Giáo án Đại số Lớp 8 - Tiết 50, Bài 5: Phương trình chứa ẩn ở mẫu - Đỗ Minh Trí

Tuần : 23
Tiết: 50
§5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU 
Soạn: 
Dạy: 
I. MỤC TIÊU:
Kiến thức cơ bản:
- Củng cố cho HS kỹ năng tìm ĐKXĐ của phương trình, kỹ năng giải phương trình chứa ẩn ở mẫu.
Kỹ năng cơ bản: 
- Nâng cao kỹ năng: Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định, biến đổi phương trình và đối chiếu với ĐKXĐ của phương trình để nhận nghiệm. 
Tư duy:
- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác khi tìm ĐKXĐ của phương trình 
II. PHƯƠNG PHÁP:
Nêu vấn đề – Hoạt động nhóm.
CHUẨN BỊ:
GV: Bảng phụ (ghi đề bàiktra, bài tập áp dụng mục 4) 
HS: Ôn tập cách giải ptrình chứa ẩn ở mẫu; bảng nhóm, bút dạ. 
IV CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: (5 ph)
Giải phương trình :
x + 
- Gọi HS lên bảng thực hiện.
- Nhận xét cách thực hiện của HS.
x + 
Û x + 
Û x = 3
Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới: ( 2 ph)
Dự vào cách giải phương trình trên hãy giải phương trình 
x + (1)
- Nhận xét kết quả.
- Đây chính là phương trình chứa ẩn ở mẫu, có phải cách như vậy không? Bài học họm nay cho ta biết điều đó.
- Thực hiện trên bảng.
x + (1)
Û x + 
Û x = 3
Hoạt động 3: Ví dụ mở đầu (3 ph)
1. Ví dụ mở đầu:
HĐ3.1:
- Nhận xét xem giá trị x = 3 có pbải là nghiệm của phương trình (1) không? Vì sao?
- Qua ví dụ trên cho thấy rằng, khi biến đổi phương trình mà làm mất mẫu chứa ẩn của phương trình thì phương trình nhận được có thể không tương đương với phương trình đầu.
HĐ3.2
- Khi giải phương trình chứa ẩn ở mẫu, ta phải chú ý đến một số yếu tố đặc biệt, đó là tìm điều kiện xác định của phương trình.
- Không phải là nghiệm của phương trình (1), vì khi thay x = 3 giái trị của hai vế không xax1 định.
- Tiếp nhận.
- Tiếp nhận.
- 
Hoạt động 4: Tìm điều kiện xác định của một phương trình. (14 ph)
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình.
Ví dụ 1: Tìm điều kện xác định của mỗi phương trình sau:
a) 
a) Ta có x + 5 ≠ 0 Û x ≠ -5 nên ĐKXĐ của phương trình là x ≠ -5
b) 
 x + 7 ¹ 0 Û x ¹ - 7 và 
2x – 3 ¹ 0 Û x ¹ 
Vậy ĐKXĐ của phương trình là x ¹ - 7 và 
x ¹ 
?2 
a)
 Ta có: x - 1 ¹ 0 Û x ¹ 1
 Và x + 1¹ 0 Û x ¹ -1
 ĐKXĐ: x ¹ ± 1
b) 
 Ta có: x - 2 ¹ 0 Û x ¹ 2
 ĐKXĐ : x ¹ 2
HĐ4.1
- Đối với phương trình chứa ẩn ở mẫu, các giá trị của ẩn mà tại đó ít nhất một mẫu thức trong phương trình nhận giá trị bằng 0, chắc chắn không thể là nghiệm của phương trình. Để ghi nhớ điều đó, người ta thường đặt điều kiện cho ẩn cho tất cả các mẫu trong phương trình đều khác không? Và gọi là điều kiện xác định.
- Hãy quan sát vì dụ SGK và tìm hiểu trong 1 phút.
HĐ4.2
- Gọi 2HS lên bảng tìm điều kiện xác định cùa 2 phương trình sau:
a) 
b) 
HĐ4.3
- Chia lớp thành 4 nhóm thự hiện ?2 trong 2 phút, nhóm 1,3 thực hiện câu a, nhóm 2,4 thực hiện câu b.
- Đại diện các nhóm trình bày kết quả và nhận xét kết quả qua lại.
- Nhận xét chung kết quả thực hiện của các nhóm. 
- Tiếp nhận.
- Quan sát và tìm hiểu.
a) 
- ĐKXĐ của phương trình là x ≠ -5
b) 
 ĐKXĐ của phương trình là x ¹ -7 và x ¹ 
?2 
a)
 Ta có: x - 1 ¹ 0 Û x ¹ 1
 Và x + 1¹ 0 Û x ¹ -1
 ĐKXĐ: x ¹ ± 1
b) 
 Ta có: x - 2 ¹ 0 Û x ¹ 2
 ĐKXĐ : x ¹ 2
 Hoạt động 5: Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ( 15 ph)
Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Ví dụ:(SGK)
Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu:
B1: Tìm ĐKXĐ của phương trình 
B2: Quy đồng mẩu hai vế của phương trình rồi khử mẫu.
B3: Giải phương trình vừ nhận được.
B4: Các giátrị thỏa mãn ĐKXĐ của phương trình chính là nghiệm của phương trình đã cho.
HĐ5.1
- Cho cả lớp quan sát ví dụ 2 SGK qua bảng phụ và tìm hiểu cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu trong 1 phút.
- Để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ta phải qua mấy bước? Nêu nội dung từng bước
- Để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ta phải qua 4 bước:
B1: Tìm ĐKXĐ của phương trình .
B2: Quy đồng mẩu hai vế của phương trình rồi khử mẫu.
B3: Giải phương trình vừ nhận được.
B4: Các giátrị thỏa mãn ĐKXĐ của phương trình chính là nghiệm của phương trình đã cho.
Hoạt động 6: Củng cố (5 ph) 
Trắc nghiệm:
1) Tập xác định của phương trình là: 
a) x ≠ 1 b) x ≠ 2 c) x ≠ 1và x ≠ 2 d) x ≠- 1và x ≠- 2
2) Nghiệm của phương trình là:
a) x = 0 b) x = -1 c) x = -3 d) Vô nghiệm.
Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà: ( 2 ph)
Coi kỹ phương pháp tìm ĐKXĐ của phương trình.
Học thuộc các buóc giải phương trình chứa ẩn ở mẫu.
Hãy tìm ĐKXĐ các phương trình của bài tập 27, 28 SGK.
Coi trước phần ví dụ áp dụng.
Nhận xét tiết học