I. Mục tiªu:
1. Kin thc:
- HS trình bày được các thành phần chính của bộ xương và xác định được vị trí của các xương chính trong cơ thể.
- Phân biệt đựơc các loại xương dài, xương ngắn, xương dẹt về hình thái, cấu tạo.
- Phân biệt được các loại khớp xương, nắm vững cấu tạo khớp xương.
2. Kĩ năng:
- Quan sát tranh, mô hình, nhận biết kiến thức.
-Phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát.
-Hoạt động nhóm.
3. Thái độ: -
- Giáo dục ý thức giữ gìn, vệ sinh bộ xương
- Mô hình xương người, tranh cấu tạo đốt sống điển hình
Ngµy so¹n: 5/9/2010 Ngµy gi¶ng: 7/9/2010 CHÖÔNG II: VAÄN ÑOÄNG TiÕt 7- Bµi 7: BOÄ XÖÔNG I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - HS trình baøy ñöôïc caùc thaønh phaàn chính cuûa boä xöông vaø xaùc ñònh ñöôïc vò trí cuûa caùc xöông chính trong cô theå. - Phaân bieät ñöïôc caùc loaïi xöông daøi, xöông ngaén, xöông deït veà hình thaùi, caáu taïo. - Phaân bieät ñöôïc caùc loaïi khôùp xöông, naém vöõng caáu taïo khôùp xöông. 2. Kó naêng: - Quan saùt tranh, moâ hình, nhaän bieát kieán thöùc. -Phaân tích, so saùnh, toång hôïp, khaùi quaùt. -Hoaït ñoäng nhoùm. 3. Thaùi ñoä: - - Giaùo duïc yù thöùc giöõ gìn, veä sinh boä xöông II. §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - Moâ hình xöông ngöôøi, tranh caáu taïo ñoát soáng ñieån hình III.Ph¬ng Ph¸p: - Quan saùt- tìm toøi IV.Tæ chøc giê häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Khëi ®éng: ( 05 phót) Môc tiªu: - KiÓm tra bµi cò, ®Æt vÊn ®Ò cho bµi míi Cach tiÕn hµnh: ?Cho ví duï veà phaûn xaï vaø phaân tích phaûn xaï? Ñaët vaán ñeà: Cô theå thöïc hieän caùc phaûn xaï laø nhôø cô quan phaûn öùng phaàn lôùn laø cô quan vaän ñoäng coù söï tham gia cuûa cô vaø xöông. Vaäy xöông coù caáu taïo ntn ñeå tham gia caùc phaûn xaï hieäu quaû, chính xaùc vaø naâng ñôû khoái löôïng naëng gaáp nhieàu laàn khoái löôïng cuûa chính noù. 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: Tìm hieåu veà boä xöông (17 phót) Môc tiªu: - HS trình baøy ñöôïc caùc thaønh phaàn chính cuûa boä xöông vaø xaùc ñònh ñöôïc vò trí cuûa caùc xöông chính trong cô theå. §å dïng: - Moâ hình xöông ngöôøi, tranh caáu taïo ñoát soáng ñieån hình C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: ? Boä xöông coù vai troø gì? - HS nghieân cöùu sgk vaø quan saùt hình 7.1, keát hôïp vôùi kieán thöùc lôùp döôùi traû lôøi caâu hoûi Bíc 2: ? Boâ xöông goàm maáy phaàn? Neâu ñaëc ñieåm cuûa töøng phaàn? -HS nghieân cöùu thoâng tin, quan saùt tranh 7.1.7.2,7.3 vaø moâ hình boä xöông ngöôøi, thoû - Trao ñoåi nhoùm hoaøn thieän caâu traû lôøi - Yeâu caàu ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy tröôùc lôùp treân moâ hình, GV ñaùnh giaù hoaøn thieän kieán thöùc Bíc 3: - GV höôùng daãn HS quan saùt tranh ñoát soáng ñieån hình " ñaëc bieät laø caáu taïo oáng chöùa tuyû ? Boä xöông ngöôøi thích nghi vôùi daùng ñöùng thaúng theå hieän ôû nhöõng ñieåm naøo? ? Xöông tay vaø chaân coù ñaëc ñieåm gì?yù nghóa? C. Caùc loaïi xöông: ? Coù maáy loaïi xöông? Döïa vaøo ñaâu ñeå phaân bieät? ? Xaùc ñònh caùc loaïi xöông treân moâ hình? I. Tìm hieåu veà boä xöông a/ Vai troø cuûa boä xöông: - Taïo khung giuùp cô theå coù hình daïng nhaát ñònh -Choå baùm cho caùc cô giuùp cô theå vaän ñoäng -Baûo veä caùc noäi quan b/ Thaønh phaàn cuûa boä xöông: -Xöông ñaàu: +Xöông soï: phaùt trieån +Xöông maët( loài caèm) - Xöông thaân: +Coät soáng : nhieàu ñoát khôùp laïi, coù 4 choå cong + Loàng ngöïc: xöông söôøn, xöông öùc - Xöông chi: + Ñai xöông: ñai vai, ñai hoâng +Caùc xöông: Xöông tay, xöông chaân Ho¹t ®éng 2: Caùc loaïi xöông: (08 phót) Môc tiªu: - Ph©n biÖt ®îc c¸c lo¹i x¬ng trªn c¬ thÓ. §å dïng: - Moâ hình xöông ngöôøi, tranh caáu taïo ñoát soáng ñieån hình C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: ? Coù maáy loaïi xöông? Döïa vaøo ñaâu ñeå phaân bieät? Bíc 2: ? X¸c ®Þnh c¸c x¬ng trªn m« h×nh? Bíc 3: - GV ®a kiÕn thøc chuÈn. II. Caùc loaïi xöông: Döïa vaøo hình daïng vaø caáu taïo chia laøm 3 loaïi xöông + Xöông daøi: hình oáng, giöõa roãng chöùa tuyû +Xöông ngaén: ngaén, nhoû +Xöông deït: hình baûn deït, moûng Ho¹t ®éng 3: Caùc loaïi khôùp: (10 phut) Môc tiªu: - Ph©n biÖt vµ tr×nh bµy ®îc ®Þnh nghÜa, ®¹c ®iÓm cña c¸c lo¹i khíp cña x¬ng. C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: ?Theá naøo goïi laø moät khôùp xöông? ? Moâ taû moät khôùp ñoäng? ? Khaû naêng cöû ñoäng cuûa khôùp ñoäng vaø khôùp baùn ñoäng khaùc nhau nhö theá naøo? Vì sao coù söï khaùc nhau ñoù? ? Neâu ñaëc ñieåm cuûa khôùp baùn ñoäng? ? Yeâu caàu HS trình baøy treân hình 7.4 Bíc 2: - GV nhaän xeùt keát quaû " hoaøn thieän kieán thöùc ? Loaïi khôùp naøo chieám tyû leä lôùn trong cô theå? YÙ nghóa Bíc 3: - GV ®a kiÕn thøc chuÈn. III. Caùc loaïi khôùp: Khôùp xöông laø nôi tieáp giaùp giöõa caùc ñaàu khôùp Loaïi khôùp: - Khôùp ñoäng: cöû ñoäng linh hoaït nhôø caùc ñaàu xöông naèm trong 1 bao dòch khôùp, ñaàu xöông troøn lôùn, coù suïn trôn boùng, coù daây chaèng ñaøn hoài neo giöõ caùc xöông. - Khôùp baùn ñoäng: cöû ñoäng haïn cheá, dieän khôùp phaúng vaø heïp, coù ñóa suïn. - Khôùp baát ñoäng: khôùp khoâng cöû ñoäng khi cô co, xöông gaén chaët vôùi nhau baèng ñöôøng raêng cöa. 4. Tæng kÕt híng dÉn häc tËp ë nhµ: (05 phót) - Yeâu caàu HS xaùc ñònh caùc xöông treân boä xöông - Ñoïc muïc “ Em coù bieát” -Hoaøn thaønh caâu hoûi sgk - Chuaån bò maãu xöông ñuøi eách, dieâm Ngµy so¹n: 8/9/2010 Ngµy gi¶ng: 10/9(8A) ; 14/9(8B) TiÕt 8 - Bµi 8: CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA XÖÔNG I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: : -HS naém ñöôïc caáu taïo chung cuûa moät boä xöông daøi, töø ñoù giaûi thích ñöôïc söï lôùn leân cuûa xöông vaø khaû naêng chòu löïc cuûa xöông. -Xaùc ñònh ñöôïc thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa xöông ñeå chöùng minh ñöôïc tính chaát ñaøn hoài vaø cöùng raén cuûa xöông. 2. Kü n¨ng : -Quan saùt tranh hình , thí nghieäm"tìm ra kieán thöùc. -Tieán haønh thí nghieäm ñôn giaûn trong giôø hoïc lyù thuyeát. -Hoaït ñoäng nhoùm. 3. Th¸i ®é: - Giaùo duïc yù thöùc baûo veä xöông, lieân heä vôùi thöùc aên cuûa löùa tuoåi HS. II. §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: + Tranh veõ hình 8.1 ñeán 8.4 SGK. + Ñoát xöông soáng lôïn + Panh , dao, ñeøn coàn, coác nöôùc laõ, coác ñöïng dung dòch axít HCl 10%. 2. Häc sinh: - Xöông ñuøi gaø. III. Ph¬ng Ph¸p: - Quan saùt- thí nghieäm- tìm toøi, thuyeát trình. IV. Tæ chøc giê häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Khëi ®éng: ( 05 phót) Môc tiªu: - Kieåm tra baøi cuõ ñaët vaán ñeà cho baøi môùi §å dïng: - Moâ hình xöông ngöôøi Cach tiÕn hµnh: - GV ñaët caâu hoûi cho HS traû lôøi sau ñoù ñaët vaán ñeà cho baøi môùi. - ? Boä xöông ngöôøi goàm maáy phaàn? Cho bieát caùc xöông ôû moãi phaàn ñoù? Ñaët vaán ñeà: Ñoïc phaàn em coù bieát cuoái baøi 8. Nhöõng thoâng tin ñoù cho ta bieát, xöông coù söùc chòu ñöïng raát lôùn. Vaäy vì sao xöông coù khaû naêng ño ùàNoäi dung baøi hoïc. 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: Caáu taïo cuûa xöông (12 phót) Môc tiªu: -HS naém ñöôïc caáu taïo chung cuûa moät boä xöông daøi, töø ñoù giaûi thích ñöôïc söï lôùn leân cuûa xöông vaø khaû naêng chòu löïc cuûa xöông. §å dïng: + Tranh veõ hình 8.1 ñeán 8.4 SGK. + Ñoát xöông soáng lôïn C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: - Söùc chòu ñöïng raát lôùn cuûa xöông coù lieân quan gì ñeán caáu taïo xöông? +Xöông daøi coù caáu taïo nhö theá naøo? +Caáu taïo hình oáng vaø ñaàu xöông nhö vaäy coù yù nghóa gì ñoái vôùi chöùc naêng cuûa xöông? -Caù nhaân nghieân cöùu thoâng tin, quan saùt hình 8.1, 8.2"ghi nhôù kieán thöùc -Trao ñoåi nhoùm "thoáng nhaát yù kieán -Yeâu caàu caùc nhoùm trình baøy ? Neâu caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa xöông daøi? Bíc 2: -Haõy keå caùc xöông deït vaø xöông ngaén trong cô theå? -Xöông deït vaø xöông ngaén coù caáu taïo vaø chöùc naêng gì? -Yeâu caàu lieân heä thöïc teá Bíc 3: - GV ñöa kieán thöùc chuaån. I. Caáu taïo cuûa xöông 1. Caáu taïo vaø chöùc naêngcuûa xöông daøi: (Noäi dung kieán thöùc ôû baûng 8.1) 2. Caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa xöông ngaén vaø xöông deït: *Caáu taïo: -Beân ngoaøi laø moâ xöông cöùng -Beân trong laø moâ xöông xoáp *Chöùc naêng:chöùa tuyû ñoû Ho¹t ®éng 2: Söï lôùn leân vaø daøi ra cuûa xöông (7 phót) Môc tiªu: - Bieát ñöôïc söï lôùn leân vaø daøi ra cuûa xöông §å dïng: - Tranh veõ H8.4/SGK C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: Xöông daøi ra vaø to ra do ñaâu? Bíc 2: - HS nghieân cöùu thoâng tin, traû lôøi caâu hoûi Bíc 3: - Lôùp nhaän xeùt boå xung. II. Söï lôùn leân vaø daøi ra cuûa xöông –Xöông daøi ra do: söï phaân chia teá baøo ôû lôùp sun taêng tröôûng -Xöông to ra: Nhôø söï phaân chia teá baøo ôû maøng xöông Ho¹t ®éng 3: Thaønh phaàn hoaù hoïc vaø tính chaát cuûa xöông (14 phut) Môc tiªu: -Xaùc ñònh ñöôïc thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa xöông ñeå chöùng minh ñöôïc tính chaát ñaøn hoài vaø cöùng raén cuûa xöông. §å dïng: - Xöông ñuøi gaø. C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: -Yeâu caàu nhoùm bieåu dieãn thí nghieäm tröôùc lôùp -HS bieåu dieãn thí nghieäm -Trao ñoåi nhoùm töø keát quaû thí nghieäm "traû lôøi caâu hoûi -Phaàn naøo cuûa xöông chaùy coù muøi kheùt? -Boït khí noåi leân khi ngaâm xöông trong dung dòch axít HCl laø khí gì? -Taïi sao sau khi ngaâm xöông laïi bò deûo vaø coù theå keùo daøi, thaét nuùt? Bíc 2: -GV coù theå giaûi thích theâm: Veà tæ leä chaát höõu cô vaø voâ cô trong xöông theo töøng ñoä tuoåi- lieân heä thöïc teá Bíc 3: - GV choát kieán thöùc. III. Thaønh phaàn hoaù hoïc vaø tính chaát cuûa xöông Xöông goàm : +Chaát voâ cô: Muoái can xi +Chaát höõu cô: Coát giao *Tính chaát: Raén chaéc vaø ñaøn hoài 4. Tæng kÕt híng dÉn häc tËp ë nhµ: (2 phót) - Hs ñoïc ghi nhôù sgk - Laøm baøi taäp 1 (trang 31) - Xöông daøi coù caáu taïo nhö theá naøo? - Hoïc baøi , laøm caùc baøi taäp coøn laïi, nghieân cöùu baøi 9 Ngµy so¹n: 12/9/2010 . Ngµy gi¶ng: 14/9(8A) ; 18/9(8B) TiÕt 9 - Bµi 9 : CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA CÔ I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa teá baøo cô vaø cuûa baép cô. -Giaûi thích ñöôïc tình chaát cô baûn cuûa cô laø söï co cô vaø neâu ñöôïc yù nghóa cuûa söï co cô. 2. Kó naêng: - Quan saùt tranh hình nhaän bieát kieán thöùc -Thu thaäp thoâng tin, khaùi quaùt hoaù vaán ñeà -Kó naêng hoaït ñoäng nhoùm 3. Thaùi ñoä: - Baûo veä, giöõ gìn, veä sinh heä cô II. §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - Tranh phoùng to hình 9.1, tranh chi tieát veà nhoùm cô. Tranh “ sô ñoà 1 ñôn vò caáu truùc cuûa teá baøo cô” (SGV) III.Ph¬ng Ph¸p: -Quan saùt, thí nghieäm- tìm toøi IV.Tæ chøc giê häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Khëi ®éng: ( 05phót) Môc tiªu: - KiÓm tra vµ giíi thiÖu bµi míi. §å dïng: Cach tiÕn hµnh: ? Neâu caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa xöông daøi? ? Neâu thaønh phaàn hoaù hoïc vaø tính chaát cuûa xöông? Ñaët vaán ñeà: Heä vaän ñoäng goàm nhöõng thaønh phaàn naøo? Cô thuoäc heä vaän ñoäng laø loaïi cô naøo? Vì sao goïi laø cô xöông Gv giôùi thieäu caùc cô chính. 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: Caáu taïo baép cô vaø teá baøo cô (12 phót) Môc tiªu: - Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa teá baøo cô vaø cuûa baép cô. §å dïng: - Tranh H9.1/SGK C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: ? Baép cô coù caáu taïo nhö theá naøo? ? Teá baøo cô coù caáu taïo ra sao? ? Taïi sao ... h caàu hình thaønh chaân giaû baét vaø nuoát vi khuaån roài tieâu hoaù + TÕ baøo B: Tieát khaùng theå voâ hieäu hoaù vi khuaån +TÕ baøo T: Phaù huyû teá baøo ñaõ bò nhieãm vi khuaån baèng caùch nhaän dieän vaø tieáp xuùc vôùi chuùng Ho¹t ®éng 2: MiÔn dÞch: (15 phót) Môc tiªu: - Tr×nh bµy kh¸i niÖm miÔn dÞch - Ph©n tÝch ®îc miÔn dÞch tù nhiªn vµ miÔn dÞch nh©n t¹o - Cã ý thøc tiªm phßng bÖnh dÞch §å dïng: C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: - GV neâu moät ví duï: Maéc beänh X 1 laàn à khoâng maéc beänh X Tieâm phoøng vaéc xin beänh Y à khoâng maéc beänh Y ? Mieãn dòch laø gì? ? Coù nhöõng loaïi mieãn dòch naøo? ?Söï khaùc nhau giöõa caùc loaïi mieãn dòch ñoù laø gì? Bíc 2: - GV giaûng giaûi veà vaccin - Yeâu caàu HS lieân heä baûn thaân - Em hieåu gì veà dòch SARS vaø dòch cuùm gia caàm do viruùt H5N1, H1N1 gaây ra ? Hieän nay treû em ñaõ ñöïôc tieâm phoøng nhöõng loaïi beänh naøo? - HS nghieân cöù thoâng tin sgk, lieân heä thöïc teá tr¶ lêi c©u hái. Bíc 3: - GV bæ sung ®a kiÕn thøc chuÈn II- MiÔn dÞch: - Mieãn dòch : laø khaû naêng khoâng maéc moät soá beänh cuûa ngöôøi duø soáng ôû moâi tröôøng coù nhieàu vi khuaån gaây beänh ñoù. * Coù hai loaïi mieãn dòch: + Mieãn dòch töï nhieân:khaû naêng töï choáng beänh cuûa cô theå + Mieãn dòch nhaân taïo: Taïo cho cô theå khaû naêng choáng beänh baèng vaccin 4. Tæng kÕt híng dÉn häc tËp ë nhµ: (05 phót) nh dÊu x vµo c©u tr¶ lêi ®óng: 1- H·y chän 2 lo¹i b¹ch cÇu tham gia vµo qu¸ tr×nh thùc bµo a) B¹ch cÇu trung tÝnh b) B¹ch cÇu a axit c) B¹ch cÇu a kiÒm d) B¹ch cÇu ®¬n nh©n e) Lim ph« bµo 2- Ho¹t ®éng nµo lµ ho¹t ®éng cña lim ph« B. a) TiÕt kh¸ng thÓ v« hiÖu ho¸ kh¸ng nguyªn b) Thùc bµo b¶o vÖ c¬ thÓ - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “ em cã biÕt” - T×m hiÓu vÒ cho m¸u vµ truyÒn m¸u Ngµy so¹n: 6/10/2010 Ngµy gi¶ng : 8/10(8A) ; 9/10(8B) . TiÕt 15 - Bµi : 15 ÑOÂNG MAÙU VAØ NGUYEÂN TAÉC TRUYEÀN MAÙU I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Hs tr×nh bµy ®îc c¬ chÕ ®«ng m¸u vµ vai trß cña nã trong b¶o vÖ c¬ thÓ - Tr×nh bµy ®îc c¸c nguyªn t¾c truyÒn m¸u vµ c¬ së khoa häc cña nã 2- Kü n¨ng: RÌn mét sè kü n¨ng: - Quan s¸t s¬ ®å, thÝ nghiÖm t×m kiÕn thøc - Ho¹t ®éng nhãm - VËn dông lý thuyÕt gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng liªn quan ®Õn ®«ng m¸u trong ®êi sèng 3- Th¸i ®é: - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n, b¶o vÖ c¬ thÓ, biÕt sö lý khi bÞ ch¶y m¸u vµ gióp ®ì ngêi sung quanh II/ §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - Chuaån bò tranh phoùng to hình sgk, baûng phuï. III/ Ph¬ng Ph¸p: - Phaân tích sô ñoà- vaán ñaùp tìm toøi IV/ Tæ chøc giê häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Khëi ®éng: ( 05 phót) Môc tiªu: - KiÓm tra l¹i kiÕn thøc bµi cò. Më bµi cho bµi míi. §å dïng: C¸ch tiÕn hµnh: KiÓm tra bµi cò: - Tr×nh bµy c¬ chÕ b¶o vÖ c¬ thÓ cña b¹ch cÇu? - em hiÓu g× vÒ vai trß cña vaxin? §V§: Khi bò caùc veát thöông nhoû, cô theå coù maát nhieàu maùu khoâng? Vì sao? ( khoâng, vì maùu chaûy vaøi phuùt, chaäm daàn roài ngöøng haúnà khoái ñoâng). Ñoù laø khaû naêng töï baûo veä cuûa cô theå. Vaäy khaû naêng ñoù coù ñöôïc do ñaâu? àbaøi hoïc 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: §«ng m¸u: (15 phót) Môc tiªu: - Hs tr×nh bµy ®îc c¬ chÕ ®«ng m¸u vµ vai trß cña nã trong b¶o vÖ c¬ thÓ §å dïng: C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: - Yeâu caàu HS trao ñoåi nhoùm thöïc hieän leänh SGK - B¸o c¸o. Bíc 2: - Caù nhaân nghieân cöùu thoâng tin vaø sô ñoà sgk, ghi nhôù kieán thöùc - Trao ñoåi nhoùm thöïc hieän leänh - HS caùc nhoùm trình baøy, nhoùm khaùc boå sung Bíc 3: - V hoaøn chænh kiÕn thøc chuÈn. I- §«ng m¸u - Ñoâng maùu: Laø quaù trình bieán maùu loaõng trong maïch thaønh cuïc maùu - Quaù trình ñoâng maùu lieân quan ñeán nhieàu yeáu toá cuûa maùu: Proâteâin, I on Ca cuûa huyeát töông, tieåu caàu( chuû yeáu) - Cô cheá ñoâng maùu: M¸u ch¶y TÕ bµo m¸u - TiÓu cÇu vì - Gi¶i phãng enzim HuyÕt t¬ng – chÊt sinh t¬ m¸u T¬ m¸u gi÷a c¸c tÕ bµo m¸u Khèi m¸u ®«ng - Yù nghóa: Cô cheá baûo veä cô theå choáng maát maùu khi bò thöông Ho¹t ®éng 2: Nguyeân taéc truyeàn maùu: (20phót) Môc tiªu: - Tr×nh bµy ®îc c¸c nguyªn t¾c truyÒn m¸u vµ c¬ së khoa häc cña nã §å dïng: - Chuaån bò tranh phoùng to hình sgk - Baûng phuï. C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: Gv nªu c©u hái: ? hång cÇu m¸u ngêi cã mÊy lo¹i kh¸ng nguyªn ? HuyÕt t¬ng m¸u ngêi nhËn cã lo¹i kh¸ng thÓ nµo ? Hoµn thµnh mèi quan hÖ cho vµ nhËn gi÷a c¸c nhãm m¸u HS: ViÕt s¬ ®å, hs kh¸c bæ sung- rót ra kªt luËn Gv hoµn thiÖn kiÕn thøc ®Ó hs söa ch÷a Bíc 2: Gv nªu c©u hái: ? M¸u cã c¶ kh¸ng nguyªn A vµ B cã thÓ truyÒn cho ngêi cã nhãm m¸u O ®îc ko? V× sao? ? M¸u kh«ng cã kh¸ng nguyªn A vµ B cã thÓ truyÒn cho ngêi cã nhãm m¸u O ®îc kh«ng? v× sao? ? M¸u cã nhiÔm c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh ( virut viªm gan B, HIV) cã thÓ ®em truyÒn cho ngêi kh¸c ®îc kh«ng? Bíc 3: Gv kÕt luËn: Qua ®©y em kÕt luËn g× vÒ nguyªn t¾c truyÒn m¸u? II. C¸c nguyeân taéc truyeàn maùu: 1)T×m hiÓu c¸c nhãm m¸u ë ngêi: - HC cã 2 lo¹i kh¸ng nguyªn A vµ B - HT m¸u ngêi nhËn cã kh¸ng thÓ vµ. Trong ®ã g©y kÕt dÝnh A, g©y kÕt dÝnh B - ë ngêi cã 4 nhãm m¸u: A, B, AB, O - S¬ ®å mèi quan hÖ cho vµ nhËn gi÷a c¸c nhãm m¸u: A-A O – O AB- AB B-B 2) C¸c nguyªn t¾c tu©n thñ khi truyÒn m¸u: * KÕt luËn: Khi truyÒn m¸u cÇn tu©n theo nguyªn t¾c: + Lùa chän nhãm m¸u cho phï hîp + KiÓm tra mÇm bÖnh tríc khi truyÒn m¸u 4. Tæng kÕt híng dÉn häc tËp ë nhµ: (05 phót) * Hs lµm bµi tËp: §¸nh dÊu vµo c©u tr¶ lêi ®óng 1- TB m¸u nµo tham gia vµo qua str×nh ®«ng m¸u: a) Hång cÇu b) B¹ch cÇu c) TiÓu cÇu 2- Ngêi cã nhãm m¸u AB kh«ng truyÒn ®îc cho ngêi cã nhãm m¸uO, A, B v×: a) Nhãm m¸u AB hång cÇu cã c¶ A vµ B b) Nhãm m¸u AB huyÕt t¬ng ko cã c) Nhãm m¸u AB Ýt ngêi cã - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “ em cã biÕt” - ¤n l¹i kiÕn thøc hÖ tuÇn hoµn ë líp thó Ngµy so¹n: 10/10/2010 Ngµy gi¶ng : 12/10(8A,8B) TiÕt 16 - Bµi : 16 TUAÀN HOAØN MAÙU VAØ LÖU THOÂNG BAÏCH HUYEÁT I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: -HS trình baøy ñöôïc caáu taïo cuûa heä tuaàn hoaøn maùu vaø vai troø cuûa noù -HS naém ñöôïc caáu taïo cuûa heä baïch huyeát vaø vai troø cuûa noù 2. Kü n¨ng : -Quan saùt tranh phaùt hieän kieán thöùc -Kó naêng hoaït ñoäng nhoùm -Vaän duïng lí thuyeát vaøo thöïc teá: xaùc ñònh vò trí cuûa tim trong loàng ngöïc 3. Th¸i ®é: - Giaùo duïc yù thöùc baûo veä cô theå II/ §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - Tranh phoùng to hình 16.1, 16.2, hình heä tuaàn hoaøn coù theâm phaàn baïch huyeát III/ Ph¬ng Ph¸p: - Tröïc quan- vaán ñaùp tìm toøi IV/ Tæ chøc giê häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Khëi ®éng: ( 05 phót) Môc tiªu: - Kieåm tra kieán thöùc cuõ. §Æt vÊn ®Ò cho bµi míi Cach tiÕn hµnh: ?Neâu cô cheá ñoâng maùu vaø vai troø cuûa chuùng? Ñaët vaán ñeà cho bµi míi: ? Neâu caáu taïo heä tuaàn hoaøn thuù? Gv treo tranh H16.1, hs leân xaùc ñònh caùc thaønh phaàn caáu taïo treân tranh. 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1: Tuaàn hoaøn maùu: (20 phót) Môc tiªu: - HS trình baøy ñöôïc caáu taïo cuûa heä tuaàn hoaøn maùu vaø vai troø cuûa noù §å dïng: - Tranh phoùng to hình 16.1, 16.2, hình heä tuaàn hoaøn coù theâm phaàn baïch huyeát C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: - Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi: ? Heä tuaàn hoaøn goàm nhöõng thaønh phaàn naøo? ? Caáu taïo moãi thaønh phaàn ñoù nhö theá naøo? Bíc 2: - Caù nhaân nghieân cöùu thoâng tin sgk , trao ñoåi nhoùm thoáng nhaát caâu traû lôøi - Yeâu caàu caùc nhoùm baùo caùo keát quaû - Ñaïi dieän nhoùm baøo caùo, nhoùm khaùc boå sung Bíc 3: - Yeâu caàu HS hoaøn thanøh phaàn 6sgk - Caùc nhoùm thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân - Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû I/ Tuaàn hoaøn maùu: 1/ Caáu taïo heä tuaàn hoaøn: Heä tuaàn hoaøn goàm tim vaø heä maïch - Tim + Coù 4 ngaên, hai taâm nhó vaø hai taâm thaát + Nöûa beân phaûi chöùa maùu ñoû thaãm, nöûa beân traùi chöùa maùu ñoû töôi - Heä maïch + Ñoäng maïch: xuaát phaùt töø taâm thaát + Tónh maïch: Trôû veà taâm nhó + Mao maïch : noái taâm nhó vaø taâm thaát 2/ Vai troø cuûa heä tuaàn hoaøn - Tim laøm nhieäm vuï co boùp taïo löïc ñaåy " ñaåy maùu - Heä maïch daãn maùu töø tim ñeán teá baøo vaø töø teá baøo trôû veà tim +Voøng tuaàn hoaøn lôùn: Töø taâm thaát traùi "cô quan( trao ñoåi chaát) "taâm nhó phaûi +Voøng tuaàn hoaøn nhoû: Taâm thaát phaûi " phoåi( trao ñoåi khí) "taâm nhó traùi - Maùu löu thoâng trong toaøn boä cô theå laø nhôø heä tuaàn hoaøn Ho¹t ®éng 2: Löu thoâng baïch huyeát: (13phót) Môc tiªu: - HS naém ñöôïc caáu taïo cuûa heä baïch huyeát vaø vai troø cuûa noù C¸ch tiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung Bíc 1: - Yeâu caàu HS quan saùt tranh " giôùi thieäu veà heä baïch huyeát - Yeâu caàu HS traû lôøi caâu hoûi: ? Heä baïch huyeát goàm nhöõng thaønh phaàn caáu taïo naøo? HS nghieân cöùu tranh 16.2 traû lôøi caâu hoûi - GV nhaân xeùt phaàn traû lôøi cuûa HS Bíc 2: - Yeâu caàu caùc nhoùm thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi: ? Moâ taû ñöôøng ñi cuûa baïch huyeát trong phaân heä lôùn vaø nhoû ? ? Heä baïch huyeát coù vai troø gì ? Bíc 3: - Caùc nhoùm thaûo luaän theo caâu hoûi GV neâu ra - Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû, ,nhoùm khaùc boå sung II. Löu thoâng baïch huyeát: 1/ Caáu taïo heä baïch huyeát: *Heä baïch huyeát goàm: - Mao maïch baïch huyeát - Maïch baïch huyeát, tónh maïch baïch huyeát - Haïch baïch huyeát - èng baïch huyeát taïo thaønh hai phaân heä: phaân heä lôùn vaø phaân heä nhoû 2/ Vai troø cuûa heä baïch huyeát: - Phaân heä baïch huyeát nhoû: Thu baïch huyeát ôû nöõa treân beân phaûi cô theå "tónh maïch maùu - Phaân heä baïch huyeát lôùn: Thu baïch huyeát ôû phaàn coøn laïi cuûa cô theå Vai troø: Heä baïch huyeát cuøng vôùi heä tuaàn hoaøn maùu thöïc hieän chu trình luaân chuyeån moâi tröôøng trong cô theå vaø tham gia baûo veä cô theå 4. Tæng kÕt híng dÉn häc tËp ë nhµ: (07 phót) - HS trình baøy caáu taïo vaø vai troø cuûa HTH vaø heä baïch huyeát baèng sô ñoà - Khoanh troøn vaøo caâu ñuùng 1. Heä tuaàn hoaøn goàm: a. Ñoäng maïch, tónh maïch vaø tim b. Taâm nhó, taâm thaát, ñoäng maïch, tónh maïch , c. Tim vaø heä maïch 2. Maùu luaân chuyeån trong toaøn boä cô theå laø do: a. Tim co boùp ñaåy maùu vaøo heä maïch b.Heä maïch daãn maùu ñi khaép cô theå c.Cô theå luoân caàn chaát dinh döôõng d. Chæ coù a vaø b e. Caû a,bvaø c 3. Ñieåm xuaát phaùt cuûa heä baïch huyeát laø a. Mao maïch baïch huyeát ôû caùc cô quan trong cô theå b. Mao maïch baïch huyeát c.Caùc cô quan trong cô theå - Hoaøn thaønh caùc caâu hoûi sgk - Ñoïc muïc” em coù bieát” - ¤ân laïi caáu taïo cuûa tim vaø maïch maùu ôû ñoäng vaät
Tài liệu đính kèm: