Đề cương ôn tập cuối học kì II GDCD 8 - Năm học 2020-2021 - Phan Ngọc Ảnh

 ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GDCD 8 HỌC KÌ II
 Năm học 2020 - 2021
Bài 13: Phòng chống tệ nạn xã hội
Câu 1. Thế nào là tệ nạn xã hội?
Là hiện tượng XH bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực XH, vi phạm đạo đức và 
pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống XH.
Câu 2. Nêu những tác hại của TNXH?
- Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tinh thần và đạo đức;
- Làm thiệt hại kinh tế gia đình, đất nước;
- Phá vỡ hạnh phúc gia đình;
- Gây mất trật tự an ninh xã hội;
- Suy thoái giống nòi dân tộc.
Câu 3. Nêu những quy định của pháp luật về phòng chống TNXH?
- Cấm đánh bạc, tổ chức đánh bạc;
- Cấm sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng ma túy; cưỡng bức, lôi kéo sử 
dụng ma túy;
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dỗ, dẫn dắt mại dâm;
- Nghiêm cấm hành vi dụ dỗ, lôi kéo trẻ em vào các TNXH.
Câu 4. Nêu trách nhiệm của học sinh trong việc phòng chống TNXH?
- Sống lành mạnh, giản dị, tích cực rèn luyện thể dục, thể thao;
- Không uống rượu bia, đua xe, hút thuốc, đánh bạc, sử dụng ma túy, xem hình ảnh, băng 
đĩa đồi trụy, bạo lực, tham gia vào các hoạt động mại dâm;
- Biết tự bảo vệ mình, bạn bè, người thân, không sa vào các TNXH;
- Tích cực tham gia các hđ phòng chống TNXH do địa phương, trường tổ chức.
Bài 14: Phòng, chống nhiễm HIV/AIDS
- Khái niệm HIV, AIDS
+ HIV là tên của một loại vi – rút gây suy giảm miễn dịch ở người.
+ AIDS là giai đoạn cuối của sự nhiểm HIV thể hiện triệu chứng của các bệnh khác nhai, 
đe dọa tính mạng con người.
- Tác hại của HIV/AIDS:
+ Ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạnh của con người, tương lai nòi giống dân tộc.
+ Gia đình tan vỡ, kinh tế cạn kiệt
+ Ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế - xã hội của đất nước.
- Phương pháp phòng tránh:
+ Không tiếp xúc với máu của người nhiễm HIV/AIDS
+ Không tiêm chích ma túy
+ Không quan hệ tình dục bừa bãi.
- Nhà nước quy định:
+ Đối với mọi người:
+ Thực hiện các biện pháp phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS + Tham gia các hoạt động phòng chống HIV/AIDS
+ Nghiêm cấm các hành vi mua dâm, bán dâm, tiêm chích ma túy và các hành vi lây 
truyền HIV/AIDS khác.
+ Người nhiễm HIV/AIDS:
+ Có quyền được giữ bí mật về tình trạng HIV/AIDS
+ Không bị phân biệt đối xử
+ Phải thực hiện các biện pháp phòng, chống lây truyền bệnh cho động đồng.
Bài 15: Phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy, nổ và các chất độc hại.
Câu 1. Kể tên những loại vũ khí thông thường và các chất độc hại. Tính chất nguy 
hiểm, tác hại?
- Vũ khí thông thường: sung, đạn, bom , mìn, 
- Chất nổ: thuốc nổ, thuốc pháo, gaz 
- Chất cháy: xăng, dầu hỏa 
- Chất độc: chất phóng xạ, chất độc màu da cam, thủy ngân, thuốc bảo vệ thực vật 
* Tính chất nguy hiểm, tác hại: gây tổn thất to lớn cho người và tài sản.
Câu 2. Nêu những quy định của pháp luật về việc phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy, nổ 
và các chất độc hại?
- Cấm vận chuyển, buôn bán, tang trữ, sử dụng trái phép các loại vũ khí, chất nổ;
- Các cơ quan tổ chức có trách nhiệm bảo quản, chuyên chở, sử dụng vũ khí, chất cháy 
nổ, phải được huấn luyện chuyên môn, có đầy đủ phương tiện cần thiết và tuân thủ các 
quy định về an toàn.
Bài 16: Quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn trọng tài sản người khác
Câu 1. Quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn trọng tài sản người khác là gì?
- Quyền sở hữu tài sản của công dân: là quyền của công dân đối với tài sản thuộc sở hữu 
của mình, bao gồm: quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt tài sản của chủ sỡ 
hữu.
- 1.5 Nghĩa vụ tôn trọng tài sản người khác: là nghĩa vụ tôn trọng tài sản thuộc sở hữu của 
người khác.
Câu 2. Nêu trách nhiệm của Nhà nước về quyền sở hữu tài sản, nghĩa vụ tôn trọng tài 
sản người khác 
- Ghi nhận trong Hiến pháp và trong các văn bản quy phạm pháp luật quyền sở hữu của 
công dân;
- Quy định các biện pháp và hình thức xử lí đối với các hành vi xâm phạm quyền sở hữu 
tùy theo mức độ, tính chất vụ việc;
- Quy định trách nhiệm và cách thức bồi thường dân sự đối với các hành vi gây thiệt hại, 
mất mát do vay mượn, thuê tài sản thuộc sở hữu của người khác;
- Tuyên truyền, giáo dục cách thức bảo vệ quyền sở hữu tài sản của mình và ý thức tôn 
trọng quyền sở hữu của người khác.
Câu 3. Nêu nghĩa vụ của công dân trong việc thực hiện quyền sở hữu tài sản, nghĩa vụ 
tôn trọng tài sản người khác? - Nhặt được của rơi phải trả lại cho chủ sở hữu hoặc thông báo cho cơ quan có trách nhiệm 
xủ lí theo quy định của pháp luật;
- Khi vay nợ phải trả đầy đủ, đúng hẹn;
Bài 17: Nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng.
Câu 1. Thế nào là TSNN, LICC? Vai trò?
- Tài sản Nhà nước: là tài sản thuộc sở hữu của toàn dân do Nhà nước quản lí.
- Lợi ích công cộng: là những lợi ích dành cho mọi người và xã hội.
* Vai trò: có vai trò quan trọng để phát triển kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh 
thần của nhân dân.
Câu 2. Nêu nghĩa vụ của công dân trong việc tôn trọng, bảo vệ TSNN và LICC?
- Không được xâm phạm, lấn chiếm, phá hoại, sử dụng TSNN và LICC vào mục đích cá 
nhân;
- Phải giữ gìn, bảo quản, sử dụng tiết kiệm, không tham ô lãng phí khi được giao quản lí 
TSNN;
Câu 3. Nêu nghĩa vụ của học sinh trong việc tôn trọng, bảo vệ TSNN và LICC?
- Trong nhà trường:
+ Sử dụng tiết kiệm điện nước;
+ Giữ gìn, bảo quản bàn ghế, tường bảng lớp;
+ Giữ vệ sinh sạch sẽ, không xả rác bừa bãi;
- Nơi công cộng: 
+ Bảo vệ TSNN, không phá hoại cây xanh, xả rác;
+ Phản đối các hv xâm phạm TSNN;
+ Tuyên truyền mọi người thực hiện.
Câu 4. Nêu trách nhiệm của Nhà nước trong việc quản lí TSNN và LICC?
- Ban hành và tổ chức thực hiện các qđpl về quản lí và sử dụng tài sản thuộc sở hữu toàn 
dân;
- Tuyên truyền, giáo dục công dân thực hiện nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ TSNN và LICC.
Bài 18. Quyền tố cáo khiếu nại
- Quyền khiếu nại: là quyền của công dân đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét lại các 
quyết định, việc làm của cán bộ công chức nhà nước khi thực hiện công vụ. 
- Quyền tố cáo là quyền của công dân báo cho cơ quan tổ chức cá nhân có thẩm quyền 
biết về một việc vi phạm pháp luật.
- So sánh khiếu nại và tố cáo
+ Giống nhau:
Là quyền của công dân được quy định trong hiến pháp
Là công cụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân
Là phương tiện công dân tham gia quản lí nhà nước và xã hội.
+ Khác nhau:
Khiếu nại là người trực tiếp bị hại
Tố cáo là mọi công dân có quyền để ngăn chặn hành vi xâm phạm lợi ích nhà nước, tổ 
chức, cơ quan và công dân. - Trách nhiệm công dân:Công dân khi thực hiện quyền khiếu nại quyền tố cáo cần trung 
thực và khách quan, thận trong.
- Trách nhiệm nhà nước:Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại tố cáo hoặc lợi dụng 
quyền khiếu nại tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại cho người khác.
Bài 19: Quyền tự do ngôn luận
Câu 1. Thế nào là quyền tự do ngôn luận?
- Là quyền của công dân được tham gia bàn bạc, thảo luận, đóng góp ý kiến vào những 
vấn đế chung cảu đất nước, xã hội.
Câu 2. Nêu những qđpl về quyền tự do ngôn luận? 
- Có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin theo quy định pháp 
luật.
- Sử dụng quyền tự do ngôn luận trong các cuộc họp cơ sở, các phương tiện thông tin đại 
chúng; kiến nghị với đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân trong các cuộc tiếp 
xúc cử tri; góp ý kiến vào các dự thảo cương lĩnh, chiến lược, dư thảo văn bản luật, bộ luật 
quan trọng 
- Sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo quy định pháp luật để phát huy tính tích 
cực và quyền làm chủ của công dân, góp phần xây dựng nhà nước, quản lí xã hội
Câu 3. Nêu trách nhiệm của Nhà nước thực hiện quyền tự do ngôn luận?
- Tạo điều kiện thuận lợi để công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận , tự do báo chí.
- Để báo chí phát huy đúng vai trò của mình.
Bài 20: Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
- Hiến pháp là luật cơ bản của nhà nước, có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệthống pháp 
luật Việt Nam. Mọi văn bản pháp luật khác đều được xây dựng, ban hành trên cơ sởcác 
quy định của hiến pháp, không được trái với Hiến pháp.
- Nội dung cơ bản của Hiến pháp:
+ Bản chất nhà nước
+ Chế độ chính trị
+ Chế độ kinh tế
+ Chính sách xã hội, giáo dục, khoa học công nghệ
+ Bảo vệ tổ quốc
+ Quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân
+ Tổ chức bộ máy nhà nước
- Hiến pháp do Quốc hội xây dựng
- Mọi công dân phải nghiêm chỉnh chấp hành hiến pháp, pháp luật.
(Đề cương chỉ mang tính chất tham khảo, định hướng nội dung cho Hs ôn tập. Hs nên 
tham khảo thêm ngữ liệu ở Sgk GDCD 8)
 BGH Tổ trưởng Người soạn
 Trương Ngọc Hân Phan Ngọc Ảnh