I. MỤC TIÊU:
- HS hiểu được khái niệm phương trình một ẩn và các thuật ngữ liên quan: Vế trái, vế phải,
nghiệm của phương trình, tập nghiệm của phương trình.
- Biết cách kết luận một giá trị của biến đã cho có phải là nghiệm của một phương trình đã cho
hay không.
- Hiểu được khái niệm hai phương trình tương đương.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: chuẩn bị phiếu học tập, bảng phụ nội dung ?2, ?3, BT1, BT2
- HS: đọc trước bài học, bảng phụ và bút dạ.
Ch¬ng III : Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn TiÕt 41 Më ®Çu vÒ ph¬ng tr×nh I. Môc tiªu: - HS hiÓu ®îc kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh mét Èn vµ c¸c thuËt ng÷ liªn quan: VÕ tr¸i, vÕ ph¶i, nghiÖm cña ph¬ng tr×nh, tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. - BiÕt c¸ch kÕt luËn mét gi¸ trÞ cña biÕn ®· cho cã ph¶i lµ nghiÖm cña mét ph¬ng tr×nh ®· cho hay kh«ng. - HiÓu ®îc kh¸i niÖm hai ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng. II. ChuÈn bÞ: - GV: chuÈn bÞ phiÕu häc tËp, b¶ng phô néi dung ?2, ?3, BT1, BT2 - HS: ®äc tríc bµi häc, b¶ng phô vµ bót d¹. III. Néi dung Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: "Giíi thiÖu kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh mét Èn vµ c¸c thuËt ng÷ liªn quan" 1. Ph¬ng tr×nh mét Èn - GV: cho HS ®äc bµi to¸n cæ: "Võa gµ, bao nhiªu chã" - GV: Nªu c¸ch gi¶i bµi to¸n sau: T×m x: 2x + 4 (36 - x) = 100 ? - GV: ®Æt vÊn ®Ò: "Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hÖ thøc sau" 2x + 5 = 3 (x - 1) + 2; x2 + 1 = x + 1; 2x5 = x3 + x; = x – 2 GV: ThÕ nµo lµ mét p/tr×nh Èn x? GV: A(x): vÕ tr¸i cña ph¬ng tr×nh. B(x): vÕ ph¶i cña ph¬ng tr×nh - HS ®äc bµi to¸n cæ SGK - HS trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi: "VÕ tr¸i lµ 1 biÓu thøc chøa biÕn x" - HS suy nghÜ c¸ nh©n, trao ®æi nhãm råi tr¶ lêi. Mét ph¬ng tr×nh víi Èn x lu«n cã d¹ng A(x)= B(x), trong ®ã: -G yªu cÇu HS thùc hiÖn ?1 - Lu ý HS c¸c hÖ thøc: x +1 = 0; x2 - x =100 còng ®îc gäi lµ ph¬ng tr×nh mét Èn - HS thùc hiÖn c¸ nh©n ?1 Ho¹t ®éng 2: "Giíi thiÖu nghiÖm cña mét ph¬ng tr×nh" Cho ph¬ng tr×nh: 2x + 5 = 3 (x - 1) +2 - GV: "H·y t×m gÝa trÞ cña vÕ tr¸i vµ vÕ ph¶i cña ph¬ng tr×nh 2x + 5 = 3 (x - 1) + 2 t¹i x = 6; 5; - 1" - HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ tr¶ lêi víi x = 6 th× gi¸ trÞ vÕ tr¸i lµ: 2.6 + 5 = 17 Gi¸ trÞ vÕ ph¶i lµ: 3 (6- 1) +2 = 17 ............. - HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ trao ®æi kÕt qu¶ ë nhãm. - HS tr¶ lêi - HS thùc hiÖn ?3 - HS th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi Chó ý: (SGK) - GV: "Trong c¸c gi¸ trÞ cña x nªu trªn, gi¸ trÞ nµo khi thay vµo th× vÕ tr¸i, vÕ ph¶i cña ph¬ng tr×nh ®· cho cã cïng gi¸ trÞ" -GV: "Ta nãi x = 6 lµ mét nghiÖm cña ph¬ng tr×nh 2x + 5 = 3 (x - 1) + 2" x = 5; x = -1 kh«ng ph¶i nghiÖm cña ph¬ng tr×nh trªn" - GV: "Giíi thiÖu chó ý a" Ho¹t ®éng 3: "Giíi thiÖu thuËt ng÷ tËp nghiÖm, gi¶i ph¬ng tr×nh" - GV: cho HS ®äc môc 2 - GV: cho HS thùc hiÖn ?4 2. Gi¶i ph¬ng tr×nh a/ TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh: VÝ dô: SGK - HS tù ®äc phÇn 2, råi trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi - HS lµm viÖc c¸ nh©n b/ SGK Ho¹t ®éng 4: "Giíi thiÖu kh¸i niÖm 2 ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng" Hai ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng kÝ hiÖu "ó" lµ 2 ph¬ng tr×nh cã cïng tËp nghiÖm - GV: "Cã nhËn xÐt g× vÒ `tËp nghiÖm cña c¸c cÆp ph¬ng tr×nh sau" 3. Ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng VÝ dô: x + 1 = 0 ó x - 1 = 0 x = 2 ó x - 2 = 0 - HS lµm viÖc theo nhãm, ®¹i diÖn nhãm tr¶ lêi......... 1/ x = -1 vµ x + 1 = 0 2/ x = 2 vµ x - 2 = 0 3/ x = 0 vµ 5x = 0 4/ x = vµ x - = 0 Ho¹t ®éng 5:"Cñng cè" - GV: kh¸i niÖm hai ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng?. 1/ BT2, BT4, BT5; 2/ Qua tiÕt häc nµy chóng ta cÇn n¾m ch¾c nh÷ng kh¸i niÖm g×? - HS1:........... - HS2:........... IV. Híng dÉn vÒ nhµ: - Bµi tËp vÒ nhµ 3;4;5/tr6 - §äc tríc bµi "ph¬ng tr×nh mét Èn vµ c¸ch gi¶i' * HD bµi 3: Mäi gi¸ trÞ cña x ®Òu lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh th× tËp nghiÖm cña PT lµ: S = __________________________________________________________ TiÕt 42 Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn vµ c¸ch gi¶i I. Môc tiªu: - HS n¾m ch¾c kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn. - HiÓu vµ vËn dông thµnh th¹o hai qui t¾c chuyÓn vÕ, qui t¾c nh©n ®Ó gi¶i PT bËc nhÊt mét Èn. II. ChuÈn bÞ: HS: ®äc tríc bµi häc. GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phô. III. Néi dung Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: "H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn" GV: "H·y nhËn xÐt d¹ng cña c¸c ph¬ng tr×nh sau" a/ 2x - 1 =0 b/ x +5 =0 c/x- = 0 d/ 0,4x - =0 - GV:thÕ nµo lµ mét ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn? - GV: Nªu ®Þnh nghÜa - GV: PT nµo lµ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn a/ b/ x2 - x + 5 = 0 c/ = 0 d/ 3x - =0 1. §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn - HS trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi. HS kh¸c bæ sung: "Cã d¹ng ax + b =0; a, b lµ c¸c sè; a ¹ 0" - HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ tr¶ lêi - HS lµm viÖc c¸ nh©n, råi trao ®æi nhãm 2 em cïng bµn vµ tr¶ lêi C¸c ph¬ng tr×nh a/ x2 - x + 5 = 0 b/ = 0 kh«ng ph¶i lµ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn Ho¹t ®éng 2: "Hai quy t¾c biÕn ®æi ph¬ng tr×nh" a) Qui t¾c chuyÓn vÕ ?1 : "H·y gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau" GV yªu cÇu HS suy nghÜ vµ tr¶ lêi ngay (kh«ng cÇn tr×nh bµy) a/ x - 4 = 0 b/ + x = 0 c/ = - 1 d/ 0,1x = 1,5 b) Qui t¾c nh©n víi 1 sè (tr8-sgk) HS ®äc qui t¾c . HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi.......... HS ®äc qui t¾c . - GV: giíi thiÖu cïng mét lóc 2 quy t¾c biÕn ®æi ph¬ng tr×nh" - GV: "H·y thö ph¸t biÓu quy t¾c nh©n díi d¹ng kh¸c" GV yªu cÇu HS lµm ?2 a/ Quy t¾c chuyÓn vÕ (SGK) b/ Quy t¾c nh©n mét sè (SGK) - HS trao ®æi nhãm tr¶ lêi Ho¹t ®éng 3: "C¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn" - GV: giíi thiÖu phÇn thõa nhËn vµ yªu cÇu hai HS ®äc l¹i. -GV yªu cÇu HS thùc hiÖn gi¶i ph¬ng tr×nh 3x - 12 = 0 GV: Ph¬ng tr×nh cã mét nghiÖm duy nhÊt x = 4 hay viÕt tËp nghiÖm S = GV kÕt luËn 3. C¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn - Hai HS ®äc l¹i phÇn thõa nhËn ë SGK -1 HS lªn b¶ng. 3x - 12 = 0ó 3x = 12 ó x = ó x = 4 HS nhËn xÐt - HS thùc hiÖn ?3 - HS lµm viÖc c¸ nh©n, trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi............... Ho¹t ®éng 4: "Cñng cè” - Gäi mét HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi BT7. BT8a, 8c: Gi¶i PT: a) 4x - 20 = 0 b) 2x + x +12 = 0 BT7 - HS lµm viÖc c¸ nh©n, tr×nh bµy bµi tËp 8a, 8c. a) 4x - 20 = 0 ó 4x = 20 ó x = ó x = 5 b) 2x + x +12 = 0 ó 3x = -12 ó x = ó x = - 4 c/ BT6 * Bµi tËp tr¾c nghiÖm : Gi¸ trÞ cña x tho¶ m·n pt 2x+x=-12 lµ : A. 4 ; B. -4 ; C. 10 ; D. C¶ A,B,C ®Òu sai . HS lµm viÖc theo nhãm bµi tËp 6 HS chän ®¸p ¸n vµ gi¶i thÝch . IV. Híng dÉn vÒ nhµ: - Xem l¹i c¸c vÝ dô trong bµi häc - Bµi tËp 8b, 8d, 9 (SGK). Bµi 10, 11, 12, 17 (SBT) * Híng dÉn bµi 9-SGK: 3x - 11 = 0 => 3x = 11 => x = => x = 3,6666666... Lµm trßn ®Õn hµng phÇn tr¨m ta ®îc x 3,67 __________________________________________________________ TiÕt 43 Ph¬ng tr×nh ®a ®îc vÒ d¹ng ax+b=0 A. Môc tiªu Häc sinh biÕt vËn dông quy t¾c chuyÓn vÕ, quy t¾c nh©n ®Ó biÕn ®æi mét sè ph¬ng tr×nh vÒ d¹ng ax+b=0 hoÆc ax=-b RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy, n¾m ch¾c ph¬ng ph¸p gi¶i ph¬ng tr×nh B. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô. HS : PhiÕu häc tËp . C. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1. kiÓm tra bµi cò ( 8’) HS1: Bµi tËp 8d. Yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch râ c¸c bíc. HS2: Bµi tËp 9c 2 HS lªn b¶ng, díi líp theo dâi vµ nhËn xÐt. H§2. Bµi míi a) Gi¶i ph¬ng tr×nh 2x - (5 - 3x) = 3(x+2) GV: yªu cÇu häc sinh tù gi¶i. ? Nªu c¸c bíc chñ yÕu ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh trªn. ? NhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸. b) Gi¶i ph¬ng tr×nh GV: Yªu cÇu häc sinh lµm ?1 H§3. ¸p dông GV: yªu cÇu häc sinh gÊp s¸ch l¹i tù lµm VD3: Gi¶i ph¬ng tr×nh GV: Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 Gi¶i ph¬ng tr×nh HS: Líp lµm c¸ nh©n sau thèng nhÊt nhãm nhá. 1 HS lªn lµm 2x - (5 - 3x) = 3(x+2) 2x - 5 +3x = 3x +6 2x = 11 x=11/2 1 Häc sinh lªn lµm HS: lµm viÖc c¸ nh©n, trao ®æi nhãm. HS: lµm c¸ nh©n, mét em lªn lµm H§4 chó ý (’) 1) Gi¶i ph¬ng tr×nh a) x+1 = x -1 b) 2(x+3) = 2(x - 4) +14 GV: tr×nh bµy chó ý1 vµ nªu VD 4 minh ho¹ H§4. cñng cè, a) Bµi tËp 10 b) Bµi tËp 11 c c) Bµi tËp 12 c GV: nhËn xÐt ®¸nh gi¸. * Bµi tËp tr¾c nghiÖm: Sè nµo trong ba sè -1 ; 2; -3 nghiÖm ®óng mçi pt sau : =x (1) ; x2+5x+6=0 (2) ; (3) ; Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n a) Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm b) Ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n, gäi 3 häc sinh lªn b¶ng HS1: Bµi tËp 10 a) Sai phÇn chuyÓn vÕ. Söa 3x+x+x=9+6 x=3 b) Sai phÇn chuyÓn vÕ kh«ng ®æi dÊu. Söa 2t+5t - 4t = 12+3 t = 5 HS2: Bµi tËp 11c HS3: Bµi tËp 12c Häc sinh nhËn xÐt H§5 . Híng dÉn vÒ nhµ (3’) - VÒ nhµ lµm c¸c bµi tËp 17,18,19(sgk-tr14) - Xem l¹i c¸c bµi tËp vµ c¸c vÝ dô ®· ch÷a , chó ý c¸c qui t¾c biÕn ®æi pt * HD bµi 19/tr14 ChiÒu dµi h×nh ch÷ nhËt lµ x+x+2=2x+2 (m) ChiÒu réng h×nh ch÷ nhËt lµ 9(m). DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt lµ 144m2 =>Ta cã pt (2x+2).9 =144 b) H×nh vÏ 4b lµ h×nh thang , ta cã pt (2x+5).6 : 2 =75. c) Ta cã pt 12x+24=168 (Tæng diÖn tÝch cña 2 h×nh ch÷ nhËt ) _______________________________________________________________________________ TiÕt 44 luyÖn tËp I. Môc tiªu: Th«ng qua c¸c bµi tËp, HS tiÕp tôc cñng cè vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i p/tr×nh, tr×nh bµy bµi gi¶i. II. ChuÈn bÞ: - HS: chuÈn bÞ tèt bµi tËp ë nhµ. III. Néi dung Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò a/ Gäi HS lªn b¶ng gi¶i bµi tËp 12b. b/ Gäi HS lªn b¶ng gi¶i bµi tËp 13 a/ sai v× x = 0 lµ 1 nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. b/ Gi¶i ph¬ng tr×nh x (x +2) = x(x + 3) ó .ó x = 0 S = Ho¹t ®éng 2: Gi¶i bµi tËp 17f, 18a GV: "§èi víi ph¬ng tr×nh = x cã cÇn thay x = - 1; x = 2; x = -3 ®Ó thö nghiÖm kh«ng?" - HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ trao ®æi ë nhãm kÕt qu¶ vµ c¸ch tr×nh bµy. - HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ trao ®æi ë nhãm kÕt qu¶ vµ c¸ch tr×nh bµy = x ó x ³ 0 Bµi 17f: (x - 1) - (2x - 1) = 9 - x ó x - 1 - 2x + 1 = 9 - x ó x - 2x + x = 9 + 1 - x ó 0x = 9 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh S =f Ho¹t ®éng 3: Gi¶i bµi tËp 14, 15, 18a GV cho HS ®äc kÜ ®Ò to¸n råi tr¶ lêi c¸c c©u hái. "H·y viÕt c¸c biÓu thøc biÓu thÞ": - Qu·ng ®êng xe m¸y ®i tõ khi khëi hµnh ®Õn khi gÆp « t«. Bµi tËp 15: - Qu·ng ®êng «t« ®i trong x giê: 48x (km) - V× xe m¸y ®i tríc «t« 1(h) nªn t/gian xe m¸y tõ khi khëi hµnh ®Õn khi gÆp «t« lµ x + 1(h) - Qu·ng ®êng xe m¸y ®i trong x + 1(h) lµ 32 (x + 1)km. Ta cã p/tr×nh: 32 (x + 1) = 48x - GV: cho HS gi¶i Bµi tËp 19 - HS ®äc kÜ ®Ó trao ®æi nhãm råi nªu c¸ch gi¶i. 32(x + 1)km Ta cã PT: 32(x + 1) = 48x Ho¹t ®éng 4: ¸p dông a/ T×m ®k cña x ®Ó gi¸ trÞ cña pt ®îc x¸c ®Þnh. - GV: "H·y tr×nh bµy c¸c bíc ®Ó gi¶i bµi to¸n nµy. a/ Ta cã: 2(x - 1) - 3(2x +1) =0 ó x = - Víi x ¹ th× p/tr×nh ®îc X§ "Nªu c¸ch t×m k sao cho 2(x + 1)(9x + 2k) - 5(x +2) = 40 cã nghiÖm x = 2 - Gi¶i ph¬ng tr×nh 2(x-1)-3 (2x+1) =0 - HS trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi. b/ V× x = 2 lµ nghiÖm cña ptr×nh 2(x + 1)(9x + 2k) - 5(x +2) = 40 nªn (22+1)(9.2+2k)-5(2 + 2) =40 ó ó k =- 3 Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn vÒ nhµ - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a, lµm bµi tËp 16, 25 /tr6-8(SBT) * HD bµi 25a : BiÕn ®æi pt vÒ d¹ng ó4x.6=25.3 => x=. TiÕt 45 Ph¬ng tr×nh tÝch I. Môc tiªu: - HS hiÓu thÕ nµo lµ mét ph¬ng tr×nh tÝch vµ biÕt c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch d¹ng: A(x)B(x)C(x) = 0. - BiÕt biÕn ®æi mét ph¬ng tr×nh thµnh ph¬ng tr×nh tÝch ®Ó gi¶i, tiÕp tôc cñng cè phÇn ph©n tÝch mét ®a thøc thµnh nh©n tö. II. ChuÈn bÞ: - HS: ... tù d) m>n => -3m 4 -3m < 4 -3n GV: Nghiªn cøu BT 39/53 ë b¶ng phô + Tr×nh bµy phÇn a? + Gäi HS nhËn xÐt vµ ch÷a ? Lµm thÕ nµo ®Ó kiÓm tra xem x=-2 cã lµ nghiÖm cña BPT hay kh«ng ? HS ®äc ®Ò bµi HS thay x = -2 vµo bÊt ph¬ng tr×nh (1) cã a) -3 x +2 > -5 (1) Thay x = -2 vµo (1) -3(-2) +2 > -5 =>8 > -5 (lu«n ®óng) => x = -2 lµ nghiÖm bÊt PT GV : Nghiªn cøu bµi tËp 40/53 ë b¶ng phô? + 2 em lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i? + NhËn xÐt lêi gi¶i cña b¹n? + Ch÷a vµ chèt ph¬ng ph¸p ? HS ®äc ®Ò bµi HS tr×nh bµy ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt HS ch÷a vµo vë bµi tËp d) 4 + 2x 2x 2x x <1/2 GV: Nghiªn cøu BT 41/53 ë b¶ng phô? + 3 em lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i? + NhËn xÐt bµi lµm cña tõng b¹n? + Ch÷a lçi sai cña tõng HS (nÕu cã) HS ®äc ®Ò bµi HS tr×nh bµy ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt HS ch÷a bµi GV : Nghiªn cøu bµi tËp 43/53 ë b¶ng phô + c¸c nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i phÇn a? + Cho biÕt kÕt qu¶ cña tõng nhãm? + § a ra ®¸p ¸n vµ ch÷a HS ®äc ®Ò bµi HS ho¹t ®éng nhãm HS ®a ra kÕt qu¶ nhãm T×m x sao cho a) 5 - 2x lµ sè d¬ng 5 - 2x >0 -2x > -5 x < 5/2 HS nhËn xÐt vµ ch÷a GV nghiªn cøu bµi tËp 45/54 ë b¶ng phô? + 2 em lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i? + NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n? + Ch÷a vµ chèt ph¬ng ph¸p IV. Cñng cè + HD vÒ nhµ HS nghiªn cøu ®Ò bµi cña BT 45 HS tr×nh bµy lêi gi¶i ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt vµ HS ch÷a . Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh b. ½-2x½= 4x +18 (1) - NÕu -2x ³0 x £0 th× (1) -2x = 4x +18 -2 -4x = 18 -6x = 18 x = -3 - NÕu x >0 th× (1) -(-2x) = 4x +18 2x - 4x = 18 -2x = 18 x=-9 C©u1: H×nh 2 biÓu diÔn tËp nghiÖm cña bÊt ph¬ng tr×nh nµo: H×nh 2 A, x + 3 ≤ 10 B, x + 3 < 10 C, x + 3 ≥ 10 D, x + 3 > 10 C©u2: C¸ch viÕt nµo sau ®©y lµ ®óng: - Xem l¹i lý thuyÕt ch¬ng IVvµ c¸c bµi tËp ®· ch÷a . lµm bµi tËp7,8,10,12/tr131 * HD Bµi 10b: §æi 4-x2 = -(x2 - 4) .Ta cã MTC lµ (x+2)(x-2). _______________________________________________________________________________ TiÕt 66- 67 kiÓm tra cuèi n¨m I. Môc tiªu - KiÓm tra ch ¬ng IV - §¸nh gi¸ chÊt l îng d¹y cña GV , chÊt l îng cña HS - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy cho HS II. ChuÈn bÞ GV: §Ò kiÓm tra HS : ¤n tËp ch ¬ng IV III. Néi dung A. §Ò bµi Bµi 1 (2 ®iÓm): §¸nh dÊu x vµo « thÝch hîp Cho a >b ta cã §óng Sai a. 3/5a >3/5b b. 4 - 2a < 4 - 2b c. 3a - 5 < 3b - 5 d. a2 > b2 Bµi 2: (3 ®iÓm) Gi¶i c¸c bÊt pt vµ biÓu diÔn tËp nghiÖm trªn trôc sè a. 2(3x -1) < 2x +4 b. Bµi 3 (2 ®iÓm) T×m x sao cho a. Gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3x +2 lµ sè kh«ng ©m b. Gi¸ trÞ cña biÓu thøc nhá h¬n gi¸ trÞ cña biÓu thøc Bµi 4: (3 ®iÓm) Gi¶i ph ¬ng tr×nh a) ½x - 3½ = -3x +15 b. ½2x +4½ = 4x B. §¸p ¸n Bµi 1: (2 ®iÓm) §óng sai a. 3/5a >3/5b § b. 4 - 2a < 4 - 2b § c. 3a - 5 < 3b - 5 S d. a2 > b2 S Bµi 2: (3 ®iÓm) a) 6x -2 < 2x +4 6x -2 < 4 +2 3x < 6 x < 2 b) 3 + 2(1+2x) > 2x -1 5 +4x > 2x -1 2 x > -6 x > - 3 Bµi 3: (2 ®iÓm) a. 3x +2 ³0 x ³-2/5 b. 5 - 2x < 3+x -3x < - 2 x > - 2/3 Bµi 4 (3®iÓm) a) NÕu x ³3 th× ph ¬ng tr×nh trë thµnh : x - 3 = -3x +15 4x = 18 x = 9/2 NÕu x <3 th× ph¬ng tr×nh trë thµnh 3 - x = -3x +15 2x = 12 x = 6 b) NÕu x ³ -2 th× ph¬ng tr×nh trë thµnh : 2x +4 = 4x -2x = -4 x = 2 NÕu x -6x = 4 x = -2/3 TiÕt 68 «n tËp cuèi n¨m I. Môc tiªu - ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ pt vµ bÊt ph¬ng tr×nh - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tö, gi¶i ph¬ng tr×nh vµ bÊt ph¬ng tr×nh II. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô, th íc HS : th íc; ¤n l¹i kiÕn thøc häc kú II III. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: Lý thuyÕt (10 ph) GV : 1. ThÕ nµo lµ 2 ph ¬ng tr×nh t ¬ng ® ¬ng, cho vd? 2. ThÕ nµo lµ hai bÊt ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng? Cho vÝ dô? 3. Nªu c¸c quy t¾c biÕn ®æi ph¬ng tr×nh , c¸c quy t¾c biÕn ®æi ph¬ng tr×nh , so s¸nh? 4. §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn, sè nghiÖm, cho vd? 5. ®Þnh nghÜa bÊt ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn, cho vd ? Ph¬ng tr×nh HS 1: Hai ph ¬ng tr×nh ®îc gäi t¬ng ®¬ng khi chóng cã cïng 1 tËp nghiÖm Vd : 3 - 2x = 0 2x = 3 HS : hai bÊt ph¬ng tr×nh t¬ng ®¬ng khi chóng cã cïng 1 tËp nghiÖm Vd : 5x - 3 > 0 x >3/5 HS : B1: ¸p dông quy t¾c ®æi dÊu hoÆc chuyÓn vÕ B2: ®æi bÊt ph¬ng tr×nh chó ý a >0 hoÆc a<0 HS : ®Þnh nghÜa : lµ ph¬ng tr×nh cã d¹ng ax + b =0 hoÆc ax- b = 0 (a ¹0) Sè nghiÖm : 1 nghiÖm V« nghiÖm V« sè nghiÖm Vd : 3x =5; 2x =1 HS : Lµ bÊt ph¬ng tr×nh cã d¹ng ax £b hoÆc ax³b (a ¹0) Vd: 2x ³1; x - 3 <0 Ho¹t ®éng 2: Bµi tËp 38 phót GV: Nghiªn cøu BT 1/30a ë b¶ng phô vµ nªu ph¬ng ph¸p gi¶i + 2 em lªn b¶ng tr×nh bµy phÇn a? + Gäi nhËn xÐt vµ chèt ph¬ng ph¸p HS : - Nhãm c¸c h¹ng tö - §Æt nh©n tö chung HS tr×nh bµy ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt GV : Nghiªn cøu BT 6/31 vµ cho biÕt c¸ch gi¶i + C¸c nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i BT6? + Cho biÕt kÕt qu¶ cña tõng nhãm? + §a ra ®¸p ¸n ®Ó c¸c nhãm tù chÊm bµi. HS: - LÊy tö chia cho mÉu - T×m phÇn nguyªn biÓu thøc cßn l¹i HS ho¹t ®éng theo nhãm HS ®a ra kÕt qu¶ nhãm HS tù chÊm bµi cña nhãm GV: Nghiªn cøu BT 7/131 a,b trªn b¶ng phô vµ cho biÕt ®ã lµ ph¬ng tr×nh g×? + 2 em lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i phÇn a,b? + NhËn xÐt bµi lµm cña tõng b¹n? + Yªu cÇu HS ch÷a bµi vµo vë bµi tËp vµ chèt ph¬ng ph¸p gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt B1: BiÕn ®æi ®a vÒ tæng qu¸t B2: T×m nghiÖm B3: kÕt luËn HS ®ã lµ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn cha ë d¹ng tæng qu¸t HS tr×nh bµy ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt HS ch÷a bµi GV: Nghiªn cøu BT 8b/131 vµ nªu ph¬ng ph¸p gi¶i? + Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i sau ®ã ch÷a HS : B1: Bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi B2: Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt B3: kÕt luËn HS tr×nh bµy ë phÇn ghi b¶ng * Híng dÉn vÒ nhµ -Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i . BT 12/131 Gäi qu·ng ® êng AB lµ x(km) , x >0 Th× thêi gian lóc ®i : x/20 (h) Thêi gian lóc vÒ : x/30 (h) PT: x/25 - x/30 = 1/3 6x - 5x = 50 x = 50 (TM§K) VËy qu·ng ® êng AB lµ: 50km ________________________________________________________________________________TiÕt 69 «n tËp cuèi n¨m I. Môc tiªu - ¤n tËp d¹ng to¸n gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh , rót gän biÓu thøc - RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp d¹ng trªn - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khi lµm bµi tËp II. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô, th íc HS : th íc; ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ gi¶i to¸n vµ rót gän. III. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra (5 ph) GV: Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph ¬ng tr×nh? GV gäi HS nhËn xÐt vµ cho ®iÓm HS : B1: LËp ph¬ng tr×nh - Chän Èn, ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn - T×m mèi liªn hÖ ®Ó lËp ph¬ng tr×nh B2: Gi¶i ph¬ng tr×nh B3: Chän Èn, råi kÕt luËn Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp (38 phót) GV : Nghiªn cøu BT 13/131 ë b¶ng phô? + §iÒn vµo « trèng trong b¶ng v (km/h) t (h) S (km) Lóc ®i Lóc vÒ x + Dùa vµo b¶ng tãm t¾t trªn lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i? + NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n? + Ch÷a vµ yªu cÇu HS ch÷a bµi HS ®äc ®Ò bµi v (km/h) t (h) S (km) Lóc ®i 25 x/25 x; x>0 Lóc vÒ 30 x/30 x HS: Tr×nh bµy lêi gi¶i ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt HS ch÷a bµi GV: Nghiªn cøu BT 10/151 sbt ë b¶ng phô? + LËp b¶ng tãm t¾t theo s¬ ®å khi gäi vËn tèc dù ®Þnh lµ x(km/h)? + C¸c nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i theo s¬ ®å trªn? + §a ra ®¸p ¸n ®Ó c¸c nhãm tù kiÓm tra bµi lµm cña nhãm m×nh, sau ®ã ch÷a bµi HS nghiªn cøu ®Ò bµi HS ho¹t ®éng theo nhãm HS theo dâi ®¸p ¸n vµ tù chÊm bµi cña nhãm m×nh GV : Nghiªn cøu d¹ng bµi tËp rót gän biÓu thøc ë b¶ng phô, cho biÓu thøc a) Rót gän biÓu thøc A b) T×m x ®Ó A <-3 c) T×m x ®Ó A = 0 + 2 em lªn b¶ng gi¶i phÇn a? NhËn xÐt bµi lµm cña tõng b¹n? + BiÓu thøc A <-3 khi nµo? + BiÓu thøc A = 0 khi nµo? Yªu cÇu HS tù ch÷a phÇn b vµ c vµo vë bµi tËp HS ®äc ®Ò bµi ë trªn b¶ng phô HS tr×nh bµy lêi gi¶i ë phÇn ghi b¶ng HS nhËn xÐt HS : Khi - x - 4 < -3 -x < - 3 +4 x > -1 A = 0 -x - 4 = 0 - x = 4 x = -4 * Híng dÉn vÒ nhµ - VÒ nhµ «n l¹i tÊt c¶ c¸c kiÕn thøc vµ bµi tËp ®É «n tËp trong 2 tiÕt 68-69,lµm tÊt c¶ c¸c bµi tËp cßn l¹i. TiÕt 70 tr¶ bµi kiÓm tra cuèi n¨m I/ Môc tiªu : KiÓm tra c©c kiÕn thøc c¬ b¶n häc k× 2 vÒ bÊt ph¬ng tr×nh, gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh; c¸c kiÕn thøc h×nh häc vÒ : tam gi¸c ®ång d¹ng. h×nh l¨ng trô, h×nh chãp. Qua ®ã ®¸nh gi¸ sù tiÕp thu cña häc sinh II/ Néi dung : Bµi 1 (1,5®) Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng : 1) Cho ph¬ng tr×nh : x2 – x = 3x – 3 . cã tËp nghiÖm lµ : A) B) C) 2) Cho bÊt ph¬ng tr×nh : (x - 3)2 2 B) x > 0 C ) x < 2 3) Cho tam gi¸c ABC cã AB = 4cm ; BC = 6 cm ; gãc B = 500 vµ tam gi¸c MNP cã : MP = 9 cm ; MN = 6 cm ; gãc M = 500 Th× : A) Tam gi¸c ABC kh«ng ®ång d¹ng vè tam gi¸c NMP B) Tam gi¸c ABC ®ång d¹ng víi tam gi¸c NMP C) Tam gi¸c ABC ®ång d¹ng víi tam gi¸c MNP Bµi 2 (2,5®) Gi¶i ph¬ng tr×nh sau : 1) 2) Bµi 3 (2®) : Mét tæ s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch mçi ngµy ph¶i s¶n xuÊt 50 s¶n phÈm. Khi thùc hiÖn mçi ngµy tæ s¶n xuÊt 37 s¶n phÈm. Do ®ã tæ ®· hoµn thµnh thµnh tríc kÕ ho¹ch 1 ngµy vµ cßn vît møc 13 s¶n phÈm. Hái theo kÕ ho¹ch tæ ph¶i s¶n xuÊt bao nhiªu s¶n phÈm Bµi 4 (3®) : Cho h×nh thang c©n ABCD : AB // DC vµ AB < DC, ®êng chÐo BD vu«ng gãc víi c¹nh bªn BC. VÏ ®êng cao BH. a) CM : Tam gi¸c BDC ®ång d¹ng víi tam gi¸c HBC. b) Cho BC = 15 cm ; DC = 25 cm. TÝnh HC, HD c) TÝnh diÖn tÝch h×nh thang ABCD Bµi 5 (1®) Cho h×nh chãp tø gi¸c ®Òu S.ABCD cã ®¸y AB = 10 cm, c¹nh bªn SA = 12 cm. a) TÝnh ®êng chÐo AC b) TÝnh ®êng cao SO råi tÝnh thÓ tÝch h×nhchãp III/ BiÓu ®iÓm vµ ®¸p ¸n Bµi 1: Khoanh mçi ®¸p ¸n ®óng cho 0,5® §A: 1) C 2) A 3) B Bµi 2 : 1) §Æt ®óng ®iÒu kiÖn cho Èn : x cho 0,5 ® x(x + 1) = 0 x = 0 ; x = -1 cho 0,5 ® S = cho 0,5 ® 2) NghiÖm ph¬ng tr×nh : x = 3 cho 0,5 ® x = - cho 0,5 ® Bµi 3 : Chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn 0,5 ® LËp luËn => ph¬ng tr×nh 0,5 ® Gi¶i pt : x = 10 (tho¶ m·n ®iÒu kiÖn) 0,5 ® Tr¶ lêi 0,5 ® Bµi 4 : VÏ h×nh chÝnh x¸c 0,5 ® A B 1,5 D K 25 H C a) Tam gi¸c vg BDC vµ tam gi¸c vg HBC cã : gãc C chung => 2 tam gi¸c ®ång d¹ng 0,75 ® b) Tam gi¸c BDC ®ång d¹ng tam gi¸c HBC => => HC = 0,75 ® HD = DC – HC = 25 – 9 = 16 (cm) 0,25 ® c) XÐt tam gi¸c vg BHC cã : BH2 = BC2 – HC2 (Pitago) BH2 = 152 – 92 = 144 => 12 (cm) 0,25 ® H¹ AK DC => => DK = CH = 9 (cm) => KH = 16 – 9 = 7 (cm) => AB = KH = 7 (cm) 0,25 ® S ABCD = 0,5 ® Bµi 5 : - VÏ h×nh chÝnh x¸c 0,25 ® - TÝnh ®îc AC = 10 0,25 ® - TÝnh SO = 9,7 cm 0,25 ® - TÝnh thÓ tÝch h×nh chãp : V = 0,25 ®
Tài liệu đính kèm: