xúc 
b, Đe doạ
c, Cả 4 câu đều dùng để đe doạ 
d, Khẳng định 
e, Bộc lộ cảm xúc 
(?) Nhận xét về dấu kết thúc những câu nghi vấn trên ? 
- Không phải tất cả các câu nghi vấn đều kết thúc bằng dấu chấm hỏi . Câu nghi vấn thứ 2 ở (e) kết thúc bằng dấu chấm than , chức không phải là dấu chấm hỏi.
(?) Qua phân tích các vd trên , hãy khái quát chức năng của câu nghi vấn và dùng dấu cuối câu ? ( ghi nhớ sgk)
Nội dung
I, Những chức năng khác 
* Xét ví dụ( sgk/21)
a, Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bao giờ ? 
Bộc lộ cảm xúc
b, Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? 
Đe doạ
c, Có biết không ? ; Lính đâu? ; Sao bay giám để nó chạy xồng xộc vào đây như vậy ? ;Không cần phép tắc gì nữa à?
đe doạ
d, Cả đoạn trích là câu nghi vấn 
Khẳng định
e, Con gái tôi vẽ đấy ư? Chả lẽ lại đúng là nó , cái con mèo hay lục lọi ấy ?
Bộc lộ cảm xúc
* Nhận xét về dấu kết thúc : Không phải tất cả các câu nghi vấn đều kết thúc bằng dấu chấm hỏi , có trường hợp câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm , dấu chấm than hoặc dấu chấm lững 
* Ghi nhớ : sgk/22 
II, Luyện tập. (15’)
	GV HD: HS làm bài tập
Bài tập 1 : Tìm câu nghi vấn và công dụng của những câu nghi vấn đó 
a, Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư ? 
 * Bộc lộ cảm xúc 
b, Trong khổ thư chỉ riêng “ Than ôi!” không phải là câu nghi vấn 
 * Phủ định ; bộc lộ cảm xúc 
c, Sao ta không ngắm sự biệt li theo tâm hồn một chiếc lá nhẹ nhàng rơi ? 
 * Cầu khiến ; bộc lộ cảm xúc 
d, Oâi, nếu thế thì còn đâu là quả bóng bay? 
 * Phủ định , bộc lộ cảm xúc 
Bài tập 2 
a, Sao cụ lo xa quá thế ? ; Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại ? ; Aên mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệtu 
* Câu 1 phủ định ; câu 2 : khẳng định ; câu 3 : phủ định 
b, Cả đàn bò giao cho thằng bé không ra người , không ra ngợm ấy , chăn dắt làm sao? 
* Bộc lộ sụ băn khoăn ngần ngại 
c, Ai bảo thảo một tự nhiên không có tình mẫu tử ? 
 * Khẳng định
d, Thằng bé kia , mày có việc gì ? ; Sao lại đến đây mà khóc ? 
 * Dùng để hỏi
Trong những câu nghi vấn đó , câu c1thể thay thế được bằng một câu không phải là câu nghi vấn có ý nghĩa tương tự
a, Sao cụ phải lo xa quá thế . ; không nên nhịn đói mà tiền để lại . ; Aên hết thì lúc chết lấy gì mà lo liệu . 
b, Không biết chắc là thằng bé có thể chăn dắt được đàn bò hay không . 
c, Thảo mộc tự nhiên có tình mẫu tử . 
Bài tập 3 : Đặt câu nghi vấn không dùng để hỏi 
a, Bạn có thể kể cho mình nghe nội dung của bộ phim “ cánh đồng hoang được không ? 
b, ( Lão Hạc ơi!) Sao đời lão khốn cùng đến thế 
Bài tập 4 : Trong nhiều trường hợp giao tiếp , những câu như vậy dùng để cào . Người nghe không nhất thiết phải trả lời , có thể đáp lại bằng một lời chào khác 
4, Củng cố : Nêu những chức năng của câu nghi vấn ? Nhận xét về cách dùng dấu kết thúc câu nghi vấn ? (2’)
5, Dặn dò : Học thuộc lòng ghi nhơ. Hoàn thành hết bài tập còn lại .Soạn bài tiếp theo :Thuyết minh về một phương pháp. (1’) 
IV.Rút kinh nghiệm: 
----------------------------------------------
Tuần 22, tiết 86,87
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tập làm văn
THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM)
I, Mục tiêu cần đạt 
 1.Kiến thức: Giúp hs HS biết cách thuyết minh về một phương pháp , một thí nghiệm , một món ăn thông thường , một đồ dụng học tập đơn giản.
 2.Kĩ năng: Trình bày lại một cách thức, một phương pháp làm việc với mục đích nhất định.
 3.Thái độ: Biết cách thuyết minh một phương pháp.
II, Chuẩn bị 
Dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua 2 vb Quê hương và Khi con tu hú , Phần tiếng việt qua bài câu nghi vấn ( tiếp theo) , với thực tế đời sống ở cách làm món ăn đồ dùng học tập , trồng cây , trò chơi 
Thầy và trò cùng sưu tầm một số tạp chí , báo : khoa học và đời sống , Aên uống. 
III, Tiến trình tổ chức 
 1, ổn định tổ chức (7’)
 2, Kiểm tra bài cũ : Khi làm bài văn thuyết minh cần xác định được điều gì ? Khi viết đoạn văn cần trình bày ntn? 
Các ý của đoạn văn được sắp xếp ra sao ? 
3, Bài mới : 
Hoạt động dạy và học
Hoạt động1: Giới thiệu một phương pháp (cách làm) (20’)
Gọi hs đọc vb a
(?) Văn bản thuết minh hướng dẫn đồ chơi gì ?
(?) Các phần chủ yếu của văn bản thuyết minh một phương pháp làm là gì ? Phần nào là quan trọng nhất ? Vì sao ? 
- Vb thuyết minh kiểu loại này gồm 3 phần chủ yếu : 
1, Nguyên liệu 
2, Cách làm 
3, yêu cầu thành phần 
(?) Phần nguyên liệu nêu ra để làm gì , có cần thiết không ? 
 Không thể thiếu nếu không thuyết minh , giới thiệu đầy đủ các nguyên liệu thì không có điều kiện vâät chất để tiến hành chế tác sản phẩm . Nếu chỉ nêu phương pháp , cách thức làm thì sẽ không tránh khỏi trừu tượng.
(?) Phần cách làm được trình bày như thế nào ? Theo trình tự nào ?
- Bao giờ cách làm cũng quan trọng nhất vì nội dung phần này giới thiệu đầy đủ và tỉ mỉ cách chế tác hoặc cách chơi , cách tiến hành để người đọc. 
Nội dung
I, Giới thiệu một phương pháp ( cách làm) 
 * Xét ví dụ sgk/24-25
a. Cách làm đồ chơi “Em bé đá bóng” bằng qủa khô
- Vb thuyết minh kiểu loại này gồm 3 phần chủ yếu : 
1, Nguyên liệu 
2, Cách làm 
3, yêu cầu thành phần 
- Cũng có thể làm theo cách trình bày phần này cần cụ thể , tỉ mỉ , dễ hiểu để người đọc cứ theo đó mà làm .
- Đồ chơi em bé đá bóng bằng quả thông , phần dạy cách làm có 5 bước : cách tạo thân , đầu , làm mũ , cách làm bàn tay , chân , cách làm quả bóng , gắn hình người lên sân co.û 
(?) Phần yêu cầu thành phẩm thiết không ? Vì sao 
-Phần này cũng rất cần để giúp người làm so sánh và điều chỉnh , sửa chửa thành phần của mình 
 Gọi hs đọc mục b 
(?) Văn bản thuyết minh hướng dẫn cách nấu món ăn gì ?
 ( Canh rau ngót nấu với thịt lợn nạc)
(?) Phần nguyên liệu được giới thiệu có gì khác với cách làm đồ chơi “ em bé đá bóng” ? Vì sao ?
- Cần nguyên liệu , ngoài ra còn thêm phần định lượng bao nhiêu củ , quả , bao nhiêu gam , ki lô gam tuỳ theo số bát , đĩa , số người ăn , mâm 
(?) Phần cách làm có gì khác với cách làm ở mục a? Vì sao? 
- Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng )
(?) Phần yêu cầu thành phẩm được giới thiệu có gì khác với a ? Vì sao?
Chú ý 3 mặt : trạng thái , màu sắc , mùi vị 
(?) Nhận xét về lời văn của avà b ? 
Lời văn cần ngắn gọn , chuẩn xác 
(?) Vậy để Giới thiệu được một phương pháp ( cách làm nào đó đòi hỏi người viết phải ntn? Khi thuyết minh cần trình bày theo mấy phần và lời văn phải ntn? ( Ghi nhớ sgk ) 
 b.Cách nấu canh rau ngọt với thịt lợn nạc
+ Phần nguyên liệu :Thêm phần định lượng bao nhiêu củ , quả , bao nhiêu gam , ki lô gam tuỳ theo số bát , đĩa , số người ăn , mâm 
+Cách làm : Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng
+ Yêu cầu thành phẩm : Chú ý 3 mặt : trạng thái , màu sắc , mùi vị
* Ghi nhớ : sgk/26 
II, Luyện tập (15’)
GV HD: HS làm bài
Bài tập 1 :
Mb : Giới thiệu khái quát trò chơi 
TB : Số người chơi , dụng cụ chơi 
- Cách chơi ( luật chơi) thế nào là thắng , thế nào là thua , thế nào thì phạm luật 
- Yêu cầu đối với trò chơi 
KB : Nêu cảm nhận của mình về trò chơi đó
Bài tập 2 : 
* Cách đặt vấn đề : Bài viết đưa ra số liệu trang in hàng năm trên thế giới để từ đó thấy được mức độ khổng lồ của núi tư liệu mà con người cần phải nghiên cứu , tìm hiểu 
- Giới thiệu những cách đọc chủ yếu : Từ đầu đến được vấn đề 
- Tiếp theo cho đến có ý chí : Giới thiệu những cách đọc chủ yếu hiện nay . Hai cách đọc thầm theo dòng và theo ý . Những yêu cầu và hiệu quả của phương pháp đọc nhanh 
Phần còn lại : Những số liệu , dẫn chứng về kết quả đọc nhanh 
* Bài viết giới thiêu cách đoạ nhanh nhất : Không đọc theo hàng ngang mà mắt luôn chuyển động theo đường dọc từ trên xuống dưới . Cách đọc này giúp ta nhìn toàn bộ thông tin chứa trong trang sách . Đọc toàn bộ bài viết và tiếp thu toàn bộ nội dung 
+ Ý 2,3 là nội dung thuyết minh chủ yếu , quan trọng nhất của vb thuyết về phương pháp này . Các con số trong bài có ý nghĩa rất lớn , nhằm chứng minh cho sự cần thiết , yêu cầu cách ù thức , khả năng tác dụng của phương pháp đọc nhanh là hoàn toàn có cơ sở và hoàn toàn có thể học tập . 
4, Củng cố : Khi giới thiệu một phương pháp cách làm yêu cầu người viết phải làm gì ? 
Khi thuyết minh phải trình bày ra sao? Lời văn pải ntn? (2’)
5, Dặn dò : Học thuộc ghi nhớ sgk. (1’)
Hoàn thành bài tập còn lại .
Soạn bài “Tức cảnh Pác bó”.
IV.Rút kinh nghiệm: 
Tuần 22, tiết 88
Ngày soạn:
Ngày dạy: Văn bản 
TỨC CẢNH PÁC PÓ 
( Hồ Chí Minh)
I, Mục tiêu cần đạt 
 1.Kiến thức: Giúp hs cảm nhận được niềm thích thú thật sự của HCM trong những ngày gian khổ ở Pác Bó ; qua đó , thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác vừa là 1 chiến sĩ say mê cách mạng , vừa như một “ khách lâm tuyền” ung dung sống hoà nhịp với thiên nhiên.
 2.Kĩ năng: Đọc diễn cảm, phân tích thơ tứ tuyệt Đường luật. 
 3.Thái độ: Hiểu được giá trị nghệ thuật độc đáo của bài thơ 
II, Chuẩn bị 
Dự kiến khảnăng tích hợp : Với phần Tiếng Việt qua vb Câu cầu khiến , với TLV ở vb Thuyết minh một danh lam thắng cảnh , với Lịch Sử ở thời kì 1941 – BH mới về nước hoạt động , với các bài thơ của Bác ( Rằm tháng Giêng , cảnh khuya, lớp 7) và sắp học bài ( Ngắm trăng , đi đường)
III, Tiến trình lên lớp 
 1, ổn định tổ chức (7’)
 2, Kiểm tra bài cũ : Vì sao bài thơ lại đặc nhan đề là Khi con tu hú ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ .
Aâm thanh của tiếng chim tu hú mở đầu và kết thúc đoạn 2 có vai trò gì ? Tâm trạng của nhà thơ trong 2 đoạn ấy có được thể hiện bằng 1 cách không ? Vì sao?
 3, Bài mới : Ở lớp 7 , các em đã được học 2 bài thơ rất hay của Bác . Hãy nhớ lại tên , hoàn cảnh sáng tác và thể loại của 2 bài thơ này ? Đó là những bài thơ nổi tiếng của CTHCM viết hồi đầu kháng chiến chống pháp ở Việt Bắc .Con hôm nay, Chúng ta lại một lần nữa được gặp Người ở suối LêNin , hang Pác Bo ( huyện Hà Quảng , Tỉnh Cao Bằng)vào mùa xuân năm 1941 qua bài thơ tứ tuyệt Tức cảnh Pác Bó .
Hoạt động dạy và học
Hoạt động 1: Đọc, tìm hiểu chung (10’)
Gọi hs đọc chú thích dấu sao sgk 
(?) Hãy nêu vài nét về tác giả , tác phẩm? ( Sgk)
GV cùng hs đọc ( yêu cầu giọng đọc vui , pha chút hóm hỉnh , nhẹ nhàng , thanh thoát , thoải mái , sảng khoái ; rõ nhịp thơ 4/3 hoặc 2/2/3) 
 Giải thích từ khó 
(?) Người làm thơ , khi nhân một sự việc , một cảnh tượng nào đó mà cảm hứng thì thơ ấy thường được gọi là tức cảnh . Từ đó có thể hiểu tên bài thơ Tức cảnh Pác Bó ntn?
- Cảnh Pác Bó , nơi diễn ra sinh hoạt và làm việc của Bác trong những ngày cách mạng gian khổ đã gợi cảm xúc vui thích , thoải mái để người cao hứng làm thơ Tức cảnh Pác Bó
(?) Bài thơ đươcợc viết theo thể thơ gì ? ( TN TT)
(?) Em nhận ra phương thức biểu đạt nào được kết hợp trong vb ? Trong đó phương thức nào là chủ đạo ?
- Kết hợp tự sự và biểu cảm , trong đó biểu cảm là chủ đạo 
(?) Theo dõi nội dung , có thể tách bài thơ này thành mấy ý lớn ? Nêu nội dung của mỗi ý ? 
 +Phần 1: 3 câu đầu – Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó 
 +Phần 2: 1 câu cuối – Cảm nghĩ của Bác 
 Hoạt động 2:Tìm hiểu văn bản (25’)
 Gọi hs đọc 3 câu đầu 
(?) Cấu tạo của câu 1 có gì đặc biệt ? Chỉ ra cấu tạo đặc biệt đó ? 
Dùng phép đối : Sáng ra bờ suối /tối vào hang 
- Đối thời gian : sáng , tối ; Đối không gian: suối ,hang 
- Đối hoạt động : ra, vào 
(?) Theo em, phép đối này có sức diễn tả sự việc và con người ntn?
 ( Diễn tả hoạt động đều đặn , nhịp nhàng của con người . Diễn tả quan hệ gắn bó hoà hợp giữa con người và thiên nhiên Pác Bó )
(?) Từ câu thơ đó ta hiểu gì về cuộc sống của Bác khi ở Pác Bó? 
(Cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm củ hoàn cảnh )
(?) Dựa vào chú thích trong sgk , hãy giải nghĩa lời thơ Cháo bẹ rau măng vẫn sẳn sàng ?
(?) Câu thơ kể về những thứ hết sức đơn giản như chaó bẹ rau măng , lại có sức gợi suy tư về con người cách mạng và thiên nhiên ở Pác Bó . Cảm nghĩ của em ntn? 
- Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp 
(?) Em có nhận xét gì về giọng điệu của 2 câu thơ đầu ? 
Giọng điệu êm ái , thoải mái , nhẹ nhàng 
(?) Qua đó, phản ánh trạng thái tâm hồn ntn của người làm thơ ? 
- Trong gian khổ vẫn thư thái vui tươi , say mê cuộc sống , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bó 
(?) Trong câu thơ Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng . Được sử dụng nghệ thuật gì ? 
 Đối ý và đối thanh :
- Đối ý : điều kiện làm việc tạm bợ / nội dung công việc quan trọng , trang nghiêm ; 
- Đối thanh : bằng ( chông chênh ) / Trắc ( dịch sử Đảng)
Láy “ chông chênh 
(?) Hãy giải thích từ chông chênh ? 
- Chông chênh nó không chỉ miêu tả cái bàn đá tự tạo mà còn phần nào gợi ra cái ý nghĩa tượng trưng cho thế lưc cách mạng nước ta đang trong thời kì khó khăn 
(?) Dịch sử Đảng là làm việc gì , mục ích ?
- BH dịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô làm tài liệu huấn luyện cán bộ , đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN 
(?) Hình ảnh Bác ngồi bên bàn đá Chông chênh dịch sử Đảng có ý nghĩa ntn? 
- Đó là hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức tượng đài vị lãnh tụ cách mạng 
(?) Từ 3 câu thơ đầu em thấy con người cách mạng hiện lên ntn? 
 Yêu thiên nhiên , yêu công việc cách mạng . Luôn tìm thấy niềm vui hoà hợp giữa tâm hồn với cách mạng , với thế giới tạo vật , Luôn làm chủ cuộc sống trong bất kì hoàn cảnh nào 
 Gọi hs đọc câu thơ cuối 
(?) Từ nào có ý nghĩa quan trọng nhất của câu thơ ? Vì sao ?
- Từ sang ; Sang : sang trọng , giàu sang 
- ở đây là sự sang trọng , giàu có về mặt tinh thần của những cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống , không hề bị khó khăn, gian khổ thiếu thốn khuất phục 
- Còn là cái sang trọng giàu có của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hoà tự nhiên , thư thaío trong sạch với thiên nhiên đất trời 
(?) Trong thơ, Bác hay nói cái sang của người làm cách mạng , kể cả khi chịu cảnh tù đày . Em còn biết những câu thơ nào như thế ? 
Hôm nay xiềng xích thay dây trói 
Mỗi bước leng keng tiếng ngọc rung 
Tuy bị tình nghi là gián điệp 
Mà như khanh tướng vẻ ung dung 
(?) Niềm vui trước cái sang của một cuộc sống đầy gian khổ cho ta hiểu thêm vẻ đẹp nào trong cách sống của Bác ? 
(?) Bài thơ Tức cảnh Pác Bó nói với chúng ta điều gì về những ngày Bác sống và làm việc ở Pác Bó? ( Ghi nhớ )
Nội dung
I, Đọc, tìm hiểu chung
1, Giới thiệu tác giả , tác phẩm: 
 Sgk 
2, Đọc – tìm hiểu chú thích 
3, Bố cục : 2 phần 
II, Đọc, Tìm hiểu vb
 1, Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó
“Sáng ra bờ suối /tối vào hang”
- Dùng phép đối , cho thấy cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm củ hoàn cảnh 
“Cháo bẹ rau măng vẫn sẳn sàng” 
- Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp
- Cả 2 câu thơ thể hiện được Giọng điệu êm ái ,thoải mái , nhẹ nhàng . 
 ->Qua đó thể hiện được dù - Trong gian khổ vẫn thư thái vui tươi , say mê cuộc sống , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bo.ù
“Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”
- Đối ý và đối thanh , láy, cho ta thấy hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức tượng đài vị lãnh tụ cách mạng
2, Cảm nghĩ của Bác 
“Cuộc đời cách mạng tật là sang” 
- Ơû đây là sự sang trọng , giàu có về mặt tinh thần của những cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống , không hề bị khó khăn, gian khổ thiếu thốn khuất phục 
- Còn là cái sang trọng giàu có của một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hoà tự nhiên , thư thaío trong sạch với thiên nhiên đất trời
 ->Lạc quan, tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng mà Người theo đuổi 
III, Ghi nhớ : sgk 
4, Củng cố : Học qua bài thơ giúp em hiểu thêm điều cao quý nào ở con người HCM? (2’)
Người xưa thường ca ngợi thú lâm tuyền ( tức là niềm vui tú được sống với rừng suối . Theo em , thú lâm tuyền ở Bác có gì khác với người xưa? 
5, Dặn dò : Học thuộc bài thơ , phần ghi nhớ . Soạn bài “ Vọng nguyệt” (1’)
IV.Rút kinh nghiệm :