§9. BIẾN ĐỔI CÁC BIỂU THỨC HỮU TỈ
GIÁ TRỊ CỦA PHÂN THỨC
I-MỤC TIÊU
1/ Kiến thức:
HS có khái niệm về biểu thức hữu tỉ, biết rằng mỗi phân thức và mỗi đa thức đều là những biểu thức hữu tỉ.
HS biết cách biểu diễn một biểu thức hữu tỉ dưới dạng một dãy những phép toán trên những phân thức và hiểu rằng biến đổi một biểu thức hữu tỉ là thực hiện các phép toán trong biểu thức để biến nó thành một phân thức đại số.
2/ Kỹ năng:
HS có kỹ năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số.
HS biết cách tìm điều kiện của biến để giá trị của phân thức được xác định.
Ngày soạn:1/12/2010 Tiết 34 §9. BIẾN ĐỔI CÁC BIỂU THỨC HỮU TỈ GIÁ TRỊ CỦA PHÂN THỨC I-MỤC TIÊU 1/ Kiến thức: HS có khái niệm về biểu thức hữu tỉ, biếùt rằng mỗi phân thức và mỗi đa thức đều là những biểu thức hữu tỉ. HS biết cách biểu diễn một biểu thức hữu tỉ dưới dạng một dãy những phép toán trên những phân thức và hiểu rằng biến đổi một biểu thức hữu tỉ là thực hiện các phép toán trong biểu thức để biến nó thành một phân thức đại số. 2/ Kỹ năng: HS có kỹ năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số. HS biết cách tìm điều kiện của biến để giá trị của phân thức được xác định. II-CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: Bảng phụ ghi bài tập và quy tắc, phấn màu,.thước kẻ. HS:-.Bảng nhóm, phấn viết bảng, -.Ôn tập các phép toán côïng, trừ, nhân, chia, rút gọn phân thức; điều kiện để một tích 0 III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Phương pháp gợi mở vấn đáp đan xen HĐ nhóm IV-TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Th.Gian Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng 5 ph Hoạt động 1 : KIỂM TRA GV nêu yêu cầu kiểm tra: -Phát biểu quy tắc chia phân thức. Viết công thức tổng quát. -Chữa bài tập 37 (b) trang 23 SBT. Thực hiện phép tính (chú ý đến quy tắc đổi dấu) GV nhận xét cho điểm HS. GV nhấn mạnh: + Khi biến chia thành nhân phải nghịch đảo phân thức chia. + Nếu tử và mẫu có hai nhân tử là các đa thức đối nhau cần đổi dấu để rút gọn. Một HS lên bảng kiểm tra. -Phát biểu quy tắc chia phân thức. Viết oông thức tổng quát. (trang 54 SGK). HS lên bảng chữa bài tập Bài tập 37 (b) trang 23 SBT Giải: HS nhận xét câu trả lời và bài làm của bạn. 5 ph Hoạt động 2 : 1. BIỂU THỨC HỮU TỈ GV : Cho các biểu thức sau: Các biểu thưc: Em hãy cho biết các biểu thức trên biểu thức nào là phân thức? Biểu thức nào biểu thị phép toán gì trên các phân thức? (GV đưa đề bài lên bảng phụ) GV lưu ý HS: Một số, một đa thức được coi là một phân thức. GV giới thiệu : Mỗi biểu thức là một phân thức hoặc biểu thị một dãy các phép toán : cộng, trừ, nhâ, chia trên những phân thức là những biểu thức hữu tỉ. GV yêu cầu HS tự lấy 2 ví dụ về biểu thức hưu tỉ. là các phân thức. Biểu thức là phép cộng hai phân thức. Biểu thức : là dãy tính gồm phép cộng và phép chia thực hiện trên các phân thức. Hai HS lên bảng viết ví dụ biểu thức hữu tỉ. 12 ph Hoạt động 3 : 2. BIẾN ĐỔI MỘT BIỂU THỨC HỮU TỈ THÀNH MỘT PHÂN THỨC GV: Ta biết trong tập hợp các phân thức đại số có các phép toán : cọng, trừ, nhân, chia. Aùp dụng quy tắc các phép toán đó ta có thể biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức. GV hướng dẫn HS dùng ngoặc đơn để viết phép chia theo hàng ngang. Sau đó đặt câu hỏi : Ta sẽ thực hiện dãy tính này theo thứ tự nào? GV sau khi phân tích, gọi một HS lên bảng thực hiện phép tính. HS : Phải làm phép tính trong ngoặc trước, ngoài ngoặc sau. HS lên bảng làm tiếp. Ví dụ1 : Biến đổi biểu thức. A = thành một phân thức A= GV yêu cầu HS làm Biến đổi biểu thức thành một phân thức GV nhắc nhở : Hãy viếùt phép chia theo hàng ngang. GV yêu cầu HS hoạt đôïng nhóm làm bài 46 (b) trang 57 SGK. Một HS lên bảng làm, cả lớp làm vào vở. HS hoạt đôïng theo nhóm. Đại diện một nhóm lên trình bày bài. Kiểm tra vài bài nhóm khác. Giải : Bài 46 (b) trang 57 SGK. 12 ph Hoạt động 4: 2 . GIÁ TRỊ CỦA PHÂN THỨC GV: Cho phân thức . Tính giá trị phân thức tại x = 2 ; x = 0. GV: Vậy điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là gì? GV yêu cầu HS đọc SGK trang 56 đoạn “ Giá trị của phân thức” và hỏi: - Khi nào phải tìm điều kiện xác định của phân thức? - Điều kiện xác định của phân thức là gì? GV đưa ví dụ 2 trang 56 lên bảng phụ. Gọi 1 HS lên bảng tính HS : Phân thức được xác định với những giá trị của biến để giá trị tương ứng của mẫu khác 0 Một HS đọc to SGK. Các HS khác theo dõi SGK. - Khi làm những bài toán liên quan đến giá trị của phân thức thì trước hết phải tìm điều kiện xác định của phân thức. - Điều kiện xác định của phân thức là điều kiện của biến để mẫu thức khác 0. Giải : - Tại x = 2 thì = - Tại x = 0 thi = phép chia không thực hiện được nên giá trị phân thức không xác định. GV hỏi: + Phân thức được xác định khi nào? + x = 2004 có thoả mãn điều kiện xác định của phân thức không? + Vậy để tính giá trị của phân thức tại x = 2004 ta nên làm thế nào? GV yêu cầu HS làm HS trả lời: HS làm vào vở, một HS lên bảng làm 9 ph Hoạt động 5 : LUYỆN TẬP CỦNG CỐ GV yêu cầu HS làm bài tập 47 trang 57 SGK. Bài 48 trang 58 SGK HS cả lớp làm bài vào vở. Hai HS lên bảng làm HS làm bài. Hai HS lên bảng làm câu a, b. tiếp theo hai HS khác làm câu c, d. Bài tập 47 trang 57 SGK. Giải: a) Giá trịđược xác định ĩ 2x +4 0ĩ 2x -4 ĩx -2 b) Giá trị xác định ĩ x2 -1 0 ĩ x2 1 ĩ x 1 Bài 48 trang 58 SGK Giải: 2 ph Hoạt động 6 : HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Bài tập vê nhà : 50, 51, 53, 54, 55 trang 58, 59 SGK. Ôân tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, ước của số nguyên.
Tài liệu đính kèm: