Giáo án dạy học Ngữ văn 8 tiết 37: Nói quá

Tuần 10
NS:24/10/2009. 
NG: 8A:.............................; 8B:.....................................	
Tiết 37: nói quá
A. Mục tiêu.
- Học sinh phân biệt được thế nào là nói quá và tác dụng của nói quá trong ngôn ngữ đời thường và trong tác phẩm văn học.
- Có ý thức vận dụng biện pháp nói quá trong giao tiếp khi cần thiết, cách nói quá được sử dụng như một biện pháp tu từ.
B. Chuẩn bị.
1- Giáo viên: Bảng phụ ghi bài tập nhanh 
2- Học sinh: Sưu tầm ca dao, tục ngữ, thơ văn sử dụng biện pháp nói quá.
C.Tiến trình bài dạy.
hoạt động1: khởi động
1. Tổ chức lớp: 8A:..................................; 8B:............................................
2. Kiểm tra bài cũ :
? Thế nào là tình thái từ ? Giải bài tập 5 trong SGK tr83
? Phân biệt tình thái từ với trợ từ và thái từ
3.Bài mới. 
hoạt động 2: hình thành kiến thức mới:
Hoạt động của thày
Hoạt động của trò
HS đọc ngữ liệu sgk
? Cách nói của các câu tục ngữ ca dao có đúng sự thật không.
? Thực chất cách nói ấy nói điều gì.
 Nói có tác dụng nhấn mạnh: ''Chưa nằm đã sáng'' - rất ngắn; ''chưa cười đã tối'' - rất ngắn; ''thánh thót... cày'' - ướt đẫm
? Tác dụng của biện pháp nói quá.
- Giáo viên treo bảng phụ ghi bài tập nhanh
+ Gánh cực mà đổ lên non
Còng lưng mà chạy cực còn đuổi theo
+ Bao giờ cây cải làm đình
Gỗ lim làm ghém thì mình lấy ta
+ Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Mong trời mau sáng ra đường gặp em
? Cho biết tác dụng biểu cảm của nói quá trong các câu ca dao sau:
- Giáo viên đọc cho học sinh tham khảo bài"Cô gái Sơn Tây".
- Giáo viên đánh giá.
? Vậy thế nào là nói quá, tác dụng?
- Cho học sinh đọc ghi nhớ.
hoạt động 3:
? Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ 
? Điền các thành ngữ đã cho vào chỗ trống để tạo biện pháp tu từ nói quá?
HĐN
- Giáo viên đánh giá động viên đội làm nhanh, tốt.
? Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá
? Tìm 5 thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.
 HS đọc chuyện : “Quả bí khổng lồ”
I. Bài học:
1. Nói quá và tác dụng của nói quá 
a.Ngữ liệu:
b. Nhận xét
- Không đúng sự thật.
- So với thực tế, các cụm từ in đậm phóng đại mức độ, tính chất sự việc được nói đến trong câu.
 cách nói này sinh động hơn, gây ấn tượng hơn
- Học sinh tự bộc lộ
- Học sinh khác nhận xét
c. Kết luận
- Học sinh phát biểu.
* Ghi nhớ. SGK T 102
II. Luyện tập :
1. Bài tập 1 T102:
a) Sỏi đá .. thành cơm: thành quả của lao động gian khổ, vất vả, nhọc nhằn (nghĩa bóng: niềm tin vào bàn tay lao động)
b) đi lên đến tận trời: vết thương chẳng có nghĩa lí gì, không phải bận tâm.
c) thét ra lửa: Kẻ có quyền sinh, quyền sát đối với người khác.
- Học sinh làm việc theo nhóm, thi giữa các nhóm giải nhanh bài tập 2
2. Bài tập 2 HĐN T102:
a) Chó ăn đá gà ăn sỏi
b) Bầm gan tím ruột
c) Ruột để ngoài da
d) Vắt chân lên cổ
3. Bài tập 3 T102:
- Học sinh đặt câu lên bảng, học sinh khác nhận xét:
+ Nàng có vẻ đẹp nghiêng nước, nghiêng thành.
+ Đoàn kết là sức mạnh rời non lấp biển
+ Công việc lấp biển vá trời là việc của nhiều đời, nhiều thế hệ mới có thể làm xong.
+ Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng.
+ Mình nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toán này.
4. Bài tập 4 T103:
- Khoẻ như voi; đen như cột nhà cháy; nhanh như gió; chậm như rùa; tươi như hoa.
5. Bài tập 6:HĐN T103:
So sánh nói quá và nói khoác
hoạt động 4: củng cố, dặn dò
4. Củng cố: 
- Nhắc lại ghi nhớ: Khái niệm và tác dụng của nói quá
5. Hướng dẫn học ở nhà: 
- Học thuộc ghi nhớ.
- Làm bài tập 5, 6 SGK tr103.
-Chuẩn bị bài ôn tập truyện kí Việt Nam :lập bảng theo SGK ,...