Điều tra gian lận thi cử

Hơn 400/500 thí sinh nói có gian lận thi cử
Tuổi Trẻ – 58 phút trước
Email
In ra
TT - Phần lớn thí sinh được hỏi trong cuộc thăm dò thừa nhận đã có rất nhiều hình thức gian lận thi cử trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2012, từ hỏi bài nhau, mang tài liệu vào phòng thi cho đến tổ chức giải bài tập thể... 
>> Cần sửa ngay lương giáo viên
>> Phụ huynh Thái Nguyên đồng tình cách dạy 'yêu cho roi...'
Và giám thị dường như làm ngơ trước những trò gian lận ấy.
Nhóm phóng viên Tuổi Trẻ vừa phối hợp với một số nhà xã hội học thực hiện thăm dò trên 500 thí sinh từ 36 tỉnh thành về tính nghiêm túc ở kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay. Kết quả: 84,6% thí sinh trong số đó thừa nhận có xuất hiện hiện tượng tiêu cực tại nơi các bạn dự thi.
Thí sinh chuẩn bị “phao” trước khi vào phòng thi tốt nghiệp THPT 2012 - Ảnh: Hà Bình 
Cuộc thăm dò xuất phát từ trăn trở của một số nhà xã hội học khi theo dõi tình hình giáo dục nước nhà. Một vị trong nhóm này băn khoăn: “Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2012 có tỉ lệ đỗ tốt nghiệp rất cao với gần 98% học sinh thi đỗ”. 
Việc thăm dò được thực hiện theo hình thức phát phiếu ngẫu nhiên sau buổi thi đầu tiên tại nhiều điểm thi trong đợt thi tuyển sinh ĐH thứ hai và đợt thi CĐ vừa qua trên địa bàn TP.HCM. Do thực hiện theo hình thức ngẫu nhiên tại TP.HCM nên kết quả thăm dò thu nhận được chủ yếu là của các thí sinh phía Nam. Cụ thể, thí sinh được hỏi đến từ các vùng, miền như Đông Nam bộ (233 thí sinh), Tây Nam bộ (105 thí sinh), miền Trung (99 thí sinh), Tây nguyên (61 thí sinh).
Từ “hỏi bài” đến... “nhìn bài”
ThS Đổng Ngọc Lập (giám đốc Sở GD-ĐT Tây Ninh): Tỉ lệ cao khiến dư luận nghi ngờ
Tôi cho rằng qua cuộc thăm dò này, có thể nơi này nơi kia có hiện tượng tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT các em mới nói như vậy, chứ không bịa ra được. Tuy nhiên, chúng ta nên nhìn nhận ở hai góc độ: Thứ nhất, đó có thể là những hiện tượng các em nhìn thấy, nghe thấy tại nơi mình dự thi. Thứ hai, đó cũng có thể là do các em bị tác động nhiều từ báo chí, truyền thông về những vụ như Đồi Ngô, những việc quay cóp, tài liệu từ những nơi khác và “liên tưởng” khi đưa ra ý kiến trong thăm dò. Tôi không dám nói có tiêu cực nhưng với tỉ lệ tốt nghiệp THPT của cả nước lên quá cao (trên 97%) đã khiến dư luận nghi ngờ về thực chất.
HÀ BÌNH ghi
Khi được hỏi về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2012, có đến 84,6% (423/500) số thí sinh được hỏi cho biết có diễn ra hiện tượng tiêu cực dưới nhiều hình thức khác nhau tại nơi các bạn dự thi. Trong đó, phổ biến nhất là các hiện tượng như nhìn bài của nhau, trao đổi bài cùng nhau trong khi thi. Thậm chí thí sinh cũng cho biết có cả việc giám thị làm ngơ khi thí sinh hỏi bài, xem tài liệu và kể cả việc... tổ chức giải bài thi tập thể nơi các bạn dự thi. 
Những hiện tượng tiêu cực cụ thể được thí sinh cho rằng có diễn ra tại nơi mình dự thi với những mức độ gần như phổ biến như sau: có đến 84,2% cho biết có hiện tượng “hỏi bài nhau trong khi thi”. Còn hiện tượng “nhìn bài của nhau trong khi thi” cũng có đến 83,5% cho biết có diễn ra.
“Giải bài tập thể”
Ngoài ra, một số hiện tượng tiêu cực khác tuy có tỉ lệ thấp hơn nhưng cũng được thí sinh nhìn nhận có diễn ra trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay tại nơi các bạn dự thi như “giám thị làm ngơ khi thí sinh hỏi bài nhau” với 36,4%. Hay như hiện tượng “trao đổi tài liệu trong khi thi” cũng có 23,4%, “mang tài liệu vào phòng thi” có 20,6% cho biết có diễn ra.
Đáng chú ý, những hiện tượng tiêu cực nghiêm trọng hơn như “giám thị làm ngơ cho thí sinh xem tài liệu”, “giám thị gợi ý giải bài cho thí sinh”, “mang điện thoại di động vào phòng thi” và “mang tài liệu vào phòng thi để xem”... cũng lần lượt có 13,5%, 10,4%, 13,7% và 11,8% thí sinh khi được hỏi cho biết có diễn ra nơi mình dự thi. Thậm chí 11,3% số thí sinh được hỏi còn cho biết hiện tượng tổ chức “giải bài tập thể” diễn ra tại nơi mình dự thi tốt nghiệp THPT năm nay.
Về mức độ, các hành vi tiêu cực theo từng địa phương, thí sinh từ 36 tỉnh, thành thuộc khu vực Đông Nam bộ, Tây Nam bộ, miền Trung, Tây nguyên... đều nhìn nhận nơi mình dự thi tốt nghiệp THPT năm nay có xảy ra tiêu cực. Tuy nhiên, hành vi và mức độ tiêu cực ở mỗi nơi khác nhau. Chẳng hạn với hành vi “giám thị làm ngơ cho thí sinh hỏi bài nhau”, có nơi 51,1% thí sinh được hỏi nhìn nhận có diễn ra nhưng cũng có nơi chỉ có 15,6% thí sinh nhìn nhận. Hay như hành vi “giải bài tập thể” có nơi 14,8% thí sinh được hỏi nhìn nhận có xảy ra và ở nơi khác là 13,0%... Tỉ lệ này được thống kê căn cứ trên tỉnh thành mà thí sinh cho biết mình dự thi tốt nghiệp THPT năm nay.
Sau khi thực hiện xong cuộc thăm dò, nhà xã hội học này kết luận: “Tôi không nghĩ kết quả cuộc thăm dò này mang tính chất đại diện cho toàn thể thí sinh đã dự thi tốt nghiệp THPT ở các tỉnh thành trên cả nước. Nhưng tôi cho rằng kết quả này là một cơ sở ban đầu để lý giải vì sao tỉ lệ tốt nghiệp THPT của chúng ta lại cao ngất ngưởng như đã thấy”.
TS Trịnh Hòa Bình (Viện Xã hội học): 500 phiếu là con số không nhỏ
Để làm cuộc thăm dò xã hội học thì dung lượng mẫu khảo sát tối thiểu phải là 30 và số mẫu càng nhiều, độ chính xác càng cao. Ngoài ra, độ chính xác của vấn đề cần thăm dò còn lệ thuộc vào phương pháp khảo sát. 
Trong bối cảnh thực trạng tiêu cực thi cử còn bị bưng bít như hiện nay, việc thực hiện phương pháp thăm dò khách quan để tìm hiểu sự thật về tính nghiêm túc hay không nghiêm túc của kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng là cách làm tốt. Tôi cho rằng 500 phiếu khảo sát được phát ra là con số không nhỏ. Mẫu câu hỏi của khảo sát cũng đa dạng. Việc chọn thí sinh là đối tượng chính để thăm dò ý kiến cũng phù hợp vì so với các đối tượng khác như nhà quản lý, cán bộ, giáo viên tham gia kỳ thi thì thí sinh là đối tượng có thể trả lời khách quan hơn.
Tuy nhiên số tỉnh thành được thực hiện việc thăm dò khá nhiều (36 tỉnh thành), với 500 mẫu khảo sát thì trung bình mỗi tỉnh thành chỉ thăm dò 13-14 phiếu. Nếu có thể tăng số phiếu thăm dò nhiều lên nữa sẽ thuyết phục hơn. Ngoài đối tượng thăm dò là thí sinh, cũng nên tiếp cận những nhóm đối tượng đa dạng khác.
V.HÀ ghi
GS Phạm Minh Hạc (chủ tịch Hội Cựu giáo chức Việt Nam): Các em đã nói thật
Tôi cho rằng các em được hỏi đã nói thật về những hiện tượng gian dối, không trung thực, quay cóp... diễn ra tràn lan, phổ biến trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay. Qua đó thấy được có cơ quan đưa ra tuyên bố này, tuyên bố khác về kỳ thi nghiêm túc chỉ dựa vào báo cáo chung mà thôi.
Nghiên cứu về xã hội học giáo dục, tôi được biết những trường như THPT chuyên, trường tương đương chuyên mới có thể có tỉ lệ tốt nghiệp 100%. Các trường THPT dưới chuyên một chút cao nhất là có tỉ lệ tốt nghiệp 90% và trường trung bình khoảng 70-80%. Tôi có hỏi các cháu của tôi học ở Mỹ về nghỉ hè, các cháu cũng nói trường xuất sắc lắm ở Mỹ mới có thể tốt nghiệp 100%. Những trường trung bình khoảng 80%. Như vậy trong tình hình giáo dục của nước ra như hiện nay, không thể nào có tỉ lệ tốt nghiệp THPT của cả nước lên đến trên 97% được.
TS Vũ Thị Phương Anh (phó giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng và hỗ trợ chất lượng giáo dục thuộc Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ ngoài công lập): Mỗi địa phương “hành xử” một kiểu
Là kỳ thi quốc gia nhưng qua cuộc thăm dò, tôi thấy cách “hành xử” của nhiều địa phương có khác nhau trong việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT. Điều này thể hiện qua thăm dò, thí sinh nhìn nhận về hành vi, mức độ tiêu cực ở các địa phương, vùng miền có chênh lệch lớn. Chẳng hạn hành vi tiêu cực “giám thị làm ngơ khi thí sinh hỏi bài nhau” có nơi gấp ba lần nơi khác. Như vậy, vấn đề đặt ra là nên khen hay chê địa phương có tỉ lệ tốt nghiệp thấp nhưng thực chất?
TS Hồ Thiệu Hùng (nguyên giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM): Kết luận xác đáng
Các kết luận rút ra từ cuộc thăm dò đều xác đáng, nhất là các nhận định từ dữ liệu phân theo vùng. Qua đó, chúng ta cũng thấy tiêu cực “giải bài tập thể” không phải là cá biệt. Đây là lỗi nặng của thí sinh lẫn giám thị và thường mang tính tổ chức, được chuẩn bị sẵn chứ không phải ngẫu nhiên mà vi phạm.
NHÓM PV
Không có gì bất ngờ
Tuổi Trẻ – 8 giờ trước
Email
In ra
TT - Kết quả thăm dò ngẫu nhiên của Tuổi Trẻ cùng một số nhà xã hội học cho thấy 423/500 thí sinh được hỏi nhìn nhận có tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay được nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng: không có gì bất ngờ!
Thí sinh xem lại “phao” sau khi ra khỏi phòng thi tại hội đồng thi Trường THPT thị xã Phước Long (Bình Phước) trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2012 - Ảnh: HÀ BÌNH
PGS.TS Trần Xuân Nhĩ 
(nguyên thứ trưởng Bộ GD-ĐT):
Đậu quá cao như vậy là do gian lận thôi
Thú thật tôi chẳng bất ngờ lắm khi phần lớn thí sinh được hỏi nói rằng có xảy ra tiêu cực tại kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua. Bởi trước hết, tôi thấy tỉ lệ đậu tốt nghiệp THPT của cả nước năm nay gần đến 98% đã là... bất ngờ lắm rồi. Chính cái “bất ngờ” đó đến việc học sinh nói có gian lận thì tôi...chẳng có gì bất ngờ nữa. Nếu như Bộ GD-ĐT cho rằng đề thi vừa phải thì học sinh đậu quá cao như vậy là do gian lận thôi. Những thí sinh đã nói ra những điều nghe thấy, nhìn thấy tại kỳ thi đã thể hiện trách nhiệm của mình là nói lên sự thật.
Có điều tôi băn khoăn về cách thi cử, đánh giá học sinh của giáo dục nước ta hiện nay đã “đẩy” các em vào chỗ gian lận khi chỉ một kỳ thi là đánh giá một cấp học. Điều này, cộng với việc giám thị không nghiêm khắc, cộng với bệnh thành tích thì gian lận là khó tránh khỏi. Dối trá như vậy từ nhà trường, nay mai ra đời đi làm các em cũng dối trá. Khi đó giáo dục không còn là giáo dục nữa khi đã làm hư học trò.
TS Phạm Thị Ly 
(ĐH Quốc gia TP.HCM):
Tôi không ngạc nhiên chút nào
Tôi kể câu chuyện thế này. Có một giáo viên Pháp trong lần sang VN có dịp chứng kiến một buổi thi lấy chứng chỉ ngoại ngữ. Sau đó cô ấy bảo: “Trong một buổi sáng, tôi nhìn thấy những trò gian dối nhiều bằng toàn bộ trò gian dối mà tôi đã nhìn thấy trong cả cuộc đời tôi cộng lại”. Dẫn câu của giáo viên người Pháp để nói rằng tôi không ngạc nhiên chút nào khi học sinh nói về tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua và nghĩ rằng học trò nói thật.
Kết quả thăm dò này nhất quán với thông tin trước đây tôi đọc trên báo, rằng kết quả thi tốt nghiệp THPT năm nay rất mâu thuẫn với kết quả thi thử trước đó. Chẳng hạn năm học 2010-2011 tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPT trong kỳ thi thử của một tỉnh là 48,01%, nhưng chưa đầy một tháng sau tại kỳ thi quốc gia con số này lên đến 91,85%. Năm học 2011-2012 thi thử có tỉ lệ 46,9%, một tháng sau đạt đến 99,56%. Đặc biệt có nhiều trường tỉ lệ trong kỳ thi thử năm 2012 rất thấp nhưng kỳ thi quốc gia lại tăng một cách khó hiểu. 
Chẳng hạn có trường thi thử tốt nghiệp THPT đạt 2,2% nhưng kỳ thi thật đạt 99,56%; trường khác thi thử từ 3,1% tăng lên đến 99,29%; có trường thi thử 16,4% nhưng thi thật tăng lên đến 100%... Sự mâu thuẫn giữa thi thử và thi thật hoàn toàn phù hợp với kết quả thăm dò Tuổi Trẻ vừa thực hiện. Vì sao thi thử đậu thấp như vậy mà thi thật đậu nhiều như thế? Chắc chắn trong một thời gian ngắn như vậy không thể có “phép lạ” được từ 2-3% lên 100%. Thi thử không bị áp lực thành tích nên họ làm rất nghiêm túc. Và đó chính là kết quả thật!
GS Văn Như Cương 
(hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội):
Phản ánh đúng thực tế
Con số hơn 400/500 thí sinh khi được hỏi ngẫu nhiên nói có hiện tượng gian lận thi cử trong kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua không đáng ngạc nhiên và phản ánh đúng thực tế. Dù đó là hiện tượng hỏi bài nhau, trao đổi bài nhau, mang tài liệu, trao đổi giấy nháp cho nhau... đều là tiêu cực, vi phạm cả. Cho nên 84,6% theo thăm dò là phản ánh đúng sự thật. Ở thi tốt nghiệp THPT, giám thị không nỡ bắt học trò khi dùng tài liệu, hỏi bài, nhìn bài nhau nên “làm ngơ” vì thương học trò thì tôi cho là nhiều. Do đó học sinh nói đúng, không bịa ra cho thầy cô, bạn mình. Tuy nhiên, chúng ta cần đánh giá, phân loại vi phạm ấy có vi phạm nhỏ, vi phạm lớn và vi phạm cực kỳ nghiêm trọng.
HÀ BÌNH ghi