Đề thi học sinh giỏi môn: Ngữ văn 8 (Đề số 1)

PHÒNG GD-ĐT KRÔNG NÔ	
TRƯỜNG THCS NÂM N’ĐIR	ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI 
MÔN: NGỮ VĂN 8
Thời gian làm bài : 120 phút.
	ĐỀ SỐ: 1
Câu 1: 4 điểm:
 Bài thơ “Viếng lăng Bác”- Viễn Phương viết:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”.
 ( Ngữ Văn 9- tập 1)
a. Chỉ ra nét độc đáo về nghệ thuật trong 2 câu thơ trên.
b. Viết đoạn văn ngắn khoảng 10 câu bình về giá trị nghệ thuật của hình ảnh thơ ấy.
Câu2: ( 8 điểm ).
Có ý kiến cho rằng: “ Từ hình thức đấu lý chuyển sang đấu lực giữa Chị Dậu và 2 tên tay sai, trong “ Tức nước vỡ bờ” – Tắt đèn của Ngô Tất Tố là một quá trình phát triển rất lô gíc, vừa mang giá trị nhân văn lớn lại có sức tố cáo cao”.
Em có đồng ý với ý kiến ấy không? Trình bày ý kiến của em, qua văn bản “Tức nước vỡ bờ”.
Câu3: ( 8 điểm ). Chân dung Hồ Chí Minh qua: “ Tức cảnh Pác bó”, “ Ngắm trăng”, “ Đi đường” – Ngữ văn lớp 8 – tập 2.
PHẦN: ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM.
Câu 1( 4 điểm ) 
* Xác định biện pháp tu từ: ẩn dụ – hình ảnh “mặt trời” ở câu thứ 2 là Bác Hồ (1 điểm).
* Viết đoạn văn (3 điểm).
- Cần đạt yêu cầu sau: 
a. Hình thức:
- Đảm bảo yêu cầu của một đoạn văn: Không quá dài, quá ngắn ( 0,5).
- Xác định được câu chủ đề ( quy nạp – diễn dịch ) ( 0,5).
- Chú ý diễn đạt, lỗi chính tả, hành văn,.
b, Nội dung:
* Ý nghĩa hình ảnh mặt trời: Đem lại ánh sáng cho con người, cho muôn loài -> Cuộc sống không thể thiếu( 0,5).
- Hai câu có 2 hình ảnh mặt trời: 
+ Câu 1: Mặt trời của thiên nhiên ( hình ảnh mặt trời thực).
+ Câu2: Mặt trời biểu tượng – Chủ tịch Hồ Chí Minh => Sử dụng hình ảnh ẩn dụ. đối với dân tộc VN Bác chính là mặt trời – Người đem lại độc lập tự do , cuộc sống ấm no cho nhân dân VN(0,5).
- Viễn Phương liên tưởng hình ảnh mặt trời của tự nhiên so sánh với vị lãnh tụ dân tộc VN -> Nói đến sự vĩ đại của Bác trong lòng nhân dân VN.	(0,5)
=> Dù Bác mất nhưng tư tưởng của Bác “ vẫn là kim chỉ nam” dẫn đường cho dân tộc VN ( 0,5).
Câu 2: ( 8 điểm ).
Đảm bảo yêu cầu sau:
a. Hình thức:
- Đầy đủ bố cục 3 phần ( 0, 5)
- cách diễn đạt hành văn, trình bày ( 0,5).
b. Nội dung:
* Mở bài: Giới thiệu về tác giả - tác phẩm“ Tắt đèn” và “ Chị Dậu” ( 0,5).
-> Khẳng định ý kiến trên hoàn toàn hợp lý.
* Thân bài:
+ Đấu lý: Hình thức sử dụng ngôn ngữ - lời nói.
+ Đấu lực: Hình thức hành động.
=> Quá trình phát triển hoàn toàn lôgíc phù hợp với quá trình phát triển tâm lý của con người ( 0,5).
1. Hoàn cảnh đời sống của nhân dân Việt Nam trước Cách mạng ( 0,5).
2. Hoàn cảnh của gia đình Chị Dậu: Nghèo nhất trong những bậc cùng đinh ở làng Đông Xá ( 0,5).
3. Cuộc đối thoại giữa chị Dậu – Cai lệ – Bọn người nhà lý Trưởng ( 0,5).
+ Phân tích cuộc đối thoại ( từ ngữ xưng hô)-> hành động bọn cai lệ -> không có chút tình người.
+ Cai lệ – người nhà lý trưởng đến trói, đánh, bắt anh Dậu đang trong tình trạng ốm đau vì đòn roi, tra tấn, ngất đi - tỉnh lại -> Chị Dậu chuyển thành hành động.
-> Đó là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hành động chị Dậu.	(0,5)
=> Quy luật: “Tức nước vỡ bờ”- “có áp bức có đấu tranh”
4. Ý nghĩa: ( 2 điểm ).
 * Giá trị hiện thực: (0.5)
- Lột trần bộ mặt giả nhân của chính quyền thực dân.
 * Giá trị nhân đạo:(1điểm)
- Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của Chị Dậu.
 * Giá trị tố cáo:(0. 5)
- Thực trạng cuộc sống của người nông dân Việt Nam bị đẩy đến bước đường cùng ( liên hệ với lão Hạc, Anh Pha ( Bước đường cùng )).
-Hành động vô nhân đạo không chút tình người của bọn tay sai.
5. Mở rộng nâng cao vấn đề ( 1 ).
- Liên hệ số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến .
* Kết bài:(0.5)
- Khẳng định quy luật phát triển hoàn toàn tự nhiên -> đúng với sự phát triển tâm lý của con người.
- Cảm nghĩ của bản thân em.
Câu 3: ( 8 điểm ) : 
* Mở bài: Giới thiệu về Hồ Chí Minh (1.0) .
* Thân bài: 
1. Hoàn cảnh sáng tác 3 bài thơ ( 1.0).
2. Giới thiệu chân dung Hồ Chí Minh ( 4 điểm ).
* Đại nhân:(1.5đ) 
+ Yêu tổ quốc.
+ Yêu thiên nhiên.
+ yêu thương con người. 
* Đại trí:(1đ) 
+ Bài học đánh cờ, thể hiện chiến lược quân sự , lãnh đạo.
* Đại dũng:(1.5đ) Tinh thần thép: Ung dung, lạc quan, tự tại. Bác chỉ nhắc đến một từ thép trong bài đề từ của “Nhật kí trong tù”. Nhưng bài nào, dòng nào, câu nào củng ánh lên tinh thần thép:
3. Mở rộng nâng cao vấn đề: Liên hệ thú lâm tuyền Bác khác với người xưa (1.0).
- Hồ Chí Minh: Tình yêu thiên nhiên gắn liền với hoạt động yêu nước, cứu nước.
-> Chất cộng sản trong con người Hồ Chí Minh.
- Hình ảnh, tư tưởng Bác gắn với hành động của bản thân em và thế hệ trẻ hôm nay.
Kết bài: (1.0)
- Cảm nghĩ về chân dung Hồ Chí Minh ( 0.5).
- Hình ảnh về người chiến sĩ cộng sản.(0.5)