Giáo án Đại số Lớp 8 (Công văn 5512) - Chương 4: Bất phương trình bậc nhất một ẩn

 Chương IV: BẤT PHƯƠNG TRèNH BẬC NHẤT MỘT ẨN
 Đ1. LIỆN HỆ GIỮA THỨ TỰ VÀ PHẫP CỘNG
I. MỤC TIấU:
.
2.Kĩ năng: Biết chứng minh bất đẳng thức nhờ so sỏnh giỏ trị cỏc vế ở bất đẳng thức 
hoặc vận dụng tớnh chất liờn hệ giữa thứ tự và phộp cộng.
3. Phẩm chất: Giỏo dục cho HS tớnh cẩn thận, chăm chỉ, trung thực, trỏch nhiệm, 
nghiờm tỳc trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Giỏo viờn: SGK, bảng phụ, thước thẳng, phấn màu.
2. Học sinh: Dụng cụ học tập.
III. TIẾN TRèNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
1. Hoạt độnng khởi động: 
 Giới thiệu chương IV
- Mục tiờu: Giỳp HS biết được nội dung cơ bản của chương IV
- Nội dung: Trả lời cõu hỏi
- Hỡnh thức tổ chức: Cỏ nhõn
- Sản phẩm: Nội dung chương IV
 Nội dung Sản phẩm
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:
 - Ở chương III chỳng ta đó học về pt biểu thị quan hệ - Quan hệ bằng nhau
 như thế nào giữa hai biểu thức.?
 - Nếu hai biểu thức khụng bằng nhau ta biểu thị bằng 
 Dấu >;<
 dấu gỡ ? - Mối quan hệ dố gọi là gỡ ?
 GV: quan hệ khụng bằng nhau được biểu thị qua bất - Dự đoỏn cõu trả lời.
 đẳng thức, bất pt. Qua chương IV cỏc em sẽ được 
 biết về bất đẳng thức, bất pt, cỏch chứng minh một 
 bất đẳng thức, cỏch giải một số bất phương trỡnh đơn 
 giản, cuối chương là pt chứa dấu giỏ trị tuyệt đối. Bài 
 đầu ta học: Liờn hệ giữa thứ tự và phộp cộng.
3. Hỡnh thành kiến thức: 
- Mục tiờu: HS củng cố cỏch so sỏnh cỏc số thực, biết khỏi niệm bất đẳng thức, tớnh 
chất liờn hệ giữa thứ tự và phộp cụng..
- Phương phỏp/Kĩ thuật dạy học: thuyết trỡnh, gợi mở, nờu vấn đề, thảo luận, gợi 
mở.
- Hỡnh thức tổ chức hoạt động: Hoạt động cỏ nhõn, nhúm.
- Phương tiện dạy học: SGK
- Sản phẩm: HS so sỏnh được cỏc số thực.
 Nội dung Sản phẩm
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Nhắc lại thứ tự trờn tập hợp số
 - GV: Trờn tập hợp cỏc số thực, khi so Trờn tập hợp số thực, khi so sỏnh hai số a và 
 sỏnh hai số a và b xảy ra những trường b, xảy ra một trong 3 trường hợp sau : 
 hợp nào?
 + Số a bằng số b (a = b)
 + Số a nhỏ hơn số b (a< b)
 + Số a lớn hơn số b (a > b)
 - Yờu cầu HS quan sỏt trục số trang 35 
 Trờn trục số nằm ngang điểm biểu diễn số 
 SGK rồi trả lời: Trong cỏc số được biểu 
 nhỏ hơn ở bờn trỏi điểm biểu diễn số lớn hơn. 
 diễn trờn trục số đú, số nào là số hữu tỉ? 
 số nào là vụ tỉ? so sỏnh 2 và 3. ?1 : a) 1,53 < 1,8
 - GV: Yờu cầu HS làm ?1 b) 2,37 > 2,41
 c) = ; d) < - GV: Với x là một số thực bất kỳ hóy so a lớn hơn hoặc bằng b, Kớ hiệu : a b : 
sỏnh x2 và số 0?
 a nhỏ hơn hoặc bằng b, Kớ hiệu: a b.: 
- GV: Với x là một số thực bất kỳ hóy so 
 c là số khụng õm , c 0.
sỏnh 
- x2 và số 0?
 HS trả lời
GVchốt kiến thức.
GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 2. Bất đẳng thức.
- GV: Giới thiệu cỏc dạng của bất đẳng Ta gọi hệ thức dạng a b ; 
thức, chỉ ra vế trỏi, vế phải.
 a b ; a b) là bất đẳng thức, với a là vế 
- Yờu cầu hs lấy vớ dụ, chỉ ra vế trỏi vế trỏi, b là vế phải của bất đẳng thức
phải ?
 Vớ dụ 1 : bất đẳng thức :7 + (3) > 5
- HS: Lấy vớ dụ.
 vế trỏi : 7 + (3); vế phải : 5.
GV chốt kiến thức.
GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 3. Liờn hệ giữa thứ tự và phộp cộng.
- GV: Yờu cầu HS làm ?2 + Khi cộng 3 vào cả hai vế của bất đẳng 
 thức :4 < 2 thỡ được bất đẳng thức : 
- So sỏnh -4 và 2 ?
 4+3 < 2+3
- Khi cộng 3 vào cả 2 vế đc bđt nào?
 ?2 : + Khi cộng 3 vào cả hai vế của bất đẳng 
- GV yờu cầu HS nờu tớnh chất liờn hệ giữa 
 thức: - 4 < 2 thỡ được bất đẳng thức: 
thứ tự và phộp cộng.
 - 4+3 < 2+3.
 b)Dự đoỏn: Nếu -4 < 2 thỡ -4 + c < 2 + c.
 ● Tớnh chất :
HS trả lời. Với 3 số a, b và c ta cú : 
GV chốt kiến thức. Nếu a < b thỡ a + c < b + c
 Nếu a > b thỡ a + c > b +c Nếu a b thỡ a + c b + c
 Nếu a b thỡ a + c b + c
 Hai bất đẳng thức : 2 1 
 và -3 > -7) được gọi là hai bất đẳng thức cựng 
 chiều.
 Vớ dụ : Chứng tỏ 
 - GV: Yờu cầu HS làm ?3, ?4
 2003+ (-35) < 2004+(- 35) 
 Theo tớnh chất trờn, cộng - 35 vào cả hai vế 
 HS trả lời. của bất đẳng thức 2003 < 2004 suy ra 
 GV chốt kiến thức. 2003+ (- 35) < 2004+(- 35)
 ?3 : Cú 2004 > 2005 
 GV giới thiệu tớnh chất của thứ tự và 2004 +(-777) > -2005 + (-777)
 phộp cộng cũng chớnh là tớnh chất của 
 bất đẳng thức ?4 : Cú 2 < 3 (vỡ 3 = 9 )
 Suy ra 2 +2 < 3+2 Hay 2 +2 < 5
IV.HOẠT ĐỘNNG LUYỆN TẬP 
- Mục tiờu: Củng cố mối quan hệ giữa thứ tự và phộp cộng 
- Phương phỏp/kỹ thuật tổ chức: Đàm thoại. gợi mở, vấn đỏp
- Hỡnh thức tổ chức: Cỏ nhõn
- Phương tiện: SGK 
- Sản phẩm: Làm bài 1 , 2a sgk
 Nội dung Sản phẩm
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: Bài 1 sgk/37 
 - Làm bài 1 sgk a)Sai ; b) Sai ; c) Đỳng; d)Đỳng
 HS đứng tại chỗ trả lời. - Làm bài 2a Bài 2a) SGK/37 
 1 HS lờn bảng thực hiện a+1< b+1
V. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
 Mục tiờu: Vận dụng cỏc kiến thức đó học vào bài toỏn. Nhằm mục đớch phỏt triển 
năng lực tự học, sỏng tạo, tớch cực
Nội dung: Làm bài tập, xem trước bài sau “ liờn hệ giữa thứ tự và phộp nhõn”
Sản phẩm: Bài làm của HS trỡnh bày trờn vở
Phương thức tổ chức: HS hoạt động cỏ nhõn
 Nội dung Sản phẩm
 Học thuộc cỏc tớnh chất của bđt. Bài làm cú sự kiểm tra của tổ trưởng
 -Làm cỏc bài 2 đến 4 sgk / 37.
 - Xem trước bài “ liờn hệ giữa thứ tự và 
 phộp nhõn”
 Đ2. LIấN HỆ GIỮA THỨ TỰ VÀ PHẫP NHÂN
I. MỤC TIấU: 1. Kiến thức: + Hiểu được tớnh chất liờn hệ giữa thứ tự đối với phộp nhõn 
 + Nắm được tớnh chất bắc cầu của tớnh thứ tự.
2. Kỹ năng: Biết ỏp dụng một số tớnh chất cơ bản của bất đẳng thức để so sỏnh hai 
số hoặc chứng minh BĐT: a ac 0 và ac > bc với c < 0 .
3. Phẩm chất: Giỏo dục cho HS tớnh cẩn thận, chăm chỉ, trung thực, trỏch nhiệm, 
nghiờm tỳc trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Giỏo viờn: SGK, bảng phụ, thước thẳng, phấn màu.
2. Học sinh: ễn lại tớnh chất liờn hệ giữa thứ tự và phộp cộng
III. TIẾN TRèNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
 Cõu hỏi Đỏp ỏn
 - Phỏt biểu tớnh chất về liờn hệ giữa thứ - Sgk
 tự và phộp cộng (4 đ) -
 Từ -2 -2 + 5 < 3 + 5
 - Điền dấu > hoặc < vào ụ vuụng (6 đ)
 Từ -2 -2 + (- 509) < 3 + (- 509)
 + Từ -2 -2 + 5 3 + 5
 + Từ -2 -2 + (- 509) 3 + (- 
 509)
3.Hoạt động khởi động: 
Mở đầu
- Mục tiờu: Giỳp HS suy nghĩ mối quan hệ giữa thứ tự và phộp nhõn.
- Phương phỏp/kỹ thuật tổ chức: Đàm thoại. gợi mở, vấn đỏp
- Hỡnh thức tổ chức: Cỏ nhõn
- Phương tiện: SGK 
- Sản phẩm: Liờn hệ giữa thứ tự và phộp nhõn
 Nội dung Sản phẩm GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:
 Nếu ta nhõn vào hai vế của bất đẳng thức - -4 < 6
 trờn với 2 thỡ ta sẽ được bất đẳng thức nào 
 ?
 - Phộp nhõn
 - Đú là quan hệ giữa thứ tự và phộp toỏn 
 gỡ ?
 - Bài hom nay ta sẽ tỡm hiểu mối quan hệ 
 đú.
4. Hỡnh thành kiến thức: 
- Mục tiờu: HS biết tớnh chất liờn hệ giữa thứ tự với số dương, biết tớnh chất liờn hệ 
giữa thứ tự với số õm và biết tớnh chất bắc cầu của thứ tự.
- Phương phỏp/Kĩ thuật dạy học: Thuyết trỡnh, gợi mở, nờu vấn đề, thảo luận.
- Hỡnh thức tổ chức hoạt động: Hoạt động cỏ nhõn, cặp đụi.
- Phương tiện dạy học: SGK
- Sản phẩm: HS so sỏnh được cỏc tớch.
 Nội dung Sản phẩm
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1) Liờn hệ giữa thứ tự và phộp nhõn với 
 số dương:
 - GV nờu vớ dụ, hớng dẫn HS tớnh và so 
 sỏnh, sau đú GV minh họa trờn trục số. Ví dụ: Từ -2 -2.2< 3.2 
 - GV nờu vớ dụ khỏc, yờu cầu HS so sỏnh Từ -2 -2.5091 < 3.5091
 - Vậy khi nhõn hai vế của bất đẳng thức - + Tổng quát: 
 2 < 3 với số c dương thỡ ta sẽ đợc bất 
 Từ -2 -2.c 0) 
 đẳng thức nào ?
 * Tính chất: Với 3 số a, b, c,& c > 0 :
 - Từ cỏc vớ dụ GV hướng dẫn HS hoàn 
 thành phần tổng quỏt trờn bảng phụ và Nếu a < b thì ac < bc; 
 phỏt biểu.
 Nếu a b thì ac bc
 - GV: Hướng dẫn HS lấy ví dụ
 Nếu a > b thì ac > bc - GV ghi ?2, gọi HS trả lời Nếu a b thì ac bc
- Yêu cầu HS giải thích * Phát biểu: sgk/38
HS thực hiện, GV chốt kiến thức + Ví dụ: Từ a 7a < 7b 
 ?2 a) (- 15,2).3,5 < (- 15,08).3,5
 b) 4,15. 2,2 > (-5,3) . 2,2
GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 2) Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với 
 số âm
- GV: Nêu ví dụ, hướng dẫn HS thực 
hiện. Ví dụ : Từ -2 (-2) .(-2) > 3 . (-2)
- GV minh họa trên trục số Từ -2 (-2) . (-5 > 3. (-5)
- GV: Nêu ví dụ khác, yêu cầu HS so Từ -2 (-2) . (-345) > 3 . (-345)
sánh, 
 + Tổng quát: 
H: Khi nhân hai vế của bất đẳng thức 
 Từ -2 - 2. c > 3.c ( c < 0)
-2 < 3 với số c âm thì ta sẽ đợc bất 
đẳng thức nào ? * Tính chất: Với 3 số a, b, c,& c < 0 :
- GV: chốt lại yêu cầu HS hoàn thành + Nếu a bc
tính chất dới dạng tổng quát trên bảng 
 + Nếu a > b thì ac < bc
phụ. 
 + Nếu a b thì ac bc
GV: Giới thiệu hai bất đẳng thức nguợc 
chiều + Nếu a b thì ac bc
- Yêu cầu HS phát biểu thành lời * Phát biểu: sgk/39
 GV: Nhấn mạnh: bất đẳng thức đổi Ví dụ: từ a -5a > -5b (nhân hai vế 
chiều của BĐT a < b với -5)
- GV: Hướng dẫn HS lấy ví dụ ?4 Từ - 4a > - 4b => a < b (nhân hai vế 
 1
- Hướng dẫn HS làm ?4 , ?5 
 của BĐT - 4a > - 4b với 4 )
* Từ ?5, GV chốt lại nêu tính chất liên 
 ?5 Tương tự phép nhân
hệ giữa thứ tự với cả phép nhân và 
phép chia. HS thực hiện, GV chốt kiến thức
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: 3) Tính chất bắc cầu của thứ tự
 - GV: 3 số a, b, c nếu a < b & b < c thì + Nếu a < b & b < c thì a < c
 ta có kết luận gì về a và c ?
 Ví dụ: Cho a > b. 
 - GV: Giới thiệu tính chất bắc cầu.
 Chứng minh: a + 2 > b - 1
 - Nhắc HS: Tương tự, các thứ tự lớn hơn 
 Giải
 (>), nhỏ hơn hoặc bằng ( ), lớn hơn 
 hoặc bằng ( ) cũng có tính chất bắc Từ a > b => a + 2 > b + 2 (Cộng vào hai 
 cầu. vế của BĐT a > b với 2) (1)
 - áp dụng: Hướng dẫn HS làm ví dụ Từ 2 > - 1 => b + 2 > - 1 + b (Cộng vào 
 sgk hai vế của BĐT 2 > -1 với b) (2)
 HS thực hiện, GV chốt kiến thức Từ (1) và (2) suy ra a + 2 > b - 1 (theo tính 
 chất bắc cầu)
IV. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiờu: Củng cố quan hệ giữa thứ tự và phộp nhõn
- Phương phỏp/kỹ thuật tổ chức: Đàm thoại. gợi mở, vấn đỏp
- Hỡnh thức tổ chức: Cỏ nhõn
- Phương tiện: SGK 
- Sản phẩm: Bài 5, 7 SGK
 Nội dung Sản phẩm
 GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:
 - Cỏ nhõn HS làm bài 5 sgk
 Đứng tại chỗ trả lời, GV ghi bảng Bài 5 sgk/39 a) Đỳng vỡ: - 6 0 nờn (- 6). 5 < 
 (- 5). 5
 b) Sai vỡ: -6 (-
 5) . (-3)
 c) Sai vỡ: -2003 < 2004 và -2005 < 0 
 nờn (-2003) . (-2005) > 2004 . (-2005)
 - Làm bài 7 sgk
 d) Đỳng vỡ: x2 0  x nờn - 3 x2 0
 GV hướng dẫn trỡnh bày cõu a
 Bài 7 SGK/40 
 2 HS lờn bảng làm 2 cõu b, c
 12a a > 0 ; 
 4a a < 0 ; 
 -3a > -5a => a > 0
4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiờu: Vận dụng cỏc kiến thức đó học vào bài toỏn. Nhằm mục đớch phỏt triển 
năng lực tự học, sỏng tạo, tớch cực
Nội dung: Làm bài tập
Sản phẩm: Bài làm của HS trỡnh bày trờn vở
Phương thức tổ chức: HS hoạt động cỏ nhõn
 Nội dung Sản phẩm
 - Học kĩ cỏc tớnh chất liờn hệ giữa thứ tự Bài làm cú sự kiểm tra của tổ trưởng
 đối với phộp cộng và phộp nhõn.
 - Làm cỏc bài tập: 6, 8, 9, 10, 13, 14/40 
 sgk.