Bài giảng môn Vật lý Lớp 8 - Bài 17: Sự chuyển hóa và bảo toàn cơ năng

Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGTrong tự nhiên cũng như trong kỹ thuật, ta thường quan sát thấy sự chuyển hoá cơ năng từ dạng này sang dạng khác: Động năng chuyển hoá thành thế năng và ngược lại thế năng chuyển hoá thành động năng. Dưới đây ta sẽ kháo sát cụ thể sự chuyển hoá này.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGC1 Độ cao và vận tốc của quả bóng thay đổi như thế nào khi quả bóng rơi. Tìm từ thích hợp cho các ô trống của câu trả lời sau:I. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGThí nghiệm 1: Quả bóng rơi.Trong thời gian rơi, độ cao của quả bóng  dần,vận tốc của quả bóng . dần.giảmtăngC2 Thế năng và động năng của quả bóng thay đổi như thế nào? Tìm từ thích hợp cho các ô trống của câu trả lời sau:Thế năng của quả bóng  dần, còn động năng của nó . dần.giảmtăngBài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGC3 Khi quả bóng chạm mặt đất, nó nảy lên. Trong thời gian nảy lên, độ cao và vận tốc của quả bóng thay đổi như thế nào? Tìm từ thích hợp cho các ô trống của câu trả lời sau:I. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGThí nghiệm 1: Quả bóng rơi.Trong thời gian nảy lên, độ cao của quả bóng  dần,vận tốc của nó . dần. Như vậy thế năng của quả bóng  dần, động năng của nó . dần.giảmtăngC4 Ở vị trí nào (A hay B) quả bóng có thế năng, động năng lớn nhất; có thế năng, động năng nhỏ nhất. Tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu trả lời sau.tănggiảmQuả bóng có thế năng lớn nhất tại vị trí , và có thế năng nhỏ nhất tại vị trí .. Quả bóng có động năng lớn nhất tại vị trí , và có động năng nhỏ nhất tại vị trí ..AABBBài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGC5 Vận tốc của tăng hay giảm khi:a) Con lắc đi từ A về B.b) Con lắc đi từ B lên C.I. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGThí nghiệm 1: Quả bóng rơi.C6 Có sự chuyển hoá từ dạng cơ năng nào sang dạng cơ năng nào khi:a) Con lắc đi từ A về B.b) Con lắc đi từ B lên C.Thí nghiệm 2: Con lắc dao động.a) Con lắc đi từ A về B vận tốc tăng dần.b) Con lắc đi từ B lên C vận tốc giảm dần.a) Con lắc đi từ A về B thế năng chuyển hoá thành động năng.b) Con lắc đi từ B lên C động năng chuyển hoá thành thế năng.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGC7 Ở những vị trí nào con lắc có thế năng lớn nhất, động năng lớn nhất?I. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGThí nghiệm 1: Quả bóng rơi.Thí nghiệm 2: Con lắc dao động.Ở vị trí A và C con lắc có thế năng lớn nhất.Ở vị trí B con lắc có động năng lớn nhất.C8 Ở những vị trí nào con lắc có thế năng nhỏ nhất, động năng nhỏ nhất? Các giá trị nhỏ nhất này bằng bao nhiêu?Ở vị trí B con lắc có thế năng nhỏ nhất.Ở vị trí A và C con lắc có động năng nhỏ nhất.Giá trị nhỏ nhất này bằng 0.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGI. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGThí nghiệm 1: Quả bóng rơi.Thí nghiệm 2: Con lắc dao động.Kết luận.Trong chuyển động của con lắc đã có sự chuyển hoá liên tục các dạng cơ năng: thế năng chuyển hoá thành động năng và động năng chuyển hoá thành thế năng.Khi con lắc ở vị trí thấp nhất (vị trí cân bằng), thế năng đã chuyển hoá hoàn toàn thành động năng; khi con lắc ở vị trí cao nhất, động năng đã chuyển hoá toàn thành thế năng.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGI. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGĐộng năng có thể chuyển hoá thành thế năng, ngược lại thế năng có thể chuyển hoá thành động năng.II. BẢO TOÀN CƠ NĂNGNhững thí nghiệm định lượng chính xác đã chứng tỏ:Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hoá lẫn nhau, nhưng cơ năng thì không đổi. Người ta nói cơ năng được bảo toàn.C9 Hãy chỉ ra sự chuyển hoá từ dạng cơ năng này sang dạng cơ năng khác trong các trường hợp sau:III. VẬN DỤNGa) Mũi tên được bắn ra từ chiếc cung,Thế năng của cánh cung chuyển hoá thành động năng của mũi tên.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGI. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGĐộng năng có thể chuyển hoá thành thế năng, ngược lại thế năng có thể chuyển hoá thành động năng.II. BẢO TOÀN CƠ NĂNGNhững thí nghiệm định lượng chính xác đã chứng tỏ:Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hoá lẫn nhau, nhưng cơ năng thì không đổi. Người ta nói cơ năng được bảo toàn.C9 Hãy chỉ ra sự chuyển hoá từ dạng cơ năng này sang dạng cơ năng khác trong các trường hợp sau:III. VẬN DỤNGb) Nước từ trên đập cao chảy xuống,Thế năng đã chuyển hoá thành động năng.Bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNGI. SỰ CHUYỂN HOÁ CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNGĐộng năng có thể chuyển hoá thành thế năng, ngược lại thế năng có thể chuyển hoá thành động năng.II. BẢO TOÀN CƠ NĂNGNhững thí nghiệm định lượng chính xác đã chứng tỏ:Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hoá lẫn nhau, nhưng cơ năng thì không đổi. Người ta nói cơ năng được bảo toàn.C9 Hãy chỉ ra sự chuyển hoá từ dạng cơ năng này sang dạng cơ năng khác trong các trường hợp sau:III. VẬN DỤNGc) Ném một vật lên cao theo phương thẳng đứng,Vật đi lên động năng đã chuyển hoá thành thế năng.Vật rơi xuống thế năng đã chuyển hoá thành động năng.